Mỏi mòn đợi lương

"Cuối tháng 12-2017, công ty thông báo sẽ thưởng Tết cho công nhân 1 tháng lương. Thế nhưng, giờ lương còn không có, nói gì tới thưởng? Hiện chúng tôi chỉ mong nhận được tiền lương để trang trải cuộc sống, còn thưởng Tết không có cũng không sao". Đây là mong ước của gần 600 công nhân (CN) Công ty Nam Phương (100% vốn Hàn Quốc; KCN Tây Bắc, huyện Củ Chi, TP HCM) trong những ngày này.

Bị mất việc, nợ lương

CN cho biết kể từ tháng 10-2017, công ty gặp khó khăn nên thường xuyên nợ lương. Cụ thể, CN trực tiếp bị nợ lương tháng 12-2017. Riêng CN gián tiếp, bộ phận văn phòng, quản lý, tạp vụ… bị nợ một phần lương tháng 10 và lương tháng 11, 12-2017. Tổng số tiền lương công ty nợ CN là hơn 4 tỉ đồng. Chị Trần Thị Bảo, CN bộ phận thống kê may, cho biết: "Tiền lương tháng 10 của tôi gần 8,5 triệu đồng nhưng công ty trả 4 lần vẫn chưa hết. Sau đó lương tháng 11, 12 tiếp tục bị nợ khiến chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống vì không có tiền trả tiền phòng trọ, tiền gửi con, tiền sinh hoạt...".

Công nhân tập trung tại trụ sở Công ty TNHH Nam Phương suốt một tháng qua để đòi lương

Không chỉ nợ lương, tính đến ngày 31-12-2017, công ty này còn nợ BHXH hơn 26,8 tỉ đồng khiến nhiều CN nghỉ việc không được hưởng trợ cấp thất nghiệp, chốt sổ BHXH; ốm đau, thai sản đều không được hưởng chế độ. Trò chuyện với chúng tôi, CN Phan Thị Kim Xuyên nức nở: "Tháng 8-2017, khi tôi về quê (tỉnh Hậu Giang) sinh con được 20 ngày thì chồng tôi (cũng là CN của công ty) qua đời đột ngột ở phòng trọ không rõ lý do. Đến nay, tiền tuất của chồng và tiền thai sản của tôi vẫn chưa được nhận. Do hoàn cảnh quá khó khăn, tôi phải gửi con ở quê để đi làm lại vào ngày 15-12-2017. Vậy mà công ty không trả lương, mẹ con tôi phải sống sao đây?".

Tình hình trên cộng với việc bỗng dưng "mất tích" của ông Nam Sungho, giám đốc công ty, khiến tập thể CN bất an và ngừng việc từ ngày 4-1. Đến chiều 11-1, công ty đã trả khoản nợ lương tháng 10, 11-2017 cho CN và trả trước lương tháng 12-2017 cho mỗi CN 1,2 triệu đồng/người rồi ngưng hẳn. Hơn 1 tháng đã trôi qua, giám đốc công ty vẫn không xuất hiện, còn CN vẫn ngày ngày túc trực trước cổng công ty để ngăn ngừa việc tẩu tán tài sản.

Ông Huỳnh Văn Tuấn, Chủ tịch Công đoàn các KCX-KCN TP HCM, cho biết nhà xưởng cùng hầu hết máy móc ở công ty này đều thuê của chủ xưởng và thời hạn thuê đã hết từ ngày 8-1. "Chúng tôi đã nhiều lần mời ông Nam Sungho đến làm việc nhưng ông này vắng mặt. Chúng tôi đã đề nghị cơ quan chức năng cấm ông Nam Sungho xuất cảnh đồng thời hướng dẫn CN khởi kiện" - ông Tuấn cho biết.

Bị "treo" lương 5 tháng

Bị nợ lương 1 tháng đã khổ, các CN Công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích quận 12 (TP HCM) còn khổ hơn gấp bội khi 5 tháng qua họ đi làm mà không được trả lương. 138 CN bị nợ lương từ tháng 9-2017 đến nay với tổng số tiền hơn 3,4 tỉ đồng. Riêng 39 lao động gián tiếp còn bị nợ 20% tiền lương giữ lại của năm 2016 với số tiền hơn 907 triệu đồng. Bên cạnh đó, công ty còn nợ BHXH hơn 1,2 tỉ đồng; nợ bồi dưỡng độc hại bằng hiện vật từ tháng 7-2016 khoảng 1 tỉ đồng (trong đó có cả khoản nợ của 112 CN quét rác đã nghỉ việc từ tháng 9-2017) và tiền lương tháng 13 hơn 1,5 tỉ đồng. 

Chưa hết, cuối năm 2017, do công ty không bảo đảm được nguồn tiền thực hiện chi phí cam kết tín dụng không điều kiện để tham gia đấu thầu gói chăm sóc cây xanh khiến 25 CN mất việc. Đến nay, ngoài lương, thưởng, các CN này còn bị treo tiền trợ cấp mất việc hơn 558 triệu đồng. Anh P.V.L, một CN, rầu rĩ: "Những khó khăn mà chúng tôi phải chịu trong thời gian vừa qua không thể nào kể xiết. Khi không bị nợ lương, đời sống của CN đã khó khăn rồi nên khi xảy ra sự cố, để có tiền ăn ở, sinh hoạt hằng ngày hầu hết mọi người đều phải vay nặng lãi. Giờ lãi mẹ đẻ lãi con, đến khi nhận lương chắc cũng không đủ trả. Do vậy một số người còn định cho con nghỉ học vì không có tiền đóng học phí".

Nguyên nhân xảy ra tình trạng nợ lương ở công ty này là do công ty chưa được Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị TP HCM thanh toán kinh phí vận chuyển rác năm 2014, 2015 và Ban Quản lý Đầu tư Xây dựng công trình quận 12 chưa giải quyết tạm ứng kinh phí vận chuyển rác quý I/2018.

Để khắc phục tình trạng trên, ngày 23-1, công ty đã gửi văn bản đến Sở Tài nguyên và Môi trường, Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị TP HCM xin tạm ứng 50% kinh phí vận chuyển rác với số tiền 7,5 tỉ đồng và đề nghị Ban Quản lý Đầu tư Xây dựng công trình quận 12 chi tạm ứng kinh phí vận chuyển rác quý I/2018 là 2 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến nay, công ty vẫn chưa nhận được phản hồi, trong khi CN vẫn mỏi mòn chờ lương để lo Tết.