Sinh viên Lào vui Tết Việt tại Đà Nẵng

2023 là năm thứ 3 em Lita Manivong (SV năm cuối Trường ĐH Bách khoa – ĐH Đà Nẵng) ở lại Việt Nam ăn Tết. Dù cách biệt ngôn ngữ, văn hóa nhưng Tết Việt trong mắt Lita Manivong vẫn đầy ắp tình yêu, tình thương từ gia đình mẹ nuôi Việt – Lào.

Tết Việt đượm tình thân

Ngày giáp Tết, bà Trần Thị Nguyện (SN 1956, phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu) bận rộn hơn hẳn ngày thường. Căn nhà nhỏ rộn ràng hơn, vui vẻ hơn vì sự có mặt của cô sinh viên Lào Lita Manivong (SV năm cuối ĐH Bách khoa – ĐH Đà Nẵng). 

Hết sắm sửa trong nhà, bà Nguyện lại dắt Lita Manivong đi lựa vải, may áo dài. 2 mẹ con cũng tham gia chuyến thiện nguyện chung, líu lo nói cười dù Lita Manivong nói tiếng Việt còn chưa sõi.

Mô hình đỡ đầu lưu học sinh Lào tại Đà Nẵng kết nối những bà mẹ Việt với con nuôi người Lào

Gia đình bà Nguyện là một trong rất nhiều gia đình tham gia mô hình hỗ trợ, đỡ đầu cho lưu học sinh Lào tại Đà Nẵng. Hạnh phúc vì được là con nuôi của mẹ Nguyện, Lita nhớ lại năm đầu tiên đón Tết Việt. Lúc ấy, đầu còn bỡ ngỡ, bà Nguyện chỉ cho Lita từng chi tiết về phong tục Tết cổ truyền Việt Nam, từ lễ cúng ông công – ông táo đến nấu nướng, bày mâm cúng Tất niên, Giao thừa; gói bánh chưng, bánh tét; làm mứt gừng, mứt dừa…

"Cũng nhờ dịch bệnh, em mới biết và yêu Tết Việt. Cứ đến khoảng 28, 29 tháng Chạp, em lại gói ghém quần áo để từ kí túc xá sang nhà mẹ Nguyện ăn Tết. Không khí đầm ấm, đượm tình khiến em vơi đi nỗi nhớ nhà" - Lita chia sẻ.

Đã ăn Tết Việt 2 năm, Lita và Khambay Borphayboun (SN 1983, Cao học ngành Kế toán) quen mặt hết họ hàng, lối xóm của bà Nguyện. Mọi người cũng coi 2 cô như con cái trong nhà, chỉ cho nhiều điều hay, tập tục truyền thống trong dịp Tết. Bà Nguyện dẫn các con nuôi đi chơi, chúc Tết người thân, bạn bè để họ trải nghiệm trọn vẹn nhất Tết Việt.

"Em thích nhất là không khí sum vầy, ấm áp của Tết Việt. Họ hàng, bạn bè gặp gỡ, kể về những chuyện của năm cũ, chúc nhau những điều tốt lành trong năm mới. Tôi cũng học được cách làm nhiều món ăn ngon chỉ có trong dịp Tết. Được nhận lì xì nữa" - sinh viên Khambay hào hứng rồi lướt nhanh cả trăm tấm ảnh trong điện thoại, khoe về năm đầu tiên ăn Tết, được cùng đại gia đình bà Nguyện làm bánh chưng.

Lita Mannivong (ngoài cùng bên phải) lần đầu ăn Tết Việt, lần đầu chọn lá gói bánh chưng

"Nhìn em tạo dáng chụp ảnh chuyên nghiệp vậy thôi chứ mấy cái bánh đầu, cái nào em cũng gói hỏng, bị bục nếp ra ngoài. Thấy vậy, mẹ kêu em ngồi kế bên để vừa buộc lạt, vừa học cách gói. Tết đầu tiên, em gói được 1 cặp bánh chưng, tuy không "xịn" như của bố mẹ nhưng cũng chấp nhận được", Lita chen vào, hào hứng khoe.

