Lắng nghe và chia sẻ

Sáng 20-5, tại Nhà Văn hóa trung tâm tỉnh Hà Nam, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã dành 100 phút để đối thoại với khoảng 1.000 công nhân (CN) đang làm việc tại các KCN vùng đồng bằng sông Hồng. Chương trình do Tổng LĐLĐ Việt Nam phối hợp với LĐLĐ các địa phương khu vực đồng bằng sông Hồng tổ chức với chủ đề "Năng suất cao hơn, phúc lợi tốt hơn". Đây là lần thứ 3 liên tiếp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tiến hành đối thoại với CN lao động, sau lần đầu tiên diễn ra năm 2016 tại tỉnh Bình Dương, lần 2 diễn ra năm 2017 tại TP Đà Nẵng.

Không gây sốc cho số đông người lao động

Mở đầu buổi đối thoại, người đứng đầu Chính phủ bày tỏ: "Tôi muốn lắng nghe trực tiếp ý kiến của CN một cách cởi mở, thẳng thắn, dân chủ. Anh chị em CN cứ mạnh dạn nói lên tâm tư, nguyện vọng của mình trên mục tiêu chung "năng suất cao hơn, phúc lợi tốt hơn". Chúng ta thảo luận xem vấn đề gì mà Đảng, nhà nước cần phải đặt ra để hỗ trợ giai cấp CN thời gian tới".

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tặng bộ máy vi tính cho công nhân Vũ Xuân Đạt

Trình bày với Thủ tướng, CN Trần Thị Thanh, Công ty TNHH Vietinak (Hưng Yên), cho biết Chính phủ đang sửa đổi Nghị định 49/2013/NĐ-CP, trong đó có việc bỏ hoặc cắt giảm thang lương, bảng lương, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động (NLĐ), dễ tạo cơ hội cho doanh nghiệp (DN) ép tiền lương CN. "Kính mong Thủ tướng xem xét việc này, vì đại đa số CN không đồng tình với phương án này". Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định vấn đề lương trong DN đã được đề cập trong Nghị quyết Trung ương 7 về cải cách chính sách tiền lương với định hướng tiền lương là giá cả sức lao động, hình thành trên cơ sở thỏa thuận giữa NLĐ và người sử dụng lao động theo quy luật của thị trường có sự quản lý của nhà nước. Nhà nước quy định tiền lương tối thiểu là mức sàn thấp nhất để bảo vệ NLĐ, đồng thời là một trong những căn cứ để thỏa thuận tiền lương và điều tiết thị trường lao động. DN, kể cả DN 100% vốn nhà nước, được tự chủ quyết định chính sách tiền lương (trong đó có thang, bảng lương, định mức lao động) và trả lương theo năng suất lao động và hiệu quả sản xuất - kinh doanh của DN. "Qua ý kiến của CN, tôi đề nghị Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cần lấy ý kiến rộng rãi của NLĐ và tổ chức Công đoàn các cấp, cẩn trọng xem xét thấu đáo các vấn đề, không gây sốc cho số đông NLĐ, không tạo kẽ hở để người sử dụng lao động ép lương NLĐ" - Thủ tướng nêu rõ.

Trước kiến nghị của CN Hoàng Thúy Lan, Công ty CP Tập đoàn Tiên Đồng (Quảng Ninh), đề nghị Chính phủ xem xét không nên để lao động nữ vốn chịu nhiều thiệt thòi, nay về hưu lại thiệt thòi lần nữa khi bị giảm tỉ lệ hưởng lương hưu nếu về hưu kể từ ngày 1-1-2018, Thủ tướng giao Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội hoàn thiện nghiên cứu đề xuất, báo cáo Chính phủ để Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội với quan điểm chung là không để lao động nữ thiệt thòi.

Giải đáp kiến nghị của chị Phạm Thị Khuyên, CN Công ty TNHH Canon Việt Nam (Hà Nội), về việc CN gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống khi phải trả tiền nhà trọ, tiền học của con với giá cao, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết vấn đề nhà ở, trường học cho con CN là vấn đề lớn, luôn được lãnh đạo Đảng, nhà nước quan tâm chỉ đạo thực hiện. Tại 2 lần gặp gỡ, đối thoại với CN ở Đồng Nai (năm 2016) và Đà Nẵng (2017), Thủ tướng đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai thực hiện quyết liệt nhiệm vụ này. Đến nay, nhiều địa phương, bộ, ngành đã tích cực vào cuộc và đã đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, người đứng đầu Chính phủ cho rằng những kết quả này vẫn chưa đáp ứng được mong mỏi của CN cũng như yêu cầu của Chính phủ. "Không riêng Hà Nội, các địa phương cũng cần dành quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội cho CN; phải xây dựng hệ thống nhà trẻ để con em CN có chỗ học với giá hợp lý" - Thủ tướng đề nghị.

