Phạm The Can: Khởi nghiệp hay học tập không bao giờ là muộn

Nếu có dịp ghé vào chợ Bến Thành, bạn có thể ghé qua cửa hàng Vina Chuối tại KIOSK 1074 với rất nhiều món ăn vặt đặc biệt được làm từ chuối như chuối chiên giòn, chuối sấy mè, chè chuối, chuối hấp, chuối nếp nướng, sinh tố chuối, kem chuối… Nhưng đây không phải một cửa hàng ăn bình thường trong một ngôi chợ vốn đã nổi tiếng và đầy ắp các món ẩm thực đặc biệt, đây là một cửa hàng mẫu trong các chuỗi cửa hàng thuộc dự án khới nghiệp Vina Chuối.

Năm 2018 dự án Vina Chuối gọi vốn thành công trong chương trình Shark Tank Việt Nam từ sự đầu tư của Shark Việt và Shark Dũng với số đầu tư 2.3 tỷ đồng, từ đó mở ra cơ hội thực hiện phát triển mô hình nhượng quyền. Chưa dừng lại ở đó, năm nay, Vina Chuối tiếp tục tham gia cuộc thi Startup Wheel 2020, vượt qua hơn 1.900 dự án khởi nghiệp Việt Nam, lọt vào Top 100 Bảng Việt Nam của Startup Wheel 2020 và trở thành 1 trong 3 dự án xuất sắc đạt giải thưởng "Ăn tối cùng doanh nhân".

Sẽ thú vị hơn nếu bạn biết thêm về người sáng lập (Founder) của công ty Thực phẩm Vina Chuối là Phạm The Can – một doanh nhân gần 40 tuổi, nhưng cũng đang là sinh viên năm 2 ngành Quản trị kinh doanh chương trình liên kết đào tạo Trường ĐH Ngân hàng TP HCM và Trường ĐH Bolton, Vương Quốc Anh.

The Can trong một giờ học tại Viện Đào tạo Quốc tế, Trường ĐH Ngân hàng TP HCM

PV: Chào The Can, xin chúc mừng anh và Vina Chuối về những kết quả tại cuộc thi Startup Wheel 2020 cũng như những kết quả thành công bước đầu của dự án. Anh có thể chia sẻ lý do, hay cơ duyên nào anh bắt đầu dự án khởi nghiệp này không?

- The Can: Tôi bắt đầu lăn lộn kinh doanh từ rất sớm với nhiều ngành nghề khác nhau. Sau khi thất bại và phá sản, năm 2013 tôi quyết định vào TP HCM để tìm kiếm cơ hội làm lại cuộc đời. Tôi không đến với thành phố này với hai bàn tay trắng, mà đến với "hai bàn tay cụt" ngoài việc không có tài sản, mối quan hệ hay công việc ổn định tôi còn phải gánh một khoản nợ lớn do việc làm ăn thua lỗ trước đây. Tôi mưu sinh bằng nhiều nghề trong đó có cả nghề nhặt bóng tennis.

Một buổi tối sau khi hoàn thành xong ca nhặt bóng của mình, đói bụng và thật không may mắn buổi tối hôm đó do khách không bo đồng nào, tôi chỉ còn 8000 đồng trong túi, vậy nên không biết mua được cái gì lót dạ vào buổi tối hôm đó. Thế rồi đi ra gần chợ Bùi Văn Ba, kế khu chế xuất Tân Thuận (quận 7) mua hai chiếc bánh chuối chiên và thưởng thức với nước máy cho qua đêm tối đó. Có lẽ mùi vị của hai chiếc bánh chuối chiên đã trở nên thơm ngon lạ lùng trong cơn đói cồn cào đã làm tôi bắt đầu suy nghĩ về chuối chiên và các sản phẩm chế biến từ chuối như một lối thoát cho bản thân mình và khởi đầu cho những ước mơ cao xa hơn. Mong muốn của tôi là xuất khẩu mô hình kinh doanh Vina Chuối đi khắp thế giới. Sứ mệnh của Vina Chuối là thúc đẩy nông nghiệp Việt Nam và giữ gìn bản sắc dân tộc.

The Can tại Shark Tank 2018

Thời gian đầu khởi nghiệp khó khăn là muôn trùng, vì sau khi kinh doanh phá sản tôi không còn niềm tin từ mọi người nữa. Để mở được quán chuối chiên là cả một chặng đường rất khó khăn. Vừa nhặt bóng lấy tiền thuê nhà, tiền ăn hàng ngày, gom tiền cùng với 2 bạn tại Bến tre, Nha trang bạn để mở một xe chuối nhỏ trong hiểm Bùi Viện, bán rong chuối chiên tới 2- 3 giờ sáng, với rất nhiều gian khó.

