Phát hiện núi lửa "từ thế giới khác" ở đỉnh Tam giác quỷ

Một nhóm khoa học gia từ Mỹ và Đức đã tìm ra bằng chứng cho thấy trên trái đất có tới 2 cách hình thành núi lửa. Trước đây, người ta tin rằng tất cả núi lửa trên trái đất đều sinh ra từ lớp phủ trên cùng (upper mantle), sâu hàng chục km bên dưới lòng đất, nơi nhiệt độ cao tới mức đá cũng phải nóng chảy. Nhưng ngọn núi lửa tạo nên quần đảo Bermuda có nguồn gốc từ một thế giới hoàn toàn khác.

Sơ đồ nơi phát hiện ra dạng núi lửa kỳ lạ. Lớp xanh nhạt trên cùng là đại dương trên bề mặt trái đất, màu cam là lớp phủ trên cùng (upper mantle), màu xanh đậm là "vùng chuyển tiếp (transition zone), màu vàng là lớp phủ dưới (lower mantle) - Ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp

Một mẫu lõi dài đến 790 m được khoan ở Bermuda từ năm 1972 đã được phân tích lần nữa bằng các công cụ hiện đại. Họ đã tìm ra những kết cấu hết sức đa dạng và kỳ lạ, các đồng vị chưa từng thấy trước đây của các nguyên tố. Những vật chất này phải đến từ một thế giới cực sâu và giàu nước chứ không phải lớp phủ trên cùng.

Phó giáo sư Esteban Gazel, nhà khoa học trái đất từ Đại học Cornell (Mỹ), thành viên nhóm nghiên cứu cho biết những bằng chứng trên cho thấy ngọn núi lửa tạo nên quần đảo Bermuda đến từ nơi sâu hơn đến hàng chục lần so với các ngọn núi lửa khác, nơi gọi là "vùng chuyển tiếp".

Tinh thể vàng xanh kỳ lạ, một trong các bằng chứng về "vùng chuyển tiếp" bí ẩn - Ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp

Vùng chuyển tiếp này nằm dưới lớp phủ trên cùng và trên lớp phủ dưới (lower mantle) của trái đất, có thể hình dung như tấm đệm nước giữa 2 tầng của lớp phủ. Vùng chuyển tiếp sâu đến 400-640 km dưới lòng đất, giàu nước, tinh thể và đá tan chảy. Nước trong vùng chuyển tiếp bị khóa trong các khoáng chất và có lượng gần bằng các đại dương trên mặt đất.

Nhà khoa học hành tinh Sarah Mazza (Đại học Münster – Đức), đồng tác giả, phân tích thêm rằng khoảng 30 triệu năm trước, một sự xáo trộn trong vùng chuyển tiếp đã khiến magma từ lớp này dâng cao lên tận bề mặt trái đất, tạo nên một dạng núi lửa hoàn toàn khác biệt.

Trước khi ngủ yên, ngọn núi lửa này đã hoạt động mạnh mẽ đến mức tạo nên quần đảo Bermuda, 1 trong 3 đỉnh của Tam giác quỷ Bermuda huyền thoại, nơi nổi tiếng với những tai nạn máy bay, tàu thuyền thảm khốc.

Đặc biệt hơn, họ tin rằng 1 núi lửa nổi tiếng khác – ngọn núi lửa tạo nên Hawaii – cũng có nguồn gốc từ thế giới sâu thẳm kỳ lạ này. Các nhà khoa học tin rằng thông qua các núi lửa và quần đảo tạo nên từ núi lửa này, họ sẽ có cơ hội thu thập nhiều bằng chứng trực tiếp hơn để hiểu rõ về lớp chuyển tiếp của trái đất.

Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Nature.