Sau khi nghe CN Nguyễn Thị Thanh Huyền, Công ty TNHH NMS Việt Nam (Hà Nam), chia sẻ với Thủ tướng rằng hiện NLĐ ngoại tỉnh thuê nhà trọ phải chịu tiền điện, nước theo giá kinh doanh, tức là giá cao hơn các hộ gia đình sinh hoạt, bởi chủ các nhà trọ kinh doanh phòng trọ phải chịu giá này và áp lên người thuê, Thủ tướng khẳng định việc những ông chủ nhà trọ yêu cầu CN trả tiền điện, nước cao hơn quy định là trái pháp luật. Thủ tướng yêu cầu chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam, Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam kiểm tra xử lý nghiêm việc các chủ nhà trọ thu giá điện, nước sai quy định.

Công nhân phải có khát vọng vươn lên

Gặp gỡ, đối thoại với Thủ tướng, CN Vũ Xuân Đạt, Công ty Kefico (Hải Dương), chia sẻ rằng năm 1997 anh vào Nam mưu sinh, làm phụ hồ rồi được giới thiệu làm CN ở TP HCM. Anh đã thi đỗ vào trường trung cấp nghề thuộc Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật nhưng chỉ học được 1 tháng vì số tiền dành dụm của CN không đủ trang trải cuộc sống. Sau đó, anh Đạt lập gia đình với người vợ cũng là CN. Năm 2011, anh Đạt trở về quê, với kinh nghiệm nghề nghiệp, anh thi tuyển vào vị trí trưởng chuyền, tự học thêm tin học quản lý và bây giờ là trưởng ca phụ trách hơn 80 lao động. "Thưa Thủ tướng, khát khao được học tập nâng cao trình độ nghề nghiệp để tiến bộ là mong muốn cháy bỏng không chỉ của tôi mà còn nhiều CN khác. Tôi có một máy tính đã dùng gần 10 năm, giờ đã không còn sử dụng được, cả nhà tôi đang tích cóp để mua máy tính mới, cả nhà cùng học vì con tôi cũng cần sử dụng máy vi tính" - anh Đạt nói.

Bày tỏ xúc động trước chia sẻ của anh Đạt, người đứng đầu Chính phủ đã tặng ngay cho gia đình anh một bộ máy vi tính. Thủ tướng mong muốn bản thân anh Đạt có phương tiện để học tập tốt hơn, khuyến khích những trường hợp tương tự như anh Đạt nỗ lực học tập nâng cao trình độ; đồng thời mong mỏi tất cả CN phải có khát vọng vươn lên.

Đánh giá cao nỗ lực của anh Đạt từ nông dân đi làm thợ hồ rồi trở thành CN kỹ thuật và có khát vọng cao hơn trong cuộc cách mạng 4.0, Thủ tướng cho rằng: "Nếu các bạn có khát vọng, có niềm say mê để tiến bộ thì Đảng, nhà nước, người chủ DN và gia đình luôn luôn tạo mọi điều kiện và tôi tin sẽ có nhiều phần quà hơn nữa cho các bạn có khát vọng".

Kết thúc buổi đối thoại kéo dài gần 2 giờ, Thủ tướng khẳng định đội ngũ CN nước ta vẫn còn gặp nhiều khó khăn, một số vấn đề lớn mà CN đặc biệt quan tâm, bức xúc chưa được giải quyết hoặc giải quyết chưa triệt để. Bên cạnh nhiều bộ, ngành, địa phương nỗ lực giải quyết các kiến nghị của CN, quan tâm, hỗ trợ, giúp đỡ CN thì vẫn còn một số bộ, ngành và địa phương chưa tích cực tham mưu, chỉ đạo và tập trung giải quyết các nguyện vọng chính đáng của CN. Đối với DN, để nâng cao năng suất và phúc lợi cho NLĐ, các DN cần phải tập trung ứng dụng khoa học, đổi mới công nghệ đi đôi với đào tạo đội ngũ chuyên gia, CN lành nghề để chủ động làm chủ khoa học - công nghệ ở từng DN.

Đối với các bộ, ngành và địa phương, Thủ tướng yêu cầu cần có chính sách và giải pháp quyết liệt tháo gỡ khó khăn cho DN, hỗ trợ NLĐ. Phải kiên trì theo đuổi mục tiêu tăng năng suất và nâng cao phúc lợi ở từng DN, thông qua việc tham mưu thể chế, lắng nghe DN và NLĐ, kiểm tra, đôn đốc, kịp thời giải quyết các vấn đề phát sinh.

Tại buổi gặp gỡ, đối thoại, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trao học bổng cho 65 CN đang làm việc tại các DN của 11 tỉnh đồng bằng sông Hồng; hỗ trợ 18 "Mái ấm Công đoàn" cho CN có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt.