Đủ chuẩn xuất khẩu nhưng khó bán trong nước!

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) gửi kiến nghị lên Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính Mai Tiến Dũng về bất cập liên quan đến mức giới hạn phân tích tối thiểu (MPRL) cho chỉ tiêu hóa chất, kháng sinh của thủy sản tiêu thụ nội địa.

Tiêu chuẩn cao hơn EU

Theo ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký VASEP, hiện Việt Nam mới chỉ ban hành mức giới hạn tối đa cho phép (MRL) cho các chỉ tiêu hóa chất, kháng sinh hạn chế sử dụng mà chưa ban hành quy định về MPRL đối với các chỉ tiêu cấm sử dụng trên thủy sản. Vì vậy, siêu thị không chấp nhận các lô hàng thực phẩm có dư lượng hóa chất, kháng sinh cấm mặc dù dư lượng của các chất này rất thấp, đáp ứng tiêu chuẩn của Liên minh châu Âu (EU), không gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. VASEP dẫn quy định của Ủy ban châu Âu (EC) theo Quyết định số 2005/34/EC ngày 11-1-2005 thì kết quả phân tích lô hàng thấp hơn mức MPRL vẫn được phép nhập khẩu EU để làm thực phẩm.

Đại diện một doanh nghiệp (DN) vừa xuất khẩu vừa phân phối thủy sản nội địa dẫn chứng cụ thể đối với chỉ tiêu chloramphenicol (chất cấm sử dụng trong sản xuất, kinh doanh động vật thủy sản), thị trường nội đang yêu cầu kết quả xét nghiệm là "không phát hiện"; trong khi lô hàng xuất khẩu, kể cả các thị trường khó tính như: Nhật Bản, Hàn Quốc, EU… chấp nhận mức dư lượng là nhỏ hơn 0,3 ppb (đơn vị trên một phần tỉ). Bất cập này đang tạo ra rất nhiều khó khăn cho các DN thủy sản muốn bán hàng trong nước. "Chúng ta nên cập nhật thường xuyên các tiêu chuẩn của thế giới, tránh tình trạng tiêu chuẩn nội địa còn gắt hơn EU. Về khoa học, các chất độc chỉ gây hại cho sức khỏe con người ở một liều lượng nhất định" - chủ DN này phân tích.

Các DN thủy sản mong muốn được sớm tháo gỡ vướng mắc vì đang là thời điểm chốt hợp đồng với các siêu thị cung cấp hàng Tết và thời gian tới để đưa hàng Việt đạt chuẩn xuất khẩu phục vụ thị trường nội địa.

Một số thủy - hải sản chưa vào được siêu thị dù đủ tiêu chuẩn để xuất khẩu đi Âu, Mỹ

Bộ - ngành "chuyền bóng"

Theo VASEP, bất cập này đã được VASEP phản ánh và kiến nghị hơn 1 năm qua. Vào cuối năm 2017, khi VASEP phản ánh vướng mắc này đến Cục Quản lý Chất lượng Nông - lâm và thủy sản (Nafiqad) thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) thì được khuyến cáo nên gửi văn bản kiến nghị tới Bộ Y tế.

Tháng 1- 2018, VASEP gửi công văn đến Bộ Y tế kiến nghị ngưỡng phát hiện của chỉ tiêu chloramphenicol cho hàng thủy sản tiêu thụ nội địa. Đến tháng 2, Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế có công văn trả lời, trong đó đề nghị VASEP "đề xuất ngưỡng quy định bổ sung dựa trên cơ sở quy định của quốc tế, các quốc gia trên thế giới, thực tiễn sản xuất - kinh doanh trong nước kèm theo các bằng chứng khoa học đánh giá nguy cơ để cơ quan này báo cáo lãnh đạo Bộ Y tế soát xét, bổ sung".

Cuối tháng 8 vừa qua, VASEP có cuộc họp với đại diện Vụ Pháp chế - Bộ Y tế, Cục An toàn thực phẩm, Nafiqad, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN-PTNT) để trình bày và bàn giải pháp tháo gỡ cho bất cập nói trên nhưng chưa có kết quả.

Mới đây, ngày 24-9, ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, có phúc đáp bằng văn bản cho VASEP, rằng: Do đây là quy định về giới hạn phân tích tối thiểu (MRPL), không phải quy định về giới hạn tối đa (MRL) tồn dư thuốc thú y trong thực phẩm nên thuộc trách nhiệm của Bộ NN-PTNT, đề nghị VASEP xin ý kiến Bộ NN-PTNT về vấn đề này.