Nỗi niềm ngày Tết của người lao động nghèo

Giữa phố xá rộn ràng sắc xuân, vẫn có những mảnh đời lặng lẽ bước qua Tết trong cô đơn, mong ngóng những ngày thường trở lại, những ngày họ còn có thể vùi mình vào công việc để quên đi khoảng trống trong lòng.

Với nhiều người, Tết là dịp sum vầy bên mâm cơm ấm cúng, nhưng với không ít lao động nghèo, đó lại là khoảng thời gian chất đầy trăn trở. Niềm vui ngày xuân luôn hiện hữu, nhưng gánh nặng mưu sinh khiến họ chẳng thể thảnh thơi đón Tết. Đoàn viên không chỉ là niềm mong mỏi, mà còn đi kèm nỗi lo về thu nhập, chi phí sinh hoạt và những khoản nợ chưa trả.

 Trong khi người người rộn ràng sắm sửa, họ vẫn miệt mài kiếm từng đồng, khao khát một cái Tết đủ đầy hơn nhưng biết rằng, với họ, Tết vẫn chỉ là những ngày mưu sinh như bao ngày khác.

Với bà Lê Thị Huyền (60 tuổi, quê Hậu Giang), Tết là khoảng thời gian chông chênh nhất. Đó là những ngày bà buộc phải ngưng bán hàng ăn sáng vì chẳng còn ai mua, là những ngày bà đối diện với sự cô quạnh trong căn phòng trọ nhỏ, khi cả khu trọ vắng lặng đến nao lòng.

Không chồng con, bà Huyền là chỗ dựa duy nhất của mẹ già 80 tuổi. Hai mẹ con sống trong một căn phòng trọ chưa đầy 12 m² ở quận Bình Tân, TP HCM, với vài vật dụng đơn sơ.

Trước đây, bà Huyền từng là công nhân trong một xưởng sản xuất hộp quẹt tại Khu Công nghiệp Tân Tạo. Thu nhập tuy không cao nhưng ổn định, đủ trang trải cuộc sống. Thế nhưng, năm 2013, mẹ bà bị tai biến, nằm liệt giường. Không còn cách nào khác, bà đành nghỉ việc để toàn tâm chăm sóc mẹ, chuyển sang làm lao động tự do để có thể linh động thời gian.

Chủ trọ thương hoàn cảnh nên cho bà mở một quầy bán bánh ướt ngay trước cổng khu trọ. Nhưng con đường này vắng người qua lại, mỗi ngày bà chỉ bán được khoảng 3kg bánh, kiếm vỏn vẹn 60.000 đồng. Số tiền này, cộng với khoản trợ cấp xã hội ít ỏi, chỉ đủ để hai mẹ con xoay xở qua ngày với những bữa cơm đạm bạc. Dẫu vậy, bà vẫn kiên trì bám trụ vì chẳng có lựa chọn nào khác.

Tết đến, hầu hết người trong khu trọ đều khăn gói về quê, những dãy phòng cửa đóng im lìm, con phố vốn đã vắng lặng lại càng thêm hiu quạnh. Không còn ai mua bánh, bà buộc phải tạm dừng công việc, đồng nghĩa với việc không có thu nhập. Những ngày ấy, hai mẹ con chỉ biết cầm cự bằng số tiền ít ỏi dành dụm từ trước, dè sẻn từng bữa ăn.

Nhưng điều khiến bà Huyền chạnh lòng nhất không phải là cái nghèo, mà là cảm giác lạc lõng giữa những ngày mà lẽ ra ai cũng phải được đoàn viên.

"Với tôi, Tết chẳng khác gì ngày thường, thậm chí còn buồn hơn. Mọi người trong khu trọ ai cũng về quê, chỉ còn lại tôi và mẹ. Năm nào cũng vậy, khi trời chập choạng tối, tôi lại ra trước dãy trọ, bật chiếc đèn nhỏ ngoài lối đi, chỉ để cảm thấy bớt cô đơn hơn một chút. Tôi mong Tết qua nhanh, để còn được trở lại với nhịp sống thường ngày, ít ra khi đó tôi còn có việc làm, còn có thể lo cho mẹ" - bà Huyền bộc bạch.

Hai năm qua, bà Lâm Thị Mỹ Duyên (50 tuổi, quê Cần Thơ) không còn cảm nhận được không khí rộn ràng của ngày Tết. Không mai vàng, không tiếng cười nói sum vầy, cũng chẳng còn những chuyến về quê thăm người thân. Với bà, Tết giờ đây chỉ là những ngày bình thường, trôi qua trong căn phòng trọ chật hẹp.

