Độc đáo lễ hội đền Vua Mai

Hàng năm vào rằm tháng Giêng âm lịch, huyện Nam Đàn tổ chức hội đền Vua Mai. Theo sử xưa kể lại, vua Mai Hắc Đế tên thật là Mai Thúc Loan, vốn gốc là người làng Mai Phụ (nay thuộc xã Mai Phụ, Lộc Hà, Hà Tĩnh), sinh ra, lớn lên và trưởng thành tại thôn Ngọc Trừng xã Đông Liệt (nay là xã Nam Thái, Nam Đàn). Ông sớm mồ côi cha mẹ nên phải đi ở từ thuở nhỏ, nhưng nhờ có sức vóc khỏe mạnh, thông minh, tài trí hơn người, lại đặc biệt giỏi võ nghệ nên ông sớm nổi tiếng trong vùng.

Khi Mai Thúc Loan lớn lên, cũng là lúc nhà Đường cai trị nước ta, không cam chịu cảnh mất nước, ông đã đứng lên, lãnh đạo nhân dân nổi dậy làm nên cuộc khởi nghĩa ở xã Nam Thái rồi bùng nổ, lan rộng rộng khắp trên phạm vi cả nước, quét sạch giặc xâm lược ra khỏi bờ cõi. 

Năm 713, Mai Thúc Loan được nhân dân suy tôn lên làm vua, Triều đình Vạn An ra đời, người dân gọi ông là Mai Hắc Đế tức ông Vua Đen họ Mai. Nhưng nhà Đường quyết chiếm lại bằng được nước ta. Sau nhiều trận giao chiến khốc liệt từ lưu vực sông Hồng đến lưu vực sông Lam, Mai Hắc Đế thất trận, thành Vạn An thất thủ, nghĩa quân tan rã. Mai Hắc Đế, rút quân và mất tại căn cứ Hùng Sơn. 

Để tưởng nhớ đến công ơn Mai Hắc Đế, nhân dân lập đền thờ ông trên núi Vệ và trong thung lũng Hùng Sơn, nay thuộc Thị trấn Nam Đàn.

Đến với Lễ hội đền Vua Mai, du khách được đắm mình vào không khí truyền thống văn hóa hàng ngàn đời của cha ông, thưởng ngoạn các hoạt động văn hóa thể thao truyền thống như đua thuyền, đấu vật, đánh cờ, chọi gà, đu tiên, đu quay, đẩy gậy, thi làm cỗ xôi gà, thi đấu bóng chuyền, cắm trại... 

Chị Nguyễn Thị Hà, trú TP Vinh, Nghệ An, chia sẻ: "Năm nào cũng vậy, vào dịp Lễ hội đền Vua Mai cả gia đình tôi đều lên tham quan, thích nhất là các con nhỏ khi được xem trực tiếp các trò chơi dân gian như đấu vật, đẩy gậy, chọi gà, đua thuyền, xem thả đèn hoa đăng".

Ngoài các trò chơi, đến tham quan lễ hội người dân, du khách còn được thưởng thức những vở diễn về vua Mai Hắc Đế qua nghệ thuật dân gian như: ví, giặm, chèo và cải lương...

Lễ hội đền Vua Mai là lễ hội truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, được tổ chức hàng năm nhằm ôn lại khí thế hào hùng của cuộc Khởi nghĩa Hoan Châu, đánh bại quân xâm lược phương Bắc, xây dựng nước Vạn An độc lập vào đầu thế kỷ thứ VIII.

Ông Vương Hồng Thái, Phó chủ tịch UBND huyện Nam Đàn, Nghệ An, cho biết vua Mai Hắc Đế là biểu tượng sinh động cho tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh ngoan cường chống giặc ngoại xâm để giành và giữ độc lập dân tộc. Lễ hội đền Vua Mai mang dấu ấn văn hóa xứ Nghệ, thể hiện lòng tự tôn dân tộc, thông qua lễ hội sẻ giáo dục truyền thống "uống nước nhớ nguồn" cho các thế hệ trẻ. Ngoài ra, lễ hội là ngày hội lớn của người dân địa phương, là điểm đến tham quan yêu thích của du khách vào dịp đầu xuân, năm mới.