Điểm nóng xung đột ngày 17-10: Đường sắt Ukraine lao đao vì công nghệ không người lái của Nga

Trong những tháng gần đây, Nga tăng cường tấn công vào hệ thống đường sắt, một tuyến đường huyết mạch cho hậu cần thương mại và quân sự của Ukraine. Bước đi này thuộc một phần chiến lược mở rộng mục tiêu cơ sở hạ tầng của Ukraine, với độ chính xác cao nhờ những tiến bộ trong công nghệ máy bay không người lái tầm xa.

Mặc dù cơ quan quản lý đường sắt Ukraine có thể nhanh chóng sửa chữa và duy trì hoạt động của các tuyến tàu, nhiều quan chức cảnh báo những cải tiến trong năng lực không người lái của Nga và tần suất tấn công ngày càng tăng đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng cho nước này.

Kể từ giữa mùa hè năm 2025, AP đánh giá Nga tấn công hệ thống đường sắt Ukraine khoảng 2-3 lần/tuần, tăng từ khoảng 1 vụ/tuần tính từ tháng 2-2022. Tuy nhiên, những gì được báo cáo công khai chỉ là một phần nhỏ trong toàn bộ cơ sở hạ tầng liên quan đến đường sắt, bao gồm thiệt hại đường dây điện, trạm biến áp, đường ray, nhà ga và các công trình khác.

Ông Oleksii Kuleba - Phó thủ tướng phụ trách khôi phục và phát triển Ukraine - cho biết tính từ tháng 8 có khoảng 300 vụ, tương đương khoảng 10 vụ/tuần.

Theo Cục Thống kê Nhà nước, mạng lưới đường sắt Ukraine vận chuyển hơn 63% lượng hàng hóa và 37% lượng hành khách trên cả nước. Mạng lưới này cũng quan trọng trong xuất khẩu ngũ cốc và kim loại đến các cảng biển và biên giới, cũng như hàng viện trợ quân sự từ đồng minh.

Ông Serhii Beskrestnov - chuyên gia về quân sự và máy bay không người lái Ukraine - nhận định lực lượng Nga đã bổ sung một bản nâng cấp quan trọng cho phi đội máy bay không người lái từ mùa hè.

Camera và modem vô tuyến, có chức năng gửi và nhận dữ liệu không dây, được lắp đặt trên nhiều loại máy bay không người lái tấn công tầm xa. Chức năng này cho phép người vận hành điều chỉnh đường bay của máy bay không người lái theo thời gian thực, tăng đáng kể độ chính xác so với mô hình lập trình sẵn.

Ông Beskrestnov cho biết đầu máy xe lửa đặc biệt dễ bị tổn thương trước công nghệ mới, bởi vì chúng tương đối chậm và đi theo các tuyến đường dễ đoán.

"Nếu Nga tiếp tục nhắm tới đầu máy xe lửa chạy bằng dầu diesel và điện, cái ngày đường ray còn nguyên nhưng hết tàu chạy trên đó sẽ chẳng còn xa" - ông nói.

Ngoài ra, theo ông Beskrestnov, nhiều máy bay không người lái được cải tiến có thể bay tới 200 km vào lãnh thổ Ukraine trong khi vẫn truyền video về cho người vận hành ở các khu vực Nga kiểm soát.

Một quan chức Bộ Quốc phòng giấu tên tiết lộ lực lượng Ukraine cũng thu hồi và kiểm tra một máy bay không người lái kiểu Geran được trang bị camera dân dụng và modem vô tuyến. Geran là phiên bản Nga dựa trên loại Shahed do Iran thiết kế.

Những phát hiện này cho thấy Moscow đang tích cực thử nghiệm và cải tiến các giải pháp kỹ thuật mới. Ông đánh giá việc cài đặt camera cho phép Nga xác định các hệ thống phòng không Ukraine và đánh giá thiệt hại trên mặt đất.