Năng lực cạnh tranh của Việt Nam phần lớn được quyết định bởi chất lượng điều hành và sự thuận lợi của môi trường kinh doanh cấp tỉnh. Do đó, sự năng động, tiên phong và mẫn cán của bộ máy công chức địa phương đang quyết định tốc độ và đường hướng phát triển của Việt Nam trong thời gian tới.
4/10 chỉ số được cải thiện
Bên trên là đánh giá của ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), tại lễ công bố Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2015 diễn ra ở Hà Nội ngày 31-3.
Theo bảng xếp hạng, Đà Nẵng tiếp tục giữ ngôi đầu với 68,34 điểm. Đây là lần thứ 3 liên tiếp TP này trụ vững “ngôi vương” về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh và lần thứ 6 ở vị trí dẫn đầu cả nước kể từ khi PCI được công bố.
Tiếp theo là Đồng Tháp và Quảng Ninh với số điểm lần lượt là 66,39 và 65,75 điểm. TP HCM rớt 1 bậc, từ vị trí thứ 5 năm 2014 xuống vị trí thứ 6 nhưng vẫn lọt vào tốp 10 do tiếp tục duy trì được chất lượng điều hành tốt, đạt 61,36 điểm. Trong khi đó, Hà Nội đạt 59 điểm, tăng 2 bậc, đứng vị trí thứ 24 nhưng được đánh giá là vẫn giữ tốc độ cải cách hành chính chậm chạp, đứng gần cuối về chỉ số tiếp cận đất đai. Đắk Nông đứng cuối bảng xếp hạng với 49,96 điểm.
Năng lực điều hành cấp tỉnh năm nay được ghi nhận có tiến bộ đáng kể ở 4/10 chỉ số được điều tra, bao gồm gia nhập thị trường, tính minh bạch, dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp (DN) và chi phí thời gian. Trong đó, ở chỉ số gia nhập thị trường, thời gian chờ đăng ký và cấp giấy đăng ký kinh doanh được rút ngắn ở mức kỷ lục trong 11 năm qua, chỉ còn 8 ngày. Tiến bộ về chỉ số minh bạch thể hiện ở khả năng tiếp cận bản đồ quy hoạch đất, kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng được cải thiện. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu khuyến cáo cần tăng cường minh bạch thông tin để giảm thiểu những lo ngại cho khu vực DN nước ngoài (FDI).
Điều tra PCI 2015 cũng ghi nhận những dấu hiệu khởi sắc của môi trường kinh doanh tại Việt Nam khi tỉ lệ DN dân doanh tăng quy mô vốn đầu tư tiếp tục tăng nhẹ (10,9%), quy mô vốn trung bình của DN tăng gấp đôi so với quy mô của năm 2006, trung bình là 16,5 tỉ đồng. Tỉ̉ lệ DN tuyển dụng thêm lao động là 12%, tăng gấp đôi so với năm 2012. Năm 2015, gần một nửa DN cho biết sẽ mở rộng quy mô sản xuất - kinh doanh trong thời gian tới, mức cao nhất trong vòng 5 năm công bố PCI gần đây.
Theo ông Vũ Tiến Lộc, đã có những tín hiệu rất tích cực về cải cách thủ tục hành chính thông qua việc thiết lập những mô hình mới của Đà Nẵng, Quảng Ninh, Vĩnh Phúc, TP HCM. Ví dụ, Đà Nẵng và Quảng Ninh đã thiết lập Trung tâm Hành chính công, TP HCM hỗ trợ DN đặt lịch đăng ký thành lập qua tổng đài 1080… đang phát huy hiệu quả rất tốt.
66% doanh nghiệp phải trả chi phí không chính thức
Tuy nhiên, ông Vũ Tiến Lộc cho biết sau 11 năm thực hiện PCI, báo cáo năm 2015 ghi nhận chất lượng điều hành cấp tỉnh mới ở mức độ tiến bộ, chưa phải đột phá về môi trường kinh doanh. “Vấn đề được nhóm nghiên cứu canh cánh trong lòng là chi phí không chính thức vẫn còn phổ biến và mức độ cạnh tranh thiếu bình đẳng. Đây là 2 yếu tố chưa được cải thiện trong PCI những năm gần đây” - ông Lộc thông tin.
Đại diện nhóm nghiên cứu, ông Đậu Anh Tuấn, cho biết một phát hiện của PCI 2015 là chỉ số về chi phí không chính thức liên tục giảm trong 5 năm qua, nghĩa là quy mô chi phí này đang tăng lên và trở thành vấn đề lớn của môi trường kinh doanh Việt Nam thời gian tới. Có 11% trong tổng số hơn 10.000 DN khảo sát cho biết chi phí này chiếm 10% doanh thu của họ và 66% DN thường xuyên phải trả chi phí này. Đáng lo ngại hơn, khi quy mô DN càng lớn thì gánh nặng về thủ tục hành chính, kiểm tra của các cơ quan nhà nước địa phương lại càng gia tăng.
