Học thầy không tày học... láng giềng

Với diện tích bằng 1,6 lần, dân số bằng 0,7 lần Việt Nam nhưng năm 2017, du lịch Thái Lan đón 35,4 triệu khách quốc tế, gấp gần 3 lần Việt Nam (12,9 triệu) và lọt vào Top 10 quốc gia đón khách nhiều nhất thế giới.

Thành tích đáng kinh ngạc

Cũng năm 2017, du lịch Thái Lan xếp hạng 4 thế giới về doanh thu, đạt 57,5 tỉ USD, xếp sau Mỹ và bám sát Tây Ban Nha, Pháp. Lượng khách du lịch đến Trung Quốc gần gấp đôi Thái Lan 60,7/35,4 triệu nhưng doanh thu thì ngược lại 32,6/57,5 tỉ USD. Số liệu doanh thu du lịch Việt Nam năm 2017 là gần 515.000 tỉ đồng (khoảng 22 tỉ USD).

Hướng dẫn viên du lịch giúp du khách làm món Thái Lan Ảnh: PHẠM NGUYỄN

Cũng năm 2017, du lịch Thái Lan còn ghi thêm điểm son với sự kiện Bangkok dẫn đầu thế giới về thành phố đón nhiều khách nước ngoài nhất. Theo kết quả khảo sát thực hiện tại 162 thành phố tiêu biểu trên thế giới của MasterCard, Bangkok, London và Paris là 3 điểm đến dẫn đầu lượng khách du lịch quốc tế. Các con số lần lượt là 20,05 triệu, 19,83 triệu và 17,44 triệu. Lượng khách nước ngoài đến Bangkok đã gấp 1,5 lần cả Việt Nam dù rằng di sản thế giới của Thái Lan là 5 so với Việt Nam là 8.

Có được thành tựu như vậy, nhiều năm liền, người Thái làm du lịch như những chiến binh ra trận. Họ có những cách làm hay, tạo nên hiệu quả khác biệt. Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) trực thuộc Thủ tướng, có văn phòng đại diện riêng tại 24 quốc gia. TAT trực tiếp bổ nhiệm và trả lương cho các giám đốc sở. Bộ máy vận hành theo hệ thống hàng dọc với phân cấp nhiệm vụ rõ ràng, chức năng cụ thể và trách nhiệm minh bạch. Khác với nhiều nước, Bộ Du lịch Thái Lan chỉ là cơ quan tham mưu, giúp việc cho Thủ tướng.

Dịch vụ không thể nào chê

Người Thái làm dịch vụ không chê vào đâu được. Khách đến Thái là của người Thái, sử dụng dịch vụ của ai cũng vậy nên ra sức chiều chuộng, chăm sóc. Giá cả linh động tùy theo từng thị trường và khả năng mua sắm.

Giá tour Thái cực rẻ vì các điểm mua sắm đều liên kết giảm giá tour cho khách. Bù lại, khách dùng ngoại tệ, chi tiêu mua sắm thoải mái, ăn chơi xả láng. Chính phủ miễn giảm thuế để các công ty lữ hành tìm mọi cách kéo khách đến và tiêu tiền ở Thái. Nhiều du khách ghiền các dịch vụ ẩm thực, mua sắm, thư giãn, làm đẹp... của người Thái.

Sex tour ở Thái không có đối thủ. Mua sắm cũng khó ai theo kịp. Họ làm văn hóa cũng ăn đứt thiên hạ với các chương trình trình diễn hoành tráng, các làng văn hóa, làng nghề độc đáo mà Siam Paragon Show ở Bangkok và Baan Tong Luang (làng Cổ dài) ở Chiang Mai là minh chứng.

Tôi đã đưa cả công ty đến tham gia tại Trung tâm Huấn luyện Hoàng gia Thái. "Đi cầu khỉ" ở độ cao 7 m, trên ngọn cây, không có tay vịn là trò chơi vô đối, chưa ai bắt chước được.

Chỉ với cái ao nhỏ, vài đoạn kênh nhân tạo nhỏ, người Thái làm nên những chợ nổi sầm uất dành riêng cho du khách. Đàn cá tra tự nhiên ở sông Chao Praya, Bangkok lúc nào cũng nhộn nhịp khách đến xem. Đảo San Hô ở Pattaya toàn đá. Cát lấy từ chỗ khác về tạo thành bãi tắm rất đẹp. Ở Việt Nam không ai đi du lịch Phú Quốc về trong ngày nhưng ở Phuket, mỗi ngày có mấy chục tàu cao tốc đưa hàng ngàn du khách ra các đảo, dù khoảng cách xa hơn từ Hà Tiên đi Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang).

Người Thái làm du lịch gắn với nông thôn và nông nghiệp. Buffet trái cây và rau organic ở Pattaya được sử dụng để khuyến mãi là cách làm sáng tạo. Thị trấn Amphawa (cách Bangkok 80 km) có tượng đài Đom Đóm với tour đi thuyền xem đom đóm mỗi tối, giá 20 USD mỗi người. Có các homestay, chất lượng thua xa homestay ở Việt Nam nhưng các dịch vụ phụ trợ thì tuyệt vời. Đó là cách nông dân Thái lấy nước dừa từ hoa để làm thức uống giải khát độc lạ, ngọt thanh, thơm dịu. Lấy nước này nấu thành đường dừa, không đụng hàng, để làm du lịch.

Ngạc nhiên nhất là cách người Thái tận dụng "trái cây điếc", đốt thành tro, dùng để khử mùi và đuổi côn trùng trong các resort và khách sạn cao cấp. Các lò đốt đơn giản, làm bằng thùng phuy và đất sét. Mỗi mẻ chừng 50 kg vật liệu. Người Thái không sợ trái cây "được mùa mất giá". Bình thường dùng trái cây điếc. Gặp mùa ế, trái cây bình thường làm than càng tốt, vẫn không lỗ. Cả nhà vườn và người làm du lịch lẫn người Thái đều lời. Việc tận dụng vỏ cam, quít làm mứt thì Việt Nam thừa sức, kể cả chế biến các loại nước sâm thảo dược. Vấn đề là sự liên kết giữa các nhà và đầu ra cho sản phẩm.

Người Thái đã làm nên kỳ tích du lịch 2017 từ những việc như vậy. Du lịch ASEAN có quyền tự hào về Thái Lan, ngọn cờ đầu của Đông Nam Á. Năm 1987, khi bắt đầu hội nhập, thể thao Việt Nam xếp thứ 8/10 nước ASEAN. 30 năm sau, thể thao Việt Nam vươn lên thứ 2/11 nước ASEAN. Du lịch Việt Nam chung bộ chủ quản và cùng xuất phát điểm chung với thể thao lẽ nào cứ mãi an phận "đứng đầu nửa cuối của ASEAN?".