Lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện

Khoảng trên 360.000 người đang tham gia BHXH tự nguyện

Bà Đinh Mai Hạnh, Phó Trưởng Ban Thu BHXH Việt Nam cho biết trong 10 năm qua, BHXH tự nguyện được thực hiện theo hai giai đoạn với những quy định khác nhau. Ở giai đoạn đầu, việc thực hiện BHXH tự nguyện theo Luật BHXH năm 2006 (Luật số 71/2006/QH11); giai đoạn tiếp theo là thực hiện theo quy định tại Luật BHXH sửa đổi năm 2014 (Luật số 58/2014/QH13).

Những quy định tại Luật BHXH sửa đổi về BHXH tự nguyện là sự tổng kết kinh nghiệm 7 năm thực hiện Luật BHXH, trên cơ sở đó có những sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tiễn và đáp ứng tốt yêu cầu mở rộng diện bao phủ BHXH đến người lao động thuộc mọi khu vực của nền kinh tế.

Khoảng trên 360.000 người đang tham gia BHXH tự nguyện

Sau hơn 10 năm triển khai thực hiện chính sách BHXH tự nguyện, tính đến ngày 31-5-2019, toàn quốc có trên 360.000 người đang tham gia BHXH tự nguyện. Đây là con số khá khiêm tốn so với dư địa trên 30 triệu người thuộc đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tiềm năng.

Trong khi đó, trên thực tế, việc phát triển BHXH tự nguyện gặp nhiều khó khăn do những yếu tố sau: Nhóm lao động phi chính thức làm việc theo chế độ linh hoạt là rất khó quản lý, họ hưởng lương, thu nhập khác từ nhiều nguồn khác nhau, không ổn định, không cố định về không gian, thời gian cụ thể; Hiểu biết về chính sách BHXH, BHYT của nhiều người lao động chưa đầy đủ, họ mới chỉ quan tâm đến vấn đề tiền lương, thu nhập hàng tháng và lợi ích trước mắt mà chưa quan tâm đến việc phòng xa cho bản thân về sau này khi hết tuổi lao động.

Bên cạnh đó, trên thực tế, người lao động ở khu vực phi chính thức cũng thường bị ốm đau, thai sản, thất nghiệp cũng có xu hướng tăng cao. Do đó, nếu chúng ta không có chính sách tăng quyền lợi, mở rộng quyền lợi cho người lao động thì sẽ khó thu hút được họ tham gia BHXH tự nguyện.

6 nội dung phát triển BHXH tự nguyện

Theo bà Đinh Mai Hạnh, khi tham gia BHXH tự nguyện, người lao động sẽ được hưởng những quyền lợi, đó là: Hưởng lương hưu (khi nam từ đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 55 tuổi trở lên và có từ đủ 20 năm đóng BHXH trở lên); Được cấp thẻ BHYT để khám, chữa bệnh theo chế độ BHYT khi đang hưởng lương hưu (không phải mua BHYT); Lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với Quỹ BHXH.

Ngoài các quyền lợi trên, người lao động khi tham gia BHXH tự nguyện còn được hưởng các quyền lợi như: Thời gian đã đóng BHXH đều được ghi nhận để tính hưởng BHXH; Người đang hưởng lương hưu, hoặc người đang tham gia BHXH tự nguyện từ đủ 5 năm trở lên, khi qua đời thì thân nhân được hưởng tiền mai táng phí và tiền tuất một lần; Được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng khi tham gia BHXH tự nguyện với thời gian hỗ trợ tối đa là 10 năm.

Phát huy những kết quả đạt được trong phát triển BHXH tự nguyện, để đạt được mục tiêu mà Nghị quyết số 28-NQ/TW đã đề ra, bà Đinh Mai Hạnh cho rằng, BHXH cần tiếp tục triển khai các giải pháp đồng bộ sau:

Một là, đề xuất với Chính phủ tăng mức hỗ trợ cho người tham gia BHXH tự nguyện; hoặc linh hoạt hơn về mức hỗ trợ, như mức hỗ trợ tối thiểu bằng 30%, 25%, 10% để địa phương nào có điều kiện kinh tế phát triển thì có thể hỗ trợ thêm một phần mức đóng cao hơn cho người tham gia BHXH tự nguyện.

Hai là, đề nghị UBND tỉnh, thành phố giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện trong chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương theo Nghị quyết số 102/NQ-CP ngày 3-8/-018 của Chính phủ về giao chỉ tiêu phát triển BHXH; thường xuyên sơ kết, tổng kết, đánh giá, kiểm điểm những tồn tại, hạn chế nguyên nhân chậm phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện; đưa ra các giải pháp nhằm tăng nhanh đối tượng tham gia BHXH tự nguyện.

Ba là, BHXH Việt Nam tích cực phối hợp với các bộ, ngành, tổ chức… tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến sâu, rộng chính sách BHXH tự nguyện để nhiều người dân hiểu, từ đó chủ động tham gia BHXH tự nguyện.

Bốn là, mở rộng hệ thống mạng lưới đại lý thu BHXH tự nguyện, phấn đấu mỗi thôn, bản, tổ dân phố đều có điểm thu BHXH tự nguyện, có nhân viên đại lý thu. Hướng dẫn, tập huấn chính sách BHXH tự nguyện đối với nhân viên địa lý thu để phối hợp tuyên truyền, tư vấn đến người dân.

Năm là, giao chỉ tiêu kế hoạch phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện đối với BHXH cấp huyện và từng đại lý thu.

Sáu là, đa dạng các hình thức, phương thức nhận hồ sơ, trả kết quả, thu tiền đóng, chuyển tiền đóng vào quỹ, tạo điều kiện thuận lợi nhất đối với người tham gia BHXH tự nguyện.