Khối dân doanh còn thiệt thòi
Nỗ lực tạo sân chơi bình đẳng cho khu vực kinh tế tư nhân theo chủ trương lớn của Đảng và nhà nước cũng chưa phát huy được hiệu quả khi báo cáo chỉ rõ 39% DN cho biết các tỉnh vẫn ưu ái cho các tổng công ty, tập đoàn nhà nước, gây khó khăn cho hoạt động của DN tư nhân (tăng 4% so với năm 2014). 49% DN cho rằng các tỉnh ưu tiên thu hút đầu tư nước ngoài hơn phát triển khu vực tư nhân trong nước, tăng 6% so với năm trước.
Đáng chú ý, đây là năm đầu tiên báo cáo PCI dành hẳn một chương phản ánh ý kiến của DN nhỏ và vừa về môi trường kinh doanh. Kết quả điều tra cho thấy DN thuộc khu vực này vẫn chưa có khả năng nắm bắt cơ hội thị trường tốt, phần lớn quẩn quanh ở nội địa và kết quả kinh doanh tương đối ảm đạm.
Đồng Tháp chưa hài lòng vị trí thứ hai
Quảng Nam phấn đấu vào tốp 4
Mặc dù là địa phương giữ vị trí thứ 2 trong bảng xếp hạng PCI nhưng lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp vẫn chưa hài lòng vì nhiều điểm số liên quan đến doanh nghiệp bị giảm, như: tiếp cận đất đai, dịch vụ hỗ trợ và chi phí không chính thức. Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp khẳng định vẫn còn một số cán bộ chưa thật sự xem DN là người bạn đồng hành trong sự phát triển của địa phương. Do đó, cần thay đổi tư duy từ chính quyền quản lý sang chính quyền phục vụ, chính quyền gần dân là nhân tố quan trọng nhất.
Ông Lê Minh Hoan, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp, khẳng định phải xem DN là người bạn đồng hành của mình để suy nghĩ, cảm nhận cái khó của DN rồi cùng nhau tháo gỡ; đồng thời, bỏ đi cơ chế xin - cho, bỏ luôn từ hỗ trợ vì DN là bạn đồng hành. Phải thấy được đóng góp của DN cho sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương là như thế nào thì lúc đó, chúng ta mới trân trọng và xem họ là người bạn đồng hành của mình.
l Ông Huỳnh Khánh Toàn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, cho biết PCI của tỉnh năm 2015 tăng 6 bậc so với năm 2014, từ vị trí thứ 14 lên vị trí thứ 8, là nhờ thời gian qua, tỉnh thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ về cải cách hành chính như thành lập trung tâm đào tạo nhân lực chất lượng cao, thành lập trung tâm xúc tiến đầu tư và hỗ trợ DN, tổ chức các trang thông tin điện tử hỗ trợ DN, đối thoại DN định kỳ hằng tháng và mới đây là tổ chức “Cà phê buổi sáng” để lãnh đạo tỉnh gặp gỡ lắng nghe DN.
“Năm 2016, tỉnh Quảng Nam xác định cả hệ thống chính trị tập trung vào đổi mới nền hành chính quản lý sang nền hành chính phục vụ, hướng tới nâng cao chỉ số hài lòng của công dân, DN. Trong năm 2015, chúng tôi phấn đấu trong tốp 10 nhưng năm 2016 sẽ phấn đấu vào tốp 4” - ông Toàn nói.
T.Nốt - Tr.Thường
PCI không phải là mục tiêu của Đà Nẵng
Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, ông Huỳnh Đức Thơ, cho rằng vị trí dẫn đầu về điểm số PCI không phải là mục tiêu của chính quyền TP mà điều Đà Nẵng quan tâm là phải vượt lên chính mình. “Chúng tôi luôn nhìn thẳng vào những mặt hạn chế mà nhiều người góp ý để đưa ra những giải pháp cải thiện kịp thời, xây dựng TP ngày càng phát triển và đáng sống đúng nghĩa hơn” - ông Thơ nói.
Ông Huỳnh Đức Thơ cho biết năm qua, Đà Nẵng không ngừng nỗ lực cải cách thủ tục hành chính một cách mạnh mẽ; giảm thời gian thực hiện các thủ tục hành chính từ 30%-50%, có những thủ tục giảm gấp 10 lần so với trước đây. Đặc biệt, bên cạnh cơ chế một cửa liên thông, UBND TP còn ban hành đề án thực hiện cơ chế liên kết giữa 8 sở, ngành trong giải quyết 22 thủ tục hành chính về cấp giấy phép kinh doanh có điều kiện, tương lai hướng đến việc tập trung tất cả đầu mối tiếp nhận thủ tục hành chính về “một đầu mối”, “liên thông - liên kết” và “trọn gói”. H.Dũng
và quét mã QR
Bình luận (0)