Trước đây, cuộc sống gia đình bà tuy không dư dả nhưng vẫn đủ đầy. Là công nhân may tại một doanh nghiệp ở quận 8, TP HCM, mỗi tháng bà Duyên kiếm được từ 6-8 triệu đồng. Cộng với thu nhập từ công việc xây dựng của chồng, vợ chồng bà có thể trang trải sinh hoạt, lo cho hai con ăn học và dành dụm chút ít cho những dịp quan trọng như Tết.

Nhưng tất cả thay đổi sau một cơn tai biến bất ngờ hơn một năm trước. Bà Duyên mất khả năng lao động, việc đi lại cũng trở nên khó khăn, mọi sinh hoạt cá nhân hầu như phải nhờ chồng giúp đỡ.

Từ ngày bà Duyên lâm bệnh, gánh nặng cơm áo đặt trọn lên vai chồng. Thương chồng vất vả, bà cố gắng nhận sửa quần áo tại nhà để phụ giúp. Thế nhưng, có ngày chỉ kiếm được 20.000 – 30.000 đồng, có khi cả tuần không có khách.

Cuộc sống ngày càng eo hẹp, Tết cũng chẳng còn háo hức như xưa. Những chuyến về quê ngoại Cần Thơ, sang Trà Vinh thăm bên nội giờ chỉ còn trong ký ức. Tết đến, họ chẳng sắm sửa gì nhiều, chỉ mong những ngày này trôi qua thật nhanh để chồng bà có thể đi làm trở lại, kiếm thêm chút tiền trang trải cuộc sống.

"Năm mới, tôi chẳng dám cầu mong tài lộc, chỉ mong mình có đủ sức khỏe để tự lo cho bản thân, chăm sóc gia đình, để chồng an tâm đi làm. Điều tôi lo lắng nhất hiện tại là hai con, chỉ sợ không đủ sức để lo cho các cháu học hành đến nơi đến chốn. Đời cha mẹ đã quá vất vả, chỉ có con đường học vấn mới giúp các con có tương lai tốt hơn" – bà Duyên tâm sự.

Suốt hơn 20 năm làm việc tại Công ty TNHH Pouyuen Việt Nam (quận Bình Tân, TP HCM), bà Trần Thị Quý (47 tuổi, quê Bắc Kạn) chưa một lần được về quê đón Tết cùng gia đình. Mỗi khi mùa xuân đến, giữa không khí sum vầy rộn ràng khắp nơi, lòng bà lại trĩu nặng nỗi cô đơn.

Trong khi bao gia đình quây quần bên nhau, bà Quý vẫn lặng lẽ gác lại mong ước trở về quê, bởi hoàn cảnh chưa cho phép.

Với đồng lương công nhân ít ỏi, bà Quý không chỉ lo cho bản thân mà còn phải cáng đáng kinh tế gia đình. Chồng bà là lao động tự do với công việc bấp bênh, thu nhập không ổn định, nên phần lớn chi phí sinh hoạt đều dồn lên đôi vai bà.

"Ba mất sớm, mẹ năm nay đã ngoài 70 tuổi, sống ở quê cùng em út. Bà luôn mong chúng tôi về đoàn tụ mỗi dịp Tết, nhưng suốt bao năm qua, tôi chỉ có thể gửi chút tiền về phụ giúp chứ chưa từng được một lần sum họp đúng nghĩa" – bà Quý nghẹn ngào.

Nhà có đến 6 anh chị em nhưng vì khoảng cách địa lý, vì những lo toan cơm áo gạo tiền, họ ngày càng xa nhau hơn. Ngày Tết, trong khi người người, nhà nhà quây quần bên mâm cỗ, bà Qúy vẫn tiếp tục những ngày thường nhật, lặng lẽ giữa dòng người rộn ràng sắm sửa. Sự trống vắng càng trở nên nhói lòng khi nhìn thấy những đứa trẻ tung tăng bên gia đình, trong khi chính bà lại không thể có một cái Tết trọn vẹn bên mẹ già.

Mỗi đêm giao thừa, bà Quý tranh thủ gọi điện thoại về chúc Tết mẹ, lắng nghe giọng mẹ run run vì xúc động. Những năm gần đây, nhờ công nghệ, bà có thể nhìn thấy mẹ qua màn hình điện thoại, nhưng khoảng cách vẫn không thể xóa nhòa.

"Tôi luôn cố tỏ ra vui vẻ để mẹ yên lòng. Nhưng khi buông điện thoại, tôi chỉ biết lặng lẽ lau nước mắt. Mẹ lại thêm một tuổi, nhưng các con vì mưu sinh mà chẳng thể bên cạnh mẹ từng ngày" – bà Quý bày tỏ.