Bộ Công an nên rút lại đề xuất giảm thời hạn bằng lái ôtô

Theo dự thảo Luật Đảm bảo trật tự An toàn Giao thông đường bộ vừa trình Chính phủ, Bộ Công an đề xuất rút thời hạn cấp giấy phép lái xe (GPLX) đối với một số hạng trong GPLX hiện nay.

Cụ thể, Khoản 9 Điều 46 dự thảo về thời hạn GPLX quy định: các hạng B1, B2 rút xuống còn 5 năm kể từ ngày cấp; các hạng còn lại vẫn giữ nguyên. 

Mục đích của đề xuất rút ngắn thời hạn bằng lái xe là để quản lý tốt hơn sức khỏe của tài xế.

Trước đó, Điều 17 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT quy định về thời hạn GPLX như sau: Hạng A1, A2, A3 là không có thời hạn; hạng B1 có thời hạn đến khi người lái xe (NLX) đủ 55 tuổi đối với nữ và đủ 60 tuổi đối với nam - NLX trên 45 tuổi đối với nữ và trên 50 tuổi đối với nam thì được cấp có thời hạn 10 năm; hạng A4, B2 có thời hạn 10 năm; hạng C, D, E, FB2, FC, FD, FE có thời hạn 5 năm. 

Học viên thực tập lái xe tại Trường Dạy lái xe Thống Nhất (TP HCM) - Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Đề xuất trên về cơ bản là không nên, bởi lẽ:

Thứ nhất, đề xuất thay đổi lại thời hạn GPLX như hiện nay, theo Bộ Công an, chỉ là đề phòng trường hợp không đủ điều kiện sức khỏe có thể xảy ra trong thời gian GPLX còn hiệu lực. Nếu xét theo thời hạn GPLX như hiện nay, trường hợp này nếu có cũng chỉ chiếm con số không đáng kể. Chưa kể, nếu có tình trạng như vậy thì chính người tham gia điều khiển xe phải tự có trách nhiệm đối với an toàn giao thông của chính bản thân mình. 

Thứ hai, việc rút ngắn thời hạn GPLX sẽ gây ra phiền hà, tốn kém cho người dân. Với số lượng lớn GPLX hạng B1, B2 hiện hành, thì thời gian đi đổi và chi phí cấp đổi là một con số rất lớn, đi ngược với chủ trương cải cách hành chính công. Chưa kể, nếu đưa vào áp dụng thì sẽ trở về thời điểm trước khi Thông tư 12/2017/BGTVT ra đời. Như vậy, thông tư mang tính cải cách của Bộ Giao thông Vận tải  (GTVT) sẽ "chết yểu" chỉ chưa đầy 3 năm đưa vào thực tiễn. 

Thứ ba, đối với người tham gia giao thông có hạng B2 trong các doanh nghiệp kinh doanh vận tải hoặc đăng ký kinh doanh vận tải, đã có chế tài riêng về công tác kiểm tra sức khỏe định kỳ hằng năm theo quy định của Thông tư liên tịch 24/2015/TTLT-BYT-BGTVT, có hiệu lực từ ngày 10-10-2015, quy định cụ thể tiêu chuẩn sức khỏe, việc khám sức khỏe định kỳ và quy định về cơ sở y tế khám sức khỏe cho NLX ôtô.

Theo tôi, Bộ Công an nên rút lại đề xuất này, đừng để gây tâm lý hoang mang cho người dân. Thời hạn GPLX không quan trọng, quan trọng là Bộ GTVT cần chấn chỉnh ngay tình trạng dạy và học bát nháo ở các trung tâm đào tạo lái xe hiện nay. 

Thay vì đề xuất những cái không mang tính thực tiễn, Bộ Công an và Bộ GTVT nên xem xét, đề xuất thêm các chế tài về tăng thời hạn tạm giữ GPLX, đưa thêm nhiều chế tài về tịch thu GPLX vĩnh viễn đối với các trường hợp gây tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng hoặc sử dụng trái phép chất kích thích.

Trước đây, khi còn quản lý theo CMND, các trường hợp khi bị tịch thu GPLX còn có thể lách luật bằng cách thay đổi hộ khẩu đến tỉnh, thành khác để làm lại CMND, rồi học và thi lại GPLX. Hiện nay, quản lý đã thống nhất trên cả nước theo mã định danh căn cước công dân. Đối với những trường hợp từng sử dụng GPLX giả hoặc đã bị tịch thu GPLX vĩnh viễn, phải cấm vĩnh viễn không được học và thi lại GPLX thì mới mang tính răn đe cao.

Đề xuất của Bộ Công an về việc giảm thời hạn bằng lái ôtô dù sao cũng cần ghi nhận ở góc độ luôn luôn tìm tòi để đổi mới. Tuy nhiên, một quy định mới khi đưa vào áp dụng, tính khả thi và sự phục vụ đòi hỏi cao hơn!