Sau nhiều thời gian vừa làm vừa học vừa thử vừa thay đổi tới năm 2014 Phạm The Can đã đi tìm nhiều quỹ đầu tư nhưng đều thất bại. Vào thời điểm tham gia chương trình Shark Tank 2018, Vina Chuối có 2 điểm bán hàng, 1 xưởng sản xuất nhỏ và doanh thu gần 1 tỷ đồng là sự nỗ lực không ngừng nghỉ của cả một tập thể.

PV: Anh có thể chia sẻ thêm về việc Vina Chuối đến với chương trình Thương vụ bạc tỷ (Shark Tank) và các cuộc thi khởi nghiệp không?

- The Can:  Sau nhiều lần thất bại với việc kêu gọi đầu tư trong khi Vina Chuối cần có vốn để mở rộng hệ thống kinh doanh, tôi đã đăng ký tham gia chương trình Shark Tank. Đến với các cuộc thi với cá nhân tôi luôn nghĩ rằng đó là cơ hội bạn được tiếp cận một kênh truyền thông rất tuyệt, với khách hàng và cả với nhà đầu tư. Tại đây, Vina Chuối đã được Shark Việt và Shark Dũng cam kết đầu tư 2.3 tỷ đồng, từ đó mở ra cơ hội phát triển Vina Chuối mô hình nhượng quyền. Năm 2020, Vina Chuối tiếp tục tham gia cuộc thi Startup Wheel 2020, chúng tôi đã may mắn vượt qua hơn 1.900 dự án khởi nghiệp Việt Nam, lọt vào Top 100 Bảng Việt Nam của Startup Wheel 2020 và trở thành 1 trong 3 dự án xuất sắc đạt giải thưởng "Ăn tối cùng doanh nhân".

Gian hàng của Vina Chuối tại chợ Bến Thành

PV: Các món ăn từ chuối vốn khá phổ biến, vậy đâu là điểm khác biệt của Vina Chuối và làm sao anh có thể thuyết phục được nhà đầu tư tại Shark Tank  cũng như giám khảo tại cuộc thi Startup Wheel 2020?

- The Can: Để thuyết phục các nhà đầu tư thì mô hình kinh doanh phải hiệu quả cũng như có thể phát triển quy mô lớn dựa vào lợi thế và khả năng của chính startup. Đối với kinh doanh ẩm thực nói chung thì sức ép cạnh tranh nội bộ ngành rất cao, người tiêu dùng có rất nhiều sự lựa chọn, rất nhiều sản phẩm khác nhau với giá thành và chất lượng khác nhau. Khi hiện tại thị trường ăn vặt đã có quá nhiều sự lựa chọn, theo tôi, ngoài sản phẩm của mình phải tốt thì điểm khác biệt ở đây là con người, đặc biệt là người sáng lập, họ cần tinh thần, lòng tin, sự say mê, khát vọng, cách suy nghĩ. Họ luôn nghĩ về sản phẩm, về khách hàng để từ đó họ thay đổi, từ công thức, cách thức, công cụ.         

PV: Được biết là anh đang là sinh viên năm 2 của Trường ĐH Ngân hàng TP HCM, vậy động lực nào khiến anh quay lại trường ĐH vào năm 36 tuổi?

- The Can: Học đại học là một ao ước của cá nhân tôi từ khi còn là cậu bán hàng rong từ lúc 18 tuổi nhưng do điều kiện khó khăn nên việc học đại học là một điều gì đó rất xa vời, nằm xa tầm với của bản thân. Cho tới khi 36 tuổi với nhiều sự so sánh với các bạn đồng trang lứa và những lần vấp ngã trong việc kinh doanh là động lực rất lớn để em quyết định học đại học. Cuối cùng, sau 17 rời xa mái trường, Viện Đào tạo Quốc tế - Trường ĐH Ngân hàng TP HCM đã chắp cánh cho ước mơ của tôi. Việc học đại học, thứ nhất thực hiện được khao khát của cả đời tôi; thứ hai là học kiến thức để phục vụ cho công việc kinh doanh cũng như truyền tải lại kiến thức đó tới gia đình người thân và nhân viên có được những góc nhìn và hành vi chuẩn mực hơn mỗi ngày.

