Bao giờ công khai ca khúc cho phép?: Ai cho nấy biết

Trong live show Riêng một góc trời được tổ chức tại Hà Nội hồi tháng 1-2012, danh ca Tuấn Ngọc đã đưa Nỗi lòng người đi, ca khúc rất quen thuộc của nhạc sĩ Anh Bằng, vào danh sách ca khúc sẽ biểu diễn để xin phép công diễn chương trình.

Nỗi lòng người đi gắn với giọng ca Tuấn Ngọc, được rất nhiều khán giả, đặc biệt là khán giả ở Hà Nội, yêu mến. Tuy nhiên, mong muốn dành tặng khán giả thủ đô một ca khúc đẹp về Hà Nội của Tuấn Ngọc đã không thực hiện được. Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) Hà Nội từ chối cấp phép biểu diễn cho ca khúc này với lý do chưa được phép phổ biến.

Điều bất ngờ là trong khi ca sĩ Tuấn Ngọc không được hát thì chính ca khúc Nỗi lòng người đi này lại có mặt trong album Hà Nội nơi có tình yêu tôi của ca sĩ Xuân Hảo được phát hành hồi cuối tháng 12- 2011, tức trước chương trình của ca sĩ Tuấn Ngọc một tháng. Trước băn khoăn của những người biết chuyện Tuấn Ngọc không được hát ca khúc này, Xuân Hảo cho biết anh không hề biết chuyện “ca khúc chưa phổ biến”. 

Ca sĩ trẻ này thanh minh “album Hà Nội nơi  có tình yêu của tôi đã được Cục Nghệ thuật Biểu diễn (Bộ VH-TT-DL) cấp giấy phép sản xuất và phát hành mà không có bất cứ vướng mắc nào, như vậy không thể nói là hát bài phổ biến không phép”. Thậm chí,  album của Xuân Hảo đã xin phép khá lâu (dự định ra mắt vào dịp 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội) chứ không phải mới đây. Điều này đồng nghĩa với việc Nỗi lòng người đi đã được phổ biến một thời gian khá lâu mà chính những người trong các cơ quan quản lý văn hóa địa phương lại không biết để cấp phép biểu diễn. Đây không phải là trường hợp hiếm.

Từ năm 2008, Cục Nghệ thuật Biểu diễn đã tuyên bố công khai danh sách ca khúc được phổ biến trên website của cục nhưng thực tế, đến tháng 1-2012, tuyên bố này mới được thực hiện. Dù vậy,  số lượng ca khúc đưa lên cũng chỉ có 319 bài, tính từ đợt đầu được cấp phép vào năm 1989 đến nay. Cục Nghệ thuật Biểu diễn cho biết danh sách này “còn nữa” nhưng suốt từ tháng 1-2012 đến nay, vẫn chưa thấy có thêm bài hát cho phép nào được đưa lên website.

Trong khi đó, theo ước tính đến năm 2008, con số ca khúc được cấp phép phổ biến đã lên hơn 1.000 và từ đó đến nay, con số này có thể còn cao hơn. Chỉ riêng trong năm 2008, đã có khoảng 200 ca khúc sáng tác trước năm 1975 được phép phổ biến. Tuy nhiên, ngoài 3 đợt cấp phép phổ biến được báo chí nhắc đến như 10 ca khúc của nhạc sĩ Từ Công Phụng, 13 ca khúc của nhạc sĩ Phạm Duy và gần đây là 6 ca khúc của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ thì hầu như những đợt cấp phép lẻ tẻ không ai biết.

Một nhạc sĩ bình luận thật hài hước là không ít ca khúc trữ tình nổi tiếng của Ngô Thụy Miên, Trầm Tử Thiêng, Lam Phương, Y Vân… lại được lưu hành trong im lặng.

Nản lòng trước cách hành xử của các nhà quản lý, tháng 2-2011, có người kỳ công ngồi cộng danh sách các bài hát được phổ biến đã đăng trên các báo để lập thành một danh mục ca khúc trước năm 1975 được phép phổ biến nhằm đưa lên trang web truyenky.vn. Nhưng vì là cá nhân tổng hợp nên  danh sách này chỉ có 150 bài.

Phòng Quản lý Nghệ thuật Sở VH-TT-DL  TPHCM nhiều năm nay đã tổng hợp lại những ca khúc đã được Cục Nghệ thuật Biểu diễn cấp phép cho các chương trình biểu diễn trên sân khấu và giấy phép sản xuất chương trình CD khi các đơn vị này đến xin phép công diễn cũng như giấy phép sản xuất phát hành album ca nhạc. Tuy nhiên, thống kê này chỉ mang tính tương đối. Cơ quan quản lý này lại phải gửi công văn đến cục đề nghị thẩm tra mỗi khi xét duyệt những chương trình có bài hát không nằm trong danh sách thống kê của mình.

Trước những băn khoăn không rõ vì lý do gì mà Cục Nghệ thuật Biểu diễn chưa chịu công khai rộng rãi danh mục ca khúc đã được phép phổ biến theo yêu cầu của nhiều đơn vị, mới đây nhất là Sở VH-TT- DL Hà Nội, ông Phạm Đình Thắng, Phó cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn, cho biết những năm trước, danh sách ca khúc vẫn được gửi cho phòng chuyên môn của các sở VH-TT-DL, chắc vì lý do nào đó nên thất lạc (!).

Tuy nhiên, ông Thắng khẳng định từ năm 2012 sẽ không gửi danh sách cho các sở mà chỉ công khai trên website của bộ. Chỉ có điều đến nay, hơn 1.000 ca khúc đã được phổ biến, mới chỉ có tên 319 ca khúc trong số đó được đưa lên danh sách này.