Cá thường vào bờ để sinh sản vào khoảng tháng 5-6 và đến gần giáp Tết. Theo các ngư dân, lúc trước mỗi chuyến ra khơi có thể thu hoạch được vài ba tấn cá rún, nhưng 5 năm trở lại đây, mỗi chuyến chỉ còn vài trăm ký, cũng có khi chỉ có 5-10 con mà thôi. Nguyên nhân do nạn khai thác bừa bãi hiện nay, nguồn cá rún ngày càng cạn kiệt dần.
Cá rún chế biến thức ăn nào cũng ngon như: đầu cá rún tươi nấu canh chua, thân cá rún chiên tươi sốt cà (hoặc chưng tương). Nhưng đối với các bà nội trợ miền Tây, khô cá rún là “ngon đệ nhất” và đặc biệt đáng nhớ trong mùa viêm nhiệt, đó là món: khô cá rún nấu sim-lo.
ĐBSCL là nơi cộng cư của 3 dân tộc anh em (Kinh, Hoa, Khmer), nên văn hóa ẩm thực nơi đây cũng là sự giao lưu của 3 dân tộc. “Sim-lo” là phiên âm từ “som lo mchu” của người Khmer, có nghĩa là canh chua.
Nhưng có một phần khác với món canh chua truyền thống Nam Bộ là nấu với cá tươi cùng các phụ liệu (bạc hà, khóm, cà chua), món sim-lo nấu với khô (khô cá chép, cá tra, cá đuối...) cùng phụ liệu là bắp chuối (hoặc chuối cây xắt ghém) mà thôi.
Chế biến món này chỉ cần mua 200 gram khô cá rún (có lẫn xương mới ngon, không lấy phần đầu cá vì khi chế biến thường bị hôi dầu, không ngon), 1 bắp chuối (hoa chuối), một ít gia vị (ngò om, ngò gai, ớt, cơm mẻ). Trước hết, bắp chuối đem về lột vỏ bỏ những phần già, lấy phần nõn, chẻ đôi, bỏ cùi và xắt những miếng mỏng (ghém hay xắt khúc cũng được) cho vào thau nước có pha một ít nước chanh cho không sẫm màu.
Cá rún rửa sơ với nước lạnh cho sạch, để ráo. Dùng dao bén chặt khô cá rún thành những miếng vừa đũa gắp cho vào nồi nước (vừa đủ) nấu với ngọn lửa liu riu (như hầm xương) để cho các chất ngọt trong xương cá tiết ra.
Cơm mẻ múc ra chén, đổ vào vợt lược nhúng vào nồi lấy nước bỏ xác. Nêm nếm gia vị (muối, đường, bột ngọt…) cho vừa khẩu vị và cho ghém chuối vào. Chờ nước sôi bùng lên, nhắc xuống ngay, không để ghém chín mềm quá mất ngon.
Cuối cùng cho ngò om, ngò gai xắt nhuyễn, vài lát ớt vào múc ra tô dọn lên bàn, cùng chén nước mắm ngon nguyên chất với dĩa bún là xong.
Bữa ăn đã sẵn sàng. Thật hạnh phúc và đầm ấm trong buổi chiều tà yên ả, cơn nóng mùa hè đã dịu đi, cả nhà sum họp đầy đủ để thưởng thức món canh cá rún nấu sim-lo. Gắp miếng khô cá rún cùng với miếng bắp chuối chấm vào chén nước mắm ngon nguyên chất đưa lên miệng nhai chậm chậm.
Vị dai dai, mằn mặn, beo béo của khô cá rún hòa lẫn vị chan chát của bắp chuối, thơm thơm của ngò gai, cay cay của ớt… lan tỏa vào mọi giác quan. Thêm miếng bún trắng ngần vào chén có chan một ít nước canh chua vào “lùa một hơi”, bạn sẽ khó quên được một “hợp khúc” dân dã của quê hương miền Tây.
và quét mã QR
Bình luận (0)