Nhớ nồi canh xơ mít mẹ nấu

Canh xơ mít là món ăn bình dân của những người dân quê mộc mạc, là món ăn đặc trưng nhưng cũng có thể gọi là “đặc sản” của những người dân miền Trung quê tôi. Chỉ có người miền Trung mới biết món canh “xơ mít”, người miền Nam thì ngỡ ngàng vì ít ai ăn xơ mít.

Những làng quê miền Trung thường trồng rất nhiều mít, nhiều món ăn được chế biến từ mít, trong đó có món canh xơ mít nấu với cá tươi ăn với cơm ngon “đáo để”.

Khi mít chín, ngoài việc lấy hết múi, còn lại những tảng xơ mít vàng ươm, mẹ tôi cắt lạng lấy xơ rồi xé nhỏ, nấu nước sôi bỏ muối vừa mặn nhắc xuống để nguội, xơ mít rửa sạch nhận vào nước muối cho lút nước khoảng 3cm, lấy vỉ tre đè trên mặt và lấy đá dằn lại, khoảng 4- 5 ngày sau xơ mít lên men và bắt đầu chua là có thể đem ra nấu canh, hoặc kho với cá tươi, hay xào với tỏi, tiêu, dầu phộng nguyên chất ăn với cơm cũng rất ngon.

Còn muốn cất dành được lâu phải cho muối mặn hơn 1 tý để cọng xơ mít cứng lại sẽ giữ được rất lâu mà không sợ hư.

Ở quê tôi, các bà nội trợ mỗi nhà thường dự trữ vài ba hũ xơ mít muối, cất dành đến mưa xuống trái mùa có mà nấu canh, món canh này không kén đồ nấu lại rất dễ nấu. Chỉ cần mấy con cá tươi hay một nắm tép nhỏ “nhủi” dưới sông là có nồi canh tuyệt vời. Hơn nữa, cả nhà tôi ai cũng khoái khẩu món này. Bố tôi đi làm đồng về mà có bát “canh chua xơ mít” này là mẹ tôi phải mất công bới thêm mấy bát cơm.

Muốn nấu một nồi canh xơ mít cũng rất đơn giản, vớt xơ mít muối ra, cắt đôi cắt ba, rửa sạch để ráo vắt bớt nước, mấy củ hành tím cắt mỏng, cho dầu ăn vào nồi phi thơm. Cho xơ mít vào xào sơ, nước sôi nấu sẵn chế vào, cho cá vào, nêm nếm gia vị cho vừa ăn.

Chờ cá chín nhắc xuống cho nửa muỗng cà phê tiêu, hành lá, ngò om cho dậy mùi canh chua miền Trung. Nồi canh chua miền Nam cũng rất ngon nhưng hơi cầu kỳ và tốn kém. Còn nồi canh chua miền Trung rất đơn giản, rẻ tiền nhưng khi thưởng thức cũng không kém phần hấp dẫn, lạ miệng lại rất dễ ăn.

Thỉnh thoảng thèm canh xơ mít, tôi cũng ra chợ mua nguyên miếng mít về ăn, chủ yếu lấy xơ muối nấu canh, nhưng sao xơ mít trong miền Nam không ngon bằng mít quê tôi. Có lẽ do thiếu bàn tay gầy guộc, thân thương của mẹ hiền chế biến nên tôi thấy không ngon bằng…

Giờ đây, chị em tôi đi làm ăn xa xứ, mỗi người một ngã. Khi trời mưa gió, ngồi bên khung cửa sổ phòng trọ nhìn về miền Trung xa xăm hồi tưởng lại ngày thơ bé, nhớ đến nồi canh xơ mít chua chua ngọt ngọt, mà năm xưa mẹ nấu thường xuyên cho cả nhà thưởng thức, rồi cùng quây quần bên nhau húp sùm sụp.

Hai mí mắt tôi chợt ươn ướt, nhớ cha, nhớ mẹ, nhớ quê nhà, nhớ nồi canh xơ mít của những năm tháng còn nghèo nàn đã góp phần nuôi chị em tôi khôn lớn từng ngày.