Lần đầu tiên tổ chức Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát

Sáng 6-8, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức "Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát" với chủ đề "Giám sát của Quốc hội để kiến tạo phát triển". Tổng Bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gửi lẵng hoa chúc mừng.

Tham dự và cùng điều hành Diễn đàn có các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh; Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan; Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh.

Về phía Chính phủ, các cơ quan có: Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Lê Minh Trí; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long; lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành, cơ quan ở Trung ương; lãnh đạo các viện nghiên cứu, hiệp hội, trường đại học; các chuyên gia, nhà khoa học...

Diễn đàn diễn ra trong 1 ngày gồm 2 phiên chuyên đề: "Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước" và "Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật".

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh đây là lần đầu tiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát, cho thấy sự đổi mới không ngừng hoạt động của Quốc hội; nhằm đánh giá về hoạt động giám sát của Quốc hội thời gian qua, từ đó có các giải pháp, đề xuất, kiến nghị, nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội.

Giám sát nhằm kiến tạo sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới

Qua hình ảnh tư liệu được trưng bày trong khuôn khổ Diễn đàn, Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ hoạt động giám sát đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ đạo từ năm 1946. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã đi giám sát nhiều cuộc ở những địa bàn quan trọng về kinh tế - xã hội, gần dân, sát dân để hiểu dân. Các Chủ tịch Quốc hội Trường Chinh, Lê Quang Đạo, Nguyễn Hữu Thọ... đều rất coi trọng và tiến hành nhiều hoạt động giám sát, cho rằng giám sát là để kiến tạo, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

"Giám sát ngày nay nhằm kiến tạo sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam" - Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh. 

Thời gian qua, Quốc hội Khóa XV rất quan tâm đến công tác giám sát, tiến hành nghiêm túc, chất lượng. Trong đó, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế về hoạt động giám sát được quan tâm; sự phối hợp chặt chẽ, kịp thời giữa các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, Thanh tra Chính phủ, các bộ ngành, địa phương, các cơ quan thông tấn, báo chí.

Chất vấn trở thành một hình thức giám sát hiệu quả trong hoạt động của Quốc hội, thu hút sự quan tâm, theo dõi của nhân dân. Các Kỳ họp của Quốc hội đều tiến hành hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn. Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban cũng tiến hành các hoạt động giải trình về những vấn đề cử tri và nhân dân quan tâm.

Hoạt động giám sát thể hiện rõ quan điểm đồng hành của Quốc hội với Chính phủ, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Đặc biệt, hai năm trở lại đây, công tác dân nguyện được báo cáo hàng tháng ở Phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đã được thành lập và làm tốt chức năng phối hợp với các cơ quan Trung ương, địa phương để thực hiện công tác dân nguyện của Quốc hội.

Hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật ngày càng thiết thực, hiệu quả, năm sau tốt hơn năm trước. Chủ tịch Quốc hội cho biết chiều 5-8, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chủ trì phiên họp của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật, rà soát thể chế liên quan đến các bộ, ngành, Chính phủ, Quốc hội, xem xét các luật, nghị định, thông tư nào có vướng mắc để tháo gỡ.

Mong muốn Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát sẽ đóng góp tích cực vào hoàn thiện thể chế

Bên cạnh những kết quả đạt được, Chủ tịch Quốc hội cũng chỉ rõ: Hoạt động giám sát của Quốc hội còn có những hạn chế, khó khăn, vướng mắc. Trong đó, việc thực hiện các kết luận, kiến nghị giám sát chưa đầy đủ; việc theo dõi, đôn đốc thực hiện các kết luận giám sát chưa thực sự quyết liệt, thường xuyên.... "Đây là những vấn đề cần quan tâm giải quyết, Diễn đàn hôm nay sẽ thảo luận, có giải pháp để phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế"- Chủ tịch Quốc hội nói.

Theo Chủ tịch Quốc hội, tại các kỳ họp gần đây của Quốc hội khóa 15 đã ban hành số lượng lớn các luật, Nghị quyết; cùng với những đổi mới trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, trong đó phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho Chính phủ và chính quyền địa phương; yêu cầu quản lý nhà nước khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp cũng đặt ra một số vấn đề mới.

"Điều đó đặt ra yêu cầu hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội phải đi vào thực chất để giám sát luật, nghị định, thông tư xem luật đã ban hành thì nghị định, thông tư có được ban hành kịp thời không, có trúng với quy định của luật không? Đây là vấn đề chúng ta phải làm thường xuyên".

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu để nghiên cứu, sửa đổi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân sẽ trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa 15 tới đây, đảm bảo các nghị quyết giám sát được thực hiện nghiêm túc trong thực tiễn.