Sau hợp nhất, TP HCM mới đứng trước cơ hội rất lớn để bứt phá trở thành siêu đô thị du lịch. Nhưng theo các chuyên gia, trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các đô thị du lịch trong khu vực, thành phố đang đối mặt với những thách thức then chốt cần được tháo gỡ sớm để giữ vững lợi thế cạnh tranh.
Khai thác thế mạnh từng vùng
TS Dương Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch TP HCM, nhấn mạnh ở mô hình cũ, TP HCM giữ vai trò gần như là cực duy nhất của phát triển du lịch vùng Đông Nam Bộ. Các địa phương như Bình Dương hay Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây chủ yếu đóng vai trò phụ trợ. Nhưng sau hợp nhất, cần thiết phải thiết lập lại cấu trúc vùng theo hướng đa cực - liên kết - phối hợp, đồng nghĩa vị trí và vai trò của từng địa phương sẽ được "xê dịch" để phát huy lợi thế.
"TP HCM không còn độc quyền vai trò trung tâm mà sẽ tập trung vào các chức