Tại tờ trình dự án Luật BHXH (sửa đổi) của Chính phủ gửi Quốc hội vào tháng 10-2023, ban soạn thảo đưa ra 2 phương án giải quyết BHXH một lần. Phương án 1: NLĐ có thời gian đóng BHXH trước ngày Luật này có hiệu lực, sau 12 tháng không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được rút BHXH một lần.
Phương án 2: NLĐ chỉ được giải quyết không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất, phần còn lại bảo lưu để tiếp tục tham gia và hưởng các chế độ BHXH.
Góp ý về 2 phương án rút BHXH một lần, ông Lâm Ngọc Mẫn, Phó Chủ tịch Công đoàn các KCX-CN TP HCM, cho biết khảo sát sơ bộ của Công đoàn các KCX-CN TP HCM cho thấy đa số người lao động muốn được tự quyết định về khoản đóng BHXH của mình. "Hiện nguyện vọng người lao động vẫn muốn được rút BHXH một lần như quy định luật BHXH hiên nay. Vì thế, phương án 1 khả thi và đáp ứng được nguyện vọng của đa số người lao động"- ông Mẫn cho hay.
Chính sách liên tục thay đổi sẽ khiến người lao động không an tâm
Theo ông Mẫn, phương án 2 của dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) chỉ cho phép người lao động rút BHXH một lần cho 50% thời gian đóng BHXH sẽ không khả thi, bởi người lao động vì cần tiền trang trải cuộc sống nên mới rút tiền. Nếu họ chỉ rút được tối đa 50% thì khoản tiền nhận được sẽ không giải quyết được vấn đề. Hơn nữa, tiền lương hưu dựa trên 50% thời gian đóng BHXH còn lại cũng sẽ thấp hơn nên hầu hết người lao động được hỏi ý kiến đều không tán đồng phương án 2.
Ông Đinh Tuấn Kiệt, nguyên Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Vĩ Châu (quận 7, TP HCM), cũng kỳ vọng quốc hội sẽ bấm nút thông qua phương án 1. Ông Kiệt cho rằng phương án 1 không chỉ đáp ứng tâm tư, nguyện vọng của số đông người lao động, mà còn có thể giải quyết dứt điểm tình trạng rút BHXH 1 lần. Thời gian qua, mặc dù dự thảo luật chỉ mới được mang ra thảo luận, song đã có lượng lớn người lao động nghỉ việc để rút BHXH một lần, trong đó phần đông là lao động có tay nghề, khiến không ít doanh nghiệp lao đao.
Đối với doanh nghiệp sản xuất, để đào tạo được một lao động làm được việc, phải mất từ 3-6 tháng. Song việc sửa đổi luật đã khiến lao động lành nghề chọn nghỉ việc, chấp nhận đánh đổi với việc đang có công việc ổn định, thu nhập cao. "Sự thay đổi liên tục từ chính sách đã đẩy người lao động vào trạng thái hoang mang, không an tâm. Nhiều người còn đặt câu hỏi 10 năm sau, liệu có còn sự thay đổi nào khác hay không. Khi chưa tìm được câu trả lời, họ chọn phương án an toàn nhất là rút BHXH một lần. Do vậy, chính sách cần căn cơ, bền vững để người lao động an tâm, gắn bó lâu dài"- ông Kiệt đề nghị.
Người lao động nộp hồ sơ nhận BHXH một lần tại BHXH TP Thủ Đức, TP HCM
Bà Đoàn Ngọc Diễm Lan, Phó chủ tịch LĐLĐ quận 8, TP HCM, cho rằng hiện nay trong nhận thức của người lao động vẫn cho rằng việc rút BHXH một lần là đương nhiên và đó là quyền lợi của họ. Để thay đổi điều này cần một quá trình dài. Theo bà Lan, phương án 1 có thể phù hợp với nguyện vọng của những người đang tham gia BHXH, tuy nhiên, chưa thể đánh giá được phản ứng của nhóm lao động tham gia sau khi Luật BHXH mới có hiệu lực. Vì vậy, theo có thể cân nhắc phương án 2, tức là được giải quyết một phần nhưng tối đa không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất. Thời gian đóng BHXH còn lại được bảo lưu để người lao động tiếp tục tham gia và hưởng các chế độ BHXH. "Dù chọn phương án nào thì có thể những năm đầu người lao động vẫn sẽ quyết định rút BHXH một lần, nhưng lâu dài họ sẽ dần thay đổi nhận thức. Song song đó, chính sách tiền lương phải được cải cách để người lao động đủ sống và chế độ hưu trí cũng phải hấp dẫn hơn"- bà Lan nói.
Ths Lê Hồ Trung Hiếu, Giảng viên Khoa Luật Trường ĐH Văn Lang, góp ý tại phương án 1 cần xem xét tính bình đẳng, tính quân thủ, khả năng và chi phí quản lý trong việc phân nhóm đối tượng trước và sau khi luật có hiệu lực. Còn phương án 2 nên làm rõ việc NLĐ có được hưởng tiếp BHXH một lần sau khi đã rút 50% trước đó hay không. Theo ông Hiếu, ngoài 2 phương án dự thảo đề xuất, để hạn chế việc rút BHXH một lần có thể xem xét thực hiện các giải pháp bổ sung như: cho phép NLĐ bảo lưu thời gian đóng BHXH thế chấp sổ BHXH hoặc vay vốn ưu đãi từ ngân hàng chính sách xã hội để giải quyết khó khăn trước mắt. Khi người lao động khắc phục được có khăn có thể trả khoản vay và tiếp tục tham gia BHXH; Duy trì thực hiện các chế độ BHXH (ốm đau, thai sản, tai nạn...), cấp thẻ BHYT miễn phí trong thời gian NLĐ bảo lưu quá trình tham gia BHXH để chờ hưởng chế độ hưu trí...
và quét mã QR
Bình luận (0)