Bài toán khó đăng kiểm ôtô

Theo số liệu từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, đến cuối năm 2021, cả nước có hơn 4,5 triệu ôtô, mỗi năm có thêm 300.000 ôtô mới. Trong điều kiện bình thường, hệ thống đăng kiểm cũng rất vất vả để cáng đáng nhiệm vụ đối với số lượng xe này. Ngay trước khi vụ án này xảy ra, tình trạng đăng kiểm cũng đã quá tải ở nhiều địa phương, nhất là các thành phố lớn như TP HCM, Hà Nội…

Giảm đột ngột số lượng trung tâm và đăng kiểm viên, tình hình đăng kiểm xe càng thêm căng thẳng. Theo số liệu từ Cục Đăng kiểm, chỉ riêng trong tháng 4-2023, TP Hà Nội có hơn 83.000 xe đến hạn đăng kiểm và TP HCM có gần 85.000 xe. Khả năng đăng kiểm tại 2 thành phố này chỉ đạt 38% và 31% nhu cầu. Vậy số xe còn lại phải giải quyết như thế nào là bài toán thực sự hóc búa.

Về giải pháp, chỉ một phần số lượng ôtô là xe cá nhân, có thể dùng phương cách lưu thông khác nếu chưa được đăng kiểm. Còn phần khác là ôtô chuyên chở hàng hóa, vận tải hành khách đang đảm nhiệm vai trò lưu thông cho nền kinh tế thì khó có thể tìm cách thay thế. Tình trạng này càng kéo dài, khó khăn thêm chồng chất và hệ quả của nó sẽ sớm bộc lộ và dễ thấy nhất là giá cả thị trường sẽ tăng.

Trước tình cảnh này, Bộ Giao thông Vận tải vừa có văn bản đề nghị Bộ Nội vụ cho phép Cục Đăng kiểm được ký hợp đồng lao động với người lao động tại một số vị trí cho đến khi tuyển dụng đủ viên chức theo quy định. Bên cạnh đó, Cục Đăng kiểm cũng huy động người đã nghỉ hưu, người liên quan đến vụ án đang được tại ngoại tiếp tục làm việc. Biện pháp này cũng chỉ xoa dịu phần nào tình hình đang căng thẳng hiện tại. 

Về lâu dài vẫn phải cấp tốc đào tạo đăng kiểm viên và theo quy trình hiện nay, ít nhất phải mất 1 năm mới đào tạo được kiểm định viên bậc thường, 3 năm mới có được kiểm định viên bậc cao. "Nước xa không cứu được lửa gần" nhưng đây là biện pháp phải thực hiện và ít nhất trong thời gian tới sẽ phần nào bù đắp cho số lượng kiểm định viên đang quá thiếu hụt.

Các cơ quan chức năng cần nghiên cứu kỹ đề xuất của các nhà chuyên môn về miễn đăng kiểm lần đầu đối với ôtô mới xuất xưởng, bởi những nhà sản xuất vốn đã kiểm tra kỹ càng khi đưa ra thị trường và họ luôn chịu trách nhiệm về chất lượng xe của mình. Giảm đăng kiểm được số lượng xe mới mỗi năm cũng hợp lý và hợp với cả tình hình hiện tại.

Một chuyên gia về ôtô cho rằng tình trạng ùn ứ đăng kiểm hiện tại căng thẳng ở những địa phương có nhiều trung tâm sai phạm đang bị cơ quan chức năng điều tra. Những địa phương khác tình hình khá ổn nên có thể lưu chuyển tạm các đăng kiểm viên đến các địa phương trên. Biện pháp này có thể phần nào giải quyết nhanh thực trạng căng thẳng đăng kiểm hiện nay.

Những phương án, đề xuất đã được đưa đến cơ quan hữu trách. Những khó khăn về đăng kiểm ngày càng trầm trọng, cần các cơ quan chức năng sớm có quyết định để giảm khó khăn cho người dân.