Người lao động chủ động nghỉ việc để hưởng 3 tháng trợ cấp thất nghiệp: Lợi hay hại?

Theo quy định tại Điều 50 Luật Việc làm, mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp. Thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính theo số tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp, cứ đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng thì được hưởng 3 tháng trợ cấp thất nghiệp, sau đó, cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng tối đa không quá 12 tháng.

Hiện nay, có tình trạng người lao động vừa đóng đủ bảo hiểm thất nghiệp 12 tháng thì chủ động xin nghỉ việc hoặc chuyển từ doanh nghiệp này sang doanh nghiệp khác, sau một thời gian ngắn lại quay về đơn vị cũ nhằm mục đích hưởng 3 tháng bảo hiểm thất nghiệp. Theo suy nghĩ của người lao động, dù đóng 12 tháng hay 36 tháng thì cũng cùng nhận được mức trợ cấp thất nghiệp là 3 tháng, nên nếu hưởng khi có thời gian đóng ở mức tối thiểu sẽ có lợi hơn.

Về vấn đề này, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho hay trong quá trình xây dựng chính sách bảo hiểm thất nghiệp quy định tại Luật Việc làm, các cơ quan chức năng đã nghiên cứu kinh nghiệm của các quốc gia (Canada, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan…) thực hiện thành công chính sách bảo hiểm thất nghiệp/bảo hiểm việc làm và quy chuẩn quốc tế về bảo hiểm thất nghiệp.

Hiện quy định về bảo hiểm thất nghiệp trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam cũng tương đồng. Theo đó, thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp tối thiểu của người lao động là 3 tháng, với mức hưởng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp. Mức hưởng này bảo đảm cho người lao động giảm bớt khó khăn, ổn định cuộc sống trong thời gian chưa tìm được việc làm mới.

Để quỹ bảo hiểm thất nghiệp chi đúng đối tượng, thời gian hưởng, trong quá trình tổ chức triển khai chính sách này, các cơ quan chức năng đã thanh tra, kiểm tra tại nhiều địa phương, doanh nghiệp. Qua đó, phát hiện có trường hợp người lao động làm việc 12 tháng, lại nghỉ việc để hưởng trợ cấp thất nghiệp 3 tháng, song không nhiều và không phổ biến. Đa số người lao động phải đáp ứng đủ điều kiện theo quy định Điều 49 Luật Việc làm thì mới được hưởng trợ cấp thất nghiệp. Trong quá trình hưởng trợ cấp thất nghiệp, hằng tháng người lao động phải thông báo tình hình tìm kiếm việc làm với Trung tâm Dịch vụ việc làm.

Hơn nữa, nếu họ nghỉ việc cũng mất toàn bộ 100% tiền lương (chưa kể cả khoản tiền thưởng, phụ cấp…) chỉ để hưởng 60% tiền lương. Nếu so sánh lợi ích thì người lao động sẽ thấy việc hưởng trợ cấp thất nghiệp là việc làm không đúng đắn.

Trước những thực tế trên, bên cạnh viêc thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội yêu cầu các đơn vị liên quan tăng cường phối hợp để giải quyết khó khăn, vướng mắc về bảo hiểm thất nghiệp, qua đó phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm, gian lận, trục lợi chính sách này. Bộ cũng yêu cầu các địa phương, Trung tâm Dịch vụ việc làm tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người lao động, và người sử dụng lao động về bảo hiểm thất nghiệp, nhằm hạn chế trục lợi quỹ.