Giáo viên đã thiếu lại thiếu thêm

Ngày 29-8, thông tin về năm học mới, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Phạm Ngọc Thưởng cho biết cấp mầm non thiếu 51.955 giáo viên (GV), tiểu học thiếu 33.112 GV, THCS thiếu 19.304 GV, THPT thiếu 13.882 GV. So với năm học 2021-2022, số GV còn thiếu tăng thêm 11.308 người.

Biên chế từ năm trước vẫn chưa tuyển được

Lý giải việc GV mầm non còn thiếu nhiều, ông Phạm Ngọc Thưởng cho hay năm học 2022 - 2023, số trẻ đến trường tăng thêm 132.245 so với năm học 2021 - 2022, tương đương cần tăng thêm khoảng 5.500 GV. Trong khi đó, cấp tiểu học, tỉ lệ lớp học 2 buổi/ngày tăng 4,6% so với năm học 2021 - 2022, tương đương tăng 10.811 lớp học 2 buổi/ngày, cần thêm khoảng 3.000 GV. Cấp THPT cần tăng thêm khoảng 1.500 GV.

Cùng với đó, năm học 2022 - 2023 toàn quốc có số lượng GV nghỉ hưu và nghỉ việc nhiều (10.094 GV nghỉ hưu và 9.295 GV nghỉ việc). GV nghỉ việc chủ yếu tập trung ở các vùng kinh tế - xã hội phát triển, có nhiều sự lựa chọn để chuyển đổi nghề nghiệp với mức thu nhập cao hơn.

Cũng theo Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng, nguyên nhân khác dẫn đến tình trạng thiếu GV là thiếu nguồn tuyển một số môn đặc thù; sức hút vào ngành còn hạn chế; việc tuyển dụng và tinh giản biên chế ở một số nơi còn bất cập, một số địa phương thực hiện tinh giản biên chế ở các địa phương còn cào bằng về tỉ lệ, chưa linh hoạt, cắt giảm cơ học số lượng người làm việc...

Năm học 2022 - 2023, cả nước tuyển mới 17.208 GV, chỉ bằng 61% so với chỉ tiêu biên chế được giao bổ sung. Bên cạnh đó, toàn quốc còn 74.172 biên chế GV được giao từ những năm trước nhưng chưa tuyển được.

Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cho hay để khắc phục tình trạng thiếu GV, Bộ GD-ĐT đã phối hợp Bộ Nội vụ đề xuất giao bổ sung biên chế GV. Trên cơ sở đề xuất, Bộ Chính trị đã bổ sung 65.980 biên chế GV trong giai đoạn 2022 - 2026, riêng năm học 2022 - 2023 giao bổ sung 27.850 biên chế GV mầm non, phổ thông công lập.

Thiếu giáo viên đang là nỗi lo của ngành giáo dục trước thềm năm học mới. Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Cải thiện, ổn định cuộc sống giáo viên

Bộ GD-ĐT cũng đưa ra các giải pháp trong thời gian tới để khắc phục tình trạng thiếu GV, như tập trung cải thiện môi trường, điều kiện làm việc, ổn định cuộc sống nhà giáo. Bộ GD-ĐT phối hợp Bộ Nội vụ tham mưu Chính phủ ban hành Nghị quyết số 102/2020/NQ-CP về giải pháp đối với biên chế sự nghiệp giáo dục và y tế, trong đó cho phép các cơ sở giáo dục được ký hợp đồng lao động (dưới 12 tháng) đối với các vị trí việc làm là GV trong phạm vi số lượng biên chế viên chức được cấp có thẩm quyền giao và theo định mức quy định để kịp thời thay cho số GV nghỉ thai sản, nghỉ hưu theo chế độ và để bố trí GV dạy buổi thứ 2 trong ngày (đối với cơ sở giáo dục dạy 2 buổi/ngày).

Ngoài ra, theo ông Phạm Ngọc Thưởng, Bộ GD-ĐT đã ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện tinh giản biên chế cho viên chức ngành giáo dục. Bộ đã chỉ đạo các cơ sở đào tạo GV mở mã ngành đào tạo các môn học mới và các ngành đào tạo GV dạy liên môn. Tăng cường liên hệ, kết nối với cơ quan quản lý giáo dục và cơ sở giáo dục ở các địa phương nhằm xác định nhu cầu sử dụng GV cụ thể theo trình độ, môn học, cấp học để có kế hoạch tuyển sinh và đào tạo, bồi dưỡng GV một cách phù hợp, bảo đảm số lượng, chất lượng và cơ cấu từng môn học, cấp học.

Ông Phạm Ngọc Thưởng khẳng định Bộ GD-ĐT sẽ rà soát công tác quản lý biên chế, tuyển dụng, sử dụng, đánh giá và thực hiện chế độ, chính sách đối với GV, cán bộ quản lý giáo dục của các địa phương. Xây dựng cơ sở dữ liệu ngành giáo dục, đưa vào sử dụng, phục vụ công tác quản lý, chỉ đạo của ngành từ năm 2019, làm cơ sở để tính toán số liệu thừa - thiếu GV của các địa phương trên toàn quốc.

Trong thời gian tới, Bộ GD-ĐT tiếp tục triển khai các giải pháp, gồm sửa đổi, bổ sung các quy định về định mức GV/lớp; thí điểm cơ chế tự chủ đối với cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập, đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục; kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền về chế độ, chính sách đối với nhà giáo để thu hút người giỏi vào làm GV, để GV yên tâm công tác gắn bó với nghề, bảo đảm ổn định đội ngũ; tiếp tục rà soát, sắp xếp mạng lưới trường lớp; chuẩn bị đủ nguồn tuyển GV...