Băn khoăn đổi mới giáo dục

Sau năm 2015, dự kiến kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ sẽ có những thay đổi đột phá. Thí sinh tốt nghiệp THPT có thể chỉ dự thi 2 môn toán, ngữ văn.

Hai môn là đủ?

Theo dự kiến của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), việc thi - công nhận tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ sẽ kết hợp kết quả đánh giá trong quá trình học tập (chủ yếu ở cấp THPT) và kết quả thi, kiểm tra kết thúc (để tốt nghiệp), kết quả thi, kiểm tra đầu vào (để tuyển sinh).

Về việc tuyển sinh ĐH, CĐ, Bộ GD-ĐT dự kiến các trường tổ chức tuyển sinh theo hướng dựa vào kết quả công nhận tốt nghiệp THPT và có thể kiểm tra/thi thêm một vài môn hoặc chuyên đề theo yêu cầu đào tạo của mỗi ngành, mỗi trường.

Phương án đổi mới mà Bộ GD-ĐT đưa ra đã nhận được không ít ý kiến đồng tình của các chuyên gia giáo dục. PGS Văn Như Cương - Hiệu trưởng Trường THPT Lương Thế Vinh, TP Hà Nội - nhận định phương án này chắc chắn sẽ đánh giá học sinh chính xác hơn là kỳ thi tốt nghiệp THPT được tổ chức như hiện nay. Thêm vào đó, với cách này, các địa phương có thể chủ động tổ chức kỳ thi tốt nghiệp phù hợp với điều kiện, đặc thù vùng, miền của mình.

Ông Đặng Kim Vui, Giám đốc ĐH Thái Nguyên, cũng ủng hộ phương án được coi là đột phá này. Tuy nhiên, theo ông Vui, vấn đề quan trọng ở đây là phải làm sao để kỳ thi tốt nghiệp THPT đạt chất lượng hơn, không phải cứ thi là đỗ 100% mà phải chấp nhận đỗ 70%-80%. Số học sinh thi trượt có thể thi lại hoặc phân luồng đi học các ngành khác.

Ủng hộ nhưng nhiều lo lắng

Băn khoăn của ông Đặng Kim Vui cũng là lo lắng chung của nhiều người. Chính Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển cũng thừa nhận trong giáo dục phổ thông Việt Nam, thói quen và tâm lý học ứng thí, trọng bằng cấp còn nặng nề, năng lực giáo viên và cán bộ nghiên cứu đánh giá còn hạn chế.

“Tâm lý thầy cô là thương học trò, cứ nghĩ các em cần cái bằng tốt nghiệp để ra đời kiếm việc làm nên coi thi cũng nương tay mà chấm thi cũng nương tay, thành ra đỗ tốt nghiệp đến 98%-99%” - hiệu trưởng một trường ĐH lớn ở Hà Nội phân tích.

Lo lắng về chất lượng kỳ thi tốt nghiệp THPT, ông Nguyễn Văn Nhã, nguyên Trưởng Ban Đào tạo ĐHQG Hà Nội, cho rằng đây là kỳ thi đánh giá năng lực toàn diện, vì vậy không thể chỉ thi 2 môn toán, văn như đề án của Bộ GD-ĐT. “Người Việt Nam có thói quen thi gì học đó, tính tự giác lại không cao nên giờ, nếu chỉ thi 2 môn toán và văn, chắc các môn phụ khác sẽ bị vứt hết” - ông lo ngại.

Theo ông Nhã, cần có môn thi tổng hợp, ra đề sao cho học sinh thấy hứng thú, phát huy được trí tuệ, năng lực chứ không đánh đố kiến thức.

TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục học Hà Nội, cho rằng để đổi mới thi cử, cần phải có những trung tâm kiểm định chất lượng giáo dục hoạt động độc lập với Bộ GD-ĐT.