Giám sát hành trình khác giám sát người lái xe

Dự luật cũng quy định cơ sở dữ liệu về hành trình phương tiện, quản lý người lái, được thu thập từ thiết bị giám sát hành trình (GSHT), thiết bị thu thập dữ liệu, hình ảnh người lái trên phương tiện được truyền về trung tâm chỉ huy giao thông do đơn vị CSGT quản lý, vận hành, khai thác. Dữ liệu được sử dụng để điều hành giao thông, giải quyết tai nạn, xử lý vi phạm, phòng chống tội phạm. Trung tâm chỉ huy giao thông có hệ thống kết nối, tiếp nhận, chia sẻ dữ liệu thiết bị GSHT từ các ô tô...

Theo thống kê của Ủy ban An toàn Giao thông quốc gia, tính tới giữa tháng 6, cả nước có hơn 6 triệu ô tô, gần 73 triệu mô tô, xe máy, hơn 1,8 triệu xe máy điện đang đăng ký lưu hành. Vì thế, nếu quy định mới được thông qua, sẽ có thêm hơn 5 triệu ô tô, gần 73 triệu xe máy của cá nhân và tổ chức không kinh doanh phải lắp đặt thiết bị GSHT. Chi phí lắp đặt thiết bị ước tính lên tới nhiều ngàn tỉ đồng. Chưa kể các chi phí sau đó mà người dùng phải trả hằng tháng cho dịch vụ truyền dữ liệu. Điều mà người dùng băn khoăn là quy định mới yêu cầu phải thu thập dữ liệu hình ảnh của người lái xe, nghĩa là phải ghi hình cả buồng lái sẽ ảnh hưởng đến sự riêng tư cá nhân. Càng đáng lo hơn khi dữ liệu được lưu trữ khiến nguy cơ bị xâm phạm quyền riêng tư càng cao.

Ở một số nước, tất cả các ô tô đều phải có hệ thống định vị GPS kết hợp mạng lưới camera giao thông, camera an ninh phủ khắp để khi cần thì dữ liệu được truy xuất để phục vụ công tác điều tra hình sự, cơ quan chức năng có thể GSHT. Việc gắn camera hành trình để giám sát tình hình phía trước và sau xe là điều cần được khuyến khích và thực tế đã được nhiều chủ xe chủ động thực hiện. Bởi nó rất có lợi khi cần phải trích xuất hình ảnh trong những sự cố giao thông. Nếu được nhiều ý kiến đồng thuận, việc gắn camera GSHT có thể được luật hóa nhằm tăng cường an toàn giao thông. Tuy nhiên, hệ thống GSHT chỉ làm chức năng GSHT chứ không phải để giám sát người lái xe và hình ảnh trong xe.

Vì vậy, cơ quan soạn thảo dự luật cần cân nhắc kỹ hơn về quy định GSHT, sao cho hài hòa lợi ích từ cơ quan quản lý và người dân.