Năm nào cũng đón các con nuôi ăn Tết nên bà Nguyện đều kì công chuẩn bị để gói ghém cái Tết trọn vẹn, tròn trịa nhất. Bà Nguyện cùng chồng kì công trang trí nhà cửa với câu đối, tiểu cảnh hoa đào, hoa mai để đón bạn bè của các con nuôi tới chơi, chúc Tết. Cứ tầm 28, 29 tháng Chạp, gia đình bà lại chuẩn bị nếp, đậu, thịt, lá dong… để gói bánh chưng. Gần mươi người quây quần bên thúng nếp lớn, ông Sáu tỉ mẩn chỉ các con nuôi cách xếp lá, gói bánh, buộc lạt… "Tết năm nào, nhà tôi cũng gói cả trăm chiếc bánh chưng, phần biếu tặng họ hàng, phần thì tặng các cháu lưu học sinh Lào ở lại ăn Tết Việt" - bà Nguyện nói.

Mối lương duyên Việt - Lào

Vốn là giáo viên Trường ĐH Sư phạm – ĐH Đà Nẵng, từ những ngày còn đi dạy, bà Nguyện dành nhiều sự quan tâm cho các lưu học sinh Lào đang học ở trường. Ông Sáu – chồng bà Nguyện sinh ra và lớn lên ở Lào, nên đối với vợ chồng bà Nguyện, đất nước Triệu Voi cũng như một phần máu thịt. Đến năm 2011, sau khi nghỉ hưu, tham gia nhiều hội, đoàn thể, bà Nguyện tích cực trong các mô hình hỗ trợ lưu học sinh Lào như: Người mẹ thứ 2, Homestay cho sinh viên Lào… 

"Các con sang đây lạ nước lạ cái, bỡ ngỡ nhiều điều. Lúc đầu, tôi giúp các con học tiếng, gỡ vướng những thủ tục, giấy tờ hành chính ở trường. Lâu dần, các con qua lại như người thân trong nhà, hết lớp sinh viên này đến lớp sinh viên khác, không biết bao nhiêu mà kể" - bà Nguyện nói.

Đứa con nuôi nào tốt nghiệp, bà Nguyện cũng bận bịu tổ chức liên hoan chia tay, rồi sắm sửa hoa, quà và cùng cả đại gia đình đến chúc mừng các con. Ôm bó hoa trên tay, bà Nguyện kể đó là do con gái đầu của bà chuẩn bị, vì kẹt công việc không đến chia vui với các em được. "2 đứa con tôi lúc nào cũng "tị nạnh" là mẹ thương các em nuôi còn hơn tụi nó, hồi xưa 2 đứa tốt nghiệp mẹ còn chẳng biết ngày chứ đừng nói là đến tặng hoa" - bà Nguyện kể khổ.

Tương tự, bà Phạm Thị Tuyết (SN 1950, phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu) cũng có 6 con nuôi là lưu học sinh Lào, từng được bà giúp đỡ, chăm sóc từ những ngày đầu sang Việt Nam. Cứ mỗi cuối tuần, con nuôi cùng bạn bè người Lào đều ghé nhà bà chơi, cùng nấu những món Việt truyền thống. Mỗi khi con nuôi đau ốm, bà Tuyết lại tất tả ngược xuôi từ nhà sang kí túc xá để coi sóc, nấu tô cháo, cho nắm lá xông, mua thuốc… Từng tham gia chiến đấu ở Lào trong những năm tháng chiến tranh, với bà, tình cảm Việt – Lào luôn là nỗi nhớ thương đau đáu. 

"Gặp các con, tôi nhớ lại nghĩa tình năm xưa mà nhân dân Lào hỗ trợ bộ đội ta. Càng như vậy, tôi càng cố gắng bảo bọc, yêu thương các con" - bà Tuyết nói.

Gia đình bà Nguyện tổ chức sinh nhật đầm ấm cho các con nuôi lưu học sinh Lào

Nói về mô hình đỡ đầu cho lưu học sinh Lào, ông Souphanh Hadaoheunang, Tổng Lãnh sự nước CHDCND Lào tại Đà Nẵng đánh giá rất cao. "Mô hình đã mở ra cơ hội cho học sinh, sinh viên Lào hiểu thêm về phong tục tập quán của người Việt và rèn luyện kỹ năng sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt. Các em có thêm bố - mẹ thứ hai, có thêm một gia đình yêu thương như ruột thịt. Từ đó, thắt chặt thêm tình hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt giữa 2 nước" - ông Souphanh Hadaoheunang nói.