Nhiều sai phạm tại dự án khu nghỉ dưỡng 4 tỉ USD ở Đà Nẵng

Thanh tra TP Đà Nẵng vừa ban hành kết luận thanh tra về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng các khu tái định cư phục vụ Dự án Khu nghỉ dưỡng Nam Hội An (Hoiana) tại huyện Duy Xuyên, Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam cũ (nay là TP Đà Nẵng).

Dự án Hoiana 4 tỉ USD vướng nhiều sai phạm

Theo kết luận, dự án Khu nghỉ dưỡng Hoiana do Công ty TNHH Phát triển Nam Hội An làm chủ đầu tư, có quy mô sử dụng đất 985,5 ha, ảnh hưởng đến khoảng 1.800 hộ dân tại huyện Duy Xuyên và Thăng Bình cũ.

Kết luận thanh tra khẳng định việc UBND tỉnh Quảng Nam cũ chọn Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển Kỳ Hà Chu Lai Quảng Nam (gọi tắt là Công ty Kỳ Hà Chu Lai) làm đơn vị thực hiện nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng là chưa đảm bảo theo quy định pháp luật.

Cụ thể, việc lựa chọn này không tuân thủ Điều 39 Nghị định 197/2004 và Khoản 1 Điều 68 Luật Đất đai 2013. Theo các quy định này, tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng phải là hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cấp huyện hoặc tổ chức phát triển quỹ đất.

Thời điểm được giao nhiệm vụ (trước và sau ngày 1-12-2015), Công ty Kỳ Hà Chu Lai đã chuyển đổi từ doanh nghiệp 100% vốn nhà nước sang công ty cổ phần 100% vốn tư nhân, càng làm cho vai trò của đơn vị này trong việc giải phóng mặt bằng thiếu cơ sở pháp lý.

Dù đã triển khai từ lâu, việc giải phóng mặt bằng vẫn gặp nhiều vướng mắc. Tính đến thời điểm thanh tra (tháng 6-2025), tổng diện tích đã thu hồi và bồi thường là 499,69 ha, trong đó đã bàn giao cho chủ đầu tư 411,02 ha. Vẫn còn 485,81 ha diện tích đất giai đoạn 2 chưa được giải phóng mặt bằng, gây khó khăn cho nhà đầu tư trong quá trình thực hiện dự án.

Về thủ tục đất đai, trong số 411,02 ha đã bàn giao, chỉ có 152,84 ha đã lập thủ tục giao đất/cho thuê đất; 258,18 ha còn lại chưa lập thủ tục.

Để phục vụ giải phóng mặt bằng dự án, Công ty Kỳ Hà Chu Lai còn được giao đầu tư xây dựng 5 khu tái định cư, với tổng mức đầu tư đã phê duyệt hơn 1.608 tỉ đồng. Dù vậy, các khu này đều vướng mặt bằng, thiếu vốn và thi công chậm, phải gia hạn tiến độ nhiều lần.

Kết quả thanh tra còn cho thấy, việc lập dự án, lập thiết kế bản vẽ thi công - dự toán vẫn còn một số sai sót về đơn giá, định mức, dẫn đến việc tăng chi phí xây dựng hầu hết các khu tái định cư.

Đáng chú ý, cơ chế tài chính thanh toán vốn đầu tư xây dựng các khu tái định cư (theo Quyết định 1284/QĐ-UBND năm 2019) đã bị UBND tỉnh Quảng Nam hủy bỏ (theo Quyết định 2790/QĐ-UBND ngày 1-10-2021) do không đúng quy định…

Người dân "đi không được, ở cũng không xong"

Thanh tra TP Đà Nẵng kiến nghị UBND TP chỉ đạo chấm dứt nhiệm vụ chủ đầu tư và thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với Công ty Kỳ Hà Chu Lai tại các khu tái định cư phục vụ dự án Khu nghỉ dưỡng Hoiana, giao lại cho đơn vị có chức năng tiếp tục thực hiện theo quy định.

Thanh tra cũng đề nghị kiểm điểm trách nhiệm hàng loạt tập thể, cá nhân liên quan trong việc tham mưu UBND tỉnh Quảng Nam giao nhiệm vụ cho Công ty Kỳ Hà Chu Lai làm đơn vị thực hiện nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng; tham mưu ban hành cơ chế tài chính, thu tiền sử dụng đất tái định cư không đúng quy định…

Về xử lý kinh tế, Thanh tra TP Đà Nẵng yêu cầu Sở Tài chính giảm trừ số tiền hơn 2,55 tỉ đồng (giá trị theo điểm dừng, trong đó sai đơn giá, định mức hơn 2,28 tỉ đồng, sai khối lượng hơn 273 triệu đồng) khi tiến hành kiểm tra, tổng hợp chi phí đầu tư các khu bố trí tái định cư dự án Khu nghỉ dưỡng Hoiana…

Dự án Khu nghỉ dưỡng Hoiana có tổng vốn đầu tư khoảng 4 tỉ USD. "Siêu dự án" này đã mang lại động lực phát triển kinh tế - xã hội cho địa phương, góp phần thay đổi diện mạo cho vùng phía Đông Quảng Nam cũ.

Tuy nhiên, nhiều vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằngđã kéo theo nhiều hệ lụy cho người dân tại khu vực. Trong đó, nhiều quyền lợi của người dân trong đời sống, sinh hoạt,... đã bị ảnh hưởng khi lâm cảnh "đi không được, ở chẳng xong". Hiện nay, hàng trăm ngôi nhà bị xuống cấp trầm trọng, có nguy cơ bị đổ sập, nhất là trong mùa mưa bão.