Làng bún Song Thằn rộn ràng vào vụ Tết

Cách TP Quy Nhơn khoảng 30 km, làng An Thái (xã Nhơn Phúc, thị xã An Nhơn) là vùng đất võ nổi tiếng, với "roi Thuận Truyền, quyền An Thái"… Ngoài ra, vùng quê này còn được biết đến bởi sản vật gia truyền bún Song Thằn tiến vua mà hiếm nơi nào có được.

Người dân An Thái sản xuất bún Song Thằn

Bún Song Thằn được làm thành từng tấm hình vuông, mỗi cạnh dài khoảng 30 cm, phơi khô. Bún này nổi tiếng vì có hương vị thơm ngon đặc biệt và giá trị dinh dưỡng cao. Theo người dân địa phương, sở dĩ có tên gọi "Song Thằn" vì khi làm bún, người ta thường bắt dây bún từng đôi một. Dưới thời phong kiến, quan lại địa phương thường mang bún Song Thằn tiến lên vua nên bún này còn có tên là bún tiến vua.

Gia đình ông Võ Văn Tâm (67 tuổi) có 5 đời làm nghề bún Song Thằn ở làng An Thái. Những ngày cuối năm, bún làm ra bán thường xuyên "cháy hàng" nên ông phải kêu con cháu, thuê nhân công để đáp ứng kịp nhu cầu khách hàng.

Theo ông Tâm, để làm ra bún Song Thằn, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn bằng tay khá công phu và phức tạp. Nguyên liệu chính được làm chủ yếu bằng bột đậu xanh. Bước đầu, đậu phải lựa cho thật đều, phơi nắng thật khô rồi đem ngâm nước lạnh, sau đó xay đậu vào ban đêm trên các bãi sông. Bởi nếu xay đậu vào ban ngày giữa tiết trời nắng nóng, bột sẽ hỏng ngay. Xay xong thì phải qua khâu gạn lọc và phân loại bột nhất, bột nhì. Tinh bột được phơi nắng cho thật khô mới đem làm bún. Thông thường, 4 kg đậu xanh chỉ làm ra được 1 kg bún Song Thằn.

Mặc dù là sản phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, được nhiều người ưa chuộng và có giá bán khá cao (khoảng 200.000 đồng/kg) nhưng hiện làng An Thái chỉ còn 4 hộ sản xuất loại bún này. Nguyên nhân là do làm rất kỳ công, không sản xuất được quanh năm, chỉ khi trời nắng và có gió nhẹ đem bún ra phơi mới thu được chất lượng tốt nhất.

Hiện nay, bún Song Thằn có mặt ở khắp các tỉnh thành trong nước nhưng tiêu thụ mạnh nhất vẫn là thị trường trong tỉnh, TP HCM và Hà Nội. Dịp Tết nguyên đán, nhu cầu của thị trường tăng cao hơn rất nhiều nên các chủ lò bún Song Thằn đều đỏ lửa, hoạt động hết công suất.