Cú hích thể chế để bứt phá

Tuy nhiên, trong bối cảnh TP HCM mở rộng địa giới và đang chuyển mình trở thành một siêu đô thị với quy mô trên 14 triệu dân, đóng góp gần 23,8% GDP và hơn 33% tổng thu ngân sách quốc gia, khoảng cách giữa năng lực thể chế và yêu cầu phát triển ngày càng lộ rõ. Mục tiêu thu hút các nhà đầu tư chiến lược quy mô lớn, hình thành các cực tăng trưởng mới và thúc đẩy chuyển dịch mô hình tăng trưởng theo hướng kinh tế tri thức vẫn chưa như kỳ vọng.

Việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 mang nhiều ý nghĩa chiến lược. Đây là bước hoàn thiện khung pháp lý nhằm xử lý những điểm nghẽn phát sinh trong quá trình thực thi; là cơ hội để thiết kế những công cụ đột phá về thể chế nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển đô thị hiện đại. Chỉ khi có nền tảng thể chế đủ mạnh, TP HCM mới có thể giữ vai trò đầu tàu, dẫn dắt tăng trưởng và lan tỏa lợi ích cho cả vùng và quốc gia.

Dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 mở rộng chính sách ưu đãi đối với nhà đầu tư chiến lược, được xem là giải pháp trọng tâm nhằm tạo sức hút thực chất đối với các tập đoàn có năng lực công nghệ và tài chính dẫn dắt chuỗi giá trị toàn cầu. TP HCM được trao quyền tự chủ linh hoạt hơn trong lựa chọn dự án quy mô lớn thuộc 11 nhóm ngành ưu tiên như du lịch, nghỉ dưỡng cao cấp, y tế chuyên sâu, văn hóa - thể thao, môi trường, logistics, hạ tầng đô thị và các dự án thuộc khu thương mại tự do (FTZ)... với mức đầu tư dao động từ 2.000 - 75.000 tỉ đồng.

Tiêu chí nhận diện nhà đầu tư chiến lược cũng được điều chỉnh phù hợp thực tiễn hơn, thông qua việc bỏ yêu cầu về vốn điều lệ, tổng tài sản; chuyển sang đánh giá tỉ lệ vốn chủ sở hữu và khả năng huy động vốn. Các nhà đầu tư chiến lược sẽ được hưởng ưu đãi mạnh về thuế, hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) cùng cơ chế giải ngân linh hoạt, nhằm bảo đảm trở thành đối tác đồng kiến tạo giá trị phát triển mới cho TP HCM, thay vì chỉ là nguồn cung vốn tài chính truyền thống. Khi cơ chế ưu đãi thông thoáng, thành phố có thể đón dòng vốn quốc tế chất lượng cao.

Việc hình thành FTZ có khả năng tạo ra "không gian thử nghiệm chính sách" mang chuẩn mực cạnh tranh quốc tế cho TP HCM. Khi được vận hành hiệu quả, FTZ sẽ trở thành cực tăng trưởng mới của TP HCM, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng trung tâm tài chính - thương mại - logistics hàng đầu khu vực Đông Nam Á. TP HCM đang hội tụ đồng thời 3 lợi thế chiến lược, gồm cụm cảng nước sâu Cái Mép - Cần Giờ, trung tâm tài chính quốc tế và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo năng động, tạo nền tảng rất thuận lợi để FTZ hình thành và phát huy lợi thế cạnh tranh khác biệt.

Việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 được xem như một cú hích thể chế có ý nghĩa quyết định, qua đó tạo điều kiện để siêu đô thị TP HCM bứt phá mạnh mẽ, phát huy đầy đủ vai trò dẫn dắt tăng trưởng vùng; đóng góp xứng đáng vào mục tiêu phát triển nhanh, bền vững và thịnh vượng chung của cả nước.