The Can lắng nghe chia sẻ của khách mời trong chương trình SaigonISB Talks

PV: Theo anh, việc học tại trường có giúp ích gì cho anh trong công việc kinh doanh của anh?

- The Can: Theo tôi, kinh doanh là một nghề, nếu bạn làm nghề mà không hiểu nghề thì việc thất bại trong công việc là điều sẽ xảy ra nhanh chóng. Bởi vậy việc muốn hiểu nghề thì chỉ còn cách là phải học. Việc khởi nghiệp hay kinh doanh cần rất nhiều kiến thức, cá nhân tôi có nhiều kinh nghiệm thực tế nhưng việc có kiến thức khi vận hành doanh nghiệp sẽ khiến cho doanh nghiệp ít gặp những sai sót không đáng có, mọi thứ hiệu quả và năng suất hơn. Vì vậy cá nhân tôi hiểu được tầm quan trọng của việc học là điều bắt buộc trước khi bạn trở thành nhà kinh doanh.

Riêng với chương trình học tại Viện Đào tạo Quốc tế - Trường ĐH Ngân hàng TP HCM có các buổi gặp gỡ các khách mời thành công trong các lĩnh vực, nghe học chia sẻ về việc kinh doanh, những lần vấp ngã và đứng dậy cũng như những bài học kinh nghiệm đã cho tôi thêm những bài học trong việc kinh doanh. Đây cũng là cơ hội để tôi mở rộng các mối quan hệ và kết nối với các doanh nghiệp.

PV: Anh có thể chia sẻ thêm là Nhà trường có những hỗ trợ gì đối với anh trong quá trình khởi nghiệp không?

- The Can: Như đã nói ở trên, những kiến thức và kinh nghiệm giúp hành điều hành bài bản hơn, chiến lược rõ ràng hơn. Từ việc tôi được học về quản trị tài chính, marketing, nhân sự, hành vi người tiêu dùng, tổ chức và con người, học về nghiên cứu thị trường, sản phẩm, học về chiến lược, quản trị chiến lược, về sản xuất, vận hành và tất cả những kiến thức cần thiết để quản trị việc kinh doanh của tôi.

Bên cạnh đó, Trường ĐH Ngân hàng TP HCM có phong trào và các hoạt động hỗ trợ đối với sinh viên khởi nghiệp khá có hệ thống. Bản thân tôi đã nhận được chia sẻ, tư vấn và hỗ trợ từ các thầy cô, các chuyên gia với những khó khăn trong kinh doanh của mình.

Và đặc biệt trong cuộc thi Startup Wheel, Vina Chuối đang tham gia lần này, Trường ĐH Ngân hàng TP HCM nói chung và Viện Đào tạo Quốc tế nói riêng, cùng các thầy cô đã tạo điều kiện và hỗ trợ tôi trong vòng gọi vốn cộng đồng để có thể thể lọt vào Top 100. Tôi rất hạnh phúc và tự hào khi được là một thành viên trong cộng đồng của trường. Đây cũng là thế mạnh của tôi so với những thí sinh khác khi tôi có cộng đồng sinh viên Trường ĐH Ngân hàng TP HCM giúp sức, ủng hộ tôi. Tôi cảm ơn ban lãnh đạo của Viện SaigonISB đã tạo mọi điều để tôi có thể chia sẻ và truyền thông về việc kêu gọi vốn và sự chung tay của những người xung quanh.

PV: Mặc dù khởi nghiệp khi đang còn là sinh viên, nhưng anh đã một người từng trải và có nhiều kinh nghiệm trong kinh doanh. Anh có lời khuyên gì cho các bạn trẻ đang mong muốn khởi nghiệp và các bạn sinh viên khác?

- The Can: Nếu bạn đang khởi nghiệp thì mình muốn nhắn nhủ với bạn rằng khởi nghiệp trước hết là ở tinh thần khởi nghiệp, tinh thần đó phải dựa vào sự có đủ tự tin mà sự tự tin ở đây chính là kiến thức, về kỹ năng, và khả năng giải quyết vấn đề. Nếu bạn đã có một ước mơ đủ lớn nhưng chưa có nhiều kiến thức về kinh doanh thì hãy tìm một nơi giúp bạn ươm mầm cho ước mơ đó. Như bản thân tôi, đó là Trường ĐH Ngân hàng TP HCM.

Điều quan trọng là cho dù khởi nghiệp hay học tập thì không bao giờ là quá muộn để bắt đầu.