Quê mẹ thôi thúc trở về

"Khi đã tích lũy được nhiều kiến thức và kinh nghiệm trong môi trường làm việc hiện đại ở nước ngoài, mong muốn được quay về đóng góp cho đất nước luôn thôi thúc tôi" - tiến sĩ sinh năm 1983 Chu Đình Tới, hiện đang làm việc tại Khoa Y học Trường ĐH Oslo (Na Uy), bộc bạch.

Tiến sĩ Chu Đình Tới (thứ 4 từ trái sang) cùng các trí thức trẻ tại diễn đàn trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ nhất, năm 2018, diễn ra tại Đà Nẵng. (Ảnh do nhân vật cung cấp)

Bắc cầu du học. Sinh ra trong gia đình có 3 anh em, Tới là anh cả. Gia cảnh khó khăn, không có điều kiện học thêm như bạn bè, Tới tự mày mò học tập để bớt đi phần nào gánh nặng cho gia đình. Thi đỗ 2 trường đại học nhưng anh quyết định chọn học chuyên ngành thú y Trường ĐH Nông nghiệp rồi trở thành giảng viên tại Trường ĐH Sư phạm Hà Nội. Trong quá trình công tác, anh tiếp tục theo học chương trình cao học tại Học viện Nông nghiệp, săn học bổng học tiến sĩ ở nước ngoài, rồi làm việc tại Na Uy.

Tiến sĩ Tới tâm sự mặc dù ở châu Âu nhưng lòng anh luôn hướng về quê nhà. Hiểu rõ quê hương đang rất cần nguồn nhân lực chất lượng cao, từ năm 2011, anh thường xuyên trở về Việt Nam, tổ chức các cuộc hội thảo, thành lập lớp kỹ năng tìm kiếm ứng viên học bổng trực tuyến để giúp các bạn trẻ có hoài bão tìm cơ hội ra nước ngoài học tập. Nhờ sự hỗ trợ của lớp học, nhiều bạn trẻ đã giành được học bổng ra nước ngoài học và quay về Việt Nam làm việc với trình độ thạc sĩ, tiến sĩ hoặc sau tiến sĩ.

Chàng tiến sĩ quê Hà Nội còn viết nhiều sách về kỹ năng du học, chia sẻ kinh nghiệm cho các bạn trẻ những thủ thuật săn học bổng nước ngoài, trong đó có những quyển sách đang được bán chạy ở Việt Nam như: "Tôi đã đi du học bằng học bổng như thế nào?", "Cẩm nang học tập và làm việc ở nước ngoài"... Anh dự kiến sẽ quay lại khoa Sinh học Trường ĐH Sư phạm Hà Nội với vai trò giảng viên để có cơ hội tham gia trực tiếp vào quá trình đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao, giúp sinh viên tìm được học bổng du học nước ngoài, trang bị kỹ năng nghiên cứu, tạo ra các sản phẩm công nghệ hiện đại. "Tôi mong muốn các em được ra nước ngoài học bằng học bổng ngày càng nhiều hơn, được trang bị kiến thức, tiếp cận những nền tri thức mới, công nghệ mới... Điều đó sẽ giúp các em tự tin, trở thành nguồn nhân lực đáp ứng được nhu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư khi các em trở về nước" - tiến sĩ Chu Đình Tới kỳ vọng.

Lời "gan ruột". Nhiều năm qua, Việt Nam đã chú trọng đến việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Tuy nhiên, về kỹ năng, trình độ, không phải cử nhân, thạc sĩ nào khi tốt nghiệp cũng đều đạt chuẩn quốc tế. Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư thì chất lượng đào tạo sinh viên cần được chú trọng và nâng cao hơn nữa, đặc biệt là kỹ năng ngoại ngữ. "Ngoại ngữ kém, thiếu tự tin, không thể giao tiếp là thực trạng khá phổ biến và là điểm yếu đối với nguồn nhân lực Việt Nam. Nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học loại giỏi, khá, có chuyên môn tốt nhưng vì ngoại ngữ kém nên không thể đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng vào công ty đa quốc gia về công nghệ, không có cơ hội hợp tác với các trung tâm nghiên cứu, các tổ chức khoa học lớn ở nước ngoài. Kỹ năng mềm cũng vậy, nhiều bạn học rất giỏi nhưng thường tự ti, không thể hiện được hết bản thân, nhất là khi tiếp xúc với đối tác quốc tế, các tổ chức lớn hoặc tập đoàn đa quốc gia…" - tiến sĩ Tới thẳng thắn.

Theo Chu Đình Tới, Việt Nam cần có chính sách đãi ngộ thật sự cụ thể và hiệu quả để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao trong các du học sinh. Chương trình hỗ trợ nghiên cứu khoa học cho những nghiên cứu trẻ, tài năng khi về nước; những gói tài trợ nghiên cứu dành riêng cho cán bộ trẻ (trong đó có những người đi nước ngoài về)… là cách làm thiết thực trong giai đoạn này. Nếu làm được, đây sẽ là động lực thu hút người trẻ, người giỏi đang ở nước ngoài trở về nước làm việc, đáp ứng nhu cầu nhân lực cho thời đại công nghệ số.

Quả ngọt

Liên tục giành được học bổng để du học ở các nước châu Á và châu Âu từ thạc sĩ đến tiến sĩ, Chu Đình Tới là 1 trong 5 người trên thế giới nhận được học bổng toàn phần tiến sĩ y học năm 2015 tại ĐH Y Bialystok và Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan - chương trình do EU tài trợ. Anh cũng là 1 trong 25 nhà khoa học trẻ xuất sắc trên thế giới được nhận học bổng sau tiến sĩ Marie Curie danh giá về y học của Liên minh châu Âu.

Tại Diễn đàn trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ nhất 2018 được tổ chức ở Đà Nẵng, tiến sĩ Chu Đình Tới được chọn là 1 trong 10 đại diện tiêu biểu. Anh cũng là 1 trong 3 người được đề cử xét chọn Giải thưởng Quả Cầu Vàng năm 2018 của Trung ương Đoàn, Giải thưởng Khoa học công nghệ Thanh niên - lĩnh vực Công nghệ sinh học...