Gỡ vướng để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 98

Nghị quyết 98/2023 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM (Nghị quyết 98) có hiệu lực từ ngày 1-8-2023. Mới đây, Tổ Công tác thuộc Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết 98 của Chính phủ có báo cáo số 5 về kết quả thực hiện lên Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết 98.

Cụ thể hóa 19 nội dung quan trọng

Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi là Tổ trưởng Tổ Công tác trên. Theo báo cáo của Tổ Công tác, để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 98, Thành ủy TP HCM đã tổ chức hội nghị lần thứ 24 về tình hình kinh tế - xã hội năm 2023 và nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2024. Trong đó, xác định nhiệm vụ trọng tâm là khẩn trương cụ thể hóa các luật, nghị quyết của Quốc hội mới ban hành sớm đi vào cuộc sống. Từ đó, làm cơ sở tiếp tục tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội TP HCM.

Tổ công tác cho biết HĐND TP HCM đã tổ chức 4 kỳ họp, thông qua nhiều nghị quyết, đã cụ thể hóa 19/27 cơ chế, chính sách đặc thù thuộc thẩm quyền. Có thể kể đến như chương trình giảm nghèo bền vững; chi thu nhập tăng thêm; quy định quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu của các dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư trong lĩnh vực y tế, giáo dục, thể thao và văn hóa; mức hỗ trợ dự án đổi mới sáng tạo; chính sách ưu đãi đối với chức danh lãnh đạo trong tổ chức khoa học và công nghệ...

Việc cụ thể hóa còn gồm thành lập Sở An toàn thực phẩm, bộ máy TP Thủ Đức; ban hành danh mục các dự án đầu tư xây dựng; nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu được áp dụng hợp đồng xây dựng - vận hành - chuyển giao (BOT).

Đối với các nội dung thuộc thẩm quyền UBND TP HCM, thành phố đã hoàn thành 6/25 nội dung; cho ý kiến để các cơ quan chủ trì bổ sung hoàn thiện 19/25 nội dung.

Trong thời gian tới, TP HCM tiếp tục tập trung triển khai các Nghị quyết đã được HĐND thành phố thông qua. Đồng thời xây dựng, trình các cơ chế đặc thù thuộc thẩm quyền của HĐND thành phố và ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù thuộc thẩm quyền của UBND thành phố. UBND thành phố cũng tham mưu, trình Ban Chỉ đạo cấp thành phố ban hành quy chế làm việc, chương trình công tác năm 2024 và phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên Ban Chỉ đạo trong giám sát, chỉ đạo xây dựng, triển khai cơ chế, chính sách đặc thù.

Phân cấp, phân quyền mạnh hơn

Trong quá trình triển khai Nghị quyết 98, TP HCM cũng nhận thấy còn một số khó khăn, vướng mắc. Có chính sách chưa được pháp luật quy định về trình tự thủ tục, cơ chế, nguồn vốn… nên cần cụ thể trong nghị định của Chính phủ hoặc hướng dẫn của bộ, ngành làm căn cứ triển khai.

TS Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn triển khai Nghị quyết 98, cho biết quá trình theo dõi và gắn bó với TP HCM trong nhiều năm thì chưa khi nào thấy thành phố triển khai một nghị quyết với quyết tâm cao như với Nghị quyết 98. TS Trần Du Lịch đánh giá một số nội dung của Nghị quyết 98 đã đi vào cuộc sống. Tuy nhiên, về cơ bản Trung ương mới "cho một nửa", đó là cho TP HCM quyền quyết định chủ trương nhưng quy trình thủ tục thì lại theo quy định hiện tại.

Đây là cái khó, cái vướng cần phải tháo gỡ. Vì vậy, TS Trần Du Lịch cho rằng nên ưu tiên rà lại dự thảo nghị định thay thế Nghị định 93/2001 của Chính phủ về phân cấp quản lý một số lĩnh vực cho thành phố. Trong thời gian tới, thành phố sẽ trình dự thảo nghị định này lên Chính phủ.

TP HCM cần mạnh dạn kiến nghị thực hiện các nội dung đã có trong Nghị quyết 98 nhưng đang nằm ở các bộ, ngành phân cấp, phân quyền về cho thành phố. Cụ thể, với những cơ chế, chính sách của Nghị quyết 98 mà còn phải xin quy trình, thủ tục của bộ, ngành thì đưa vào dự thảo nghị định. Chính nghị định này sẽ đồng bộ hóa quy trình, thủ tục các cơ chế, chính sách của Nghị quyết 98 và thành phố có thể tự quyết định, không phải xin bộ, ngành nữa.

Bên cạnh đó, TS Trần Du Lịch cũng nêu khó khăn lớn nhất của TP HCM hiện nay khi thực hiện Nghị quyết 98 là bộ máy hành chính đang giải quyết các vấn đề cũ. Những vấn đề tồn đọng đang quá tải còn những vấn đề mới thì chưa có tiền lệ nên phải có một quyết tâm khác chứ không như lâu nay.

Ông cũng đặt vấn đề với những tồn đọng có thể vận dụng Nghị quyết 98 để xử lý thế nào, bởi không gỡ được những tồn đọng cũ thì khó triển khai được cái mới. Do đó, Hội đồng Tư vấn sẽ tiếp thu những nội dung, vướng mắc nêu ra và tiếp tục nghiên cứu để tham vấn cho Ban Chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 98 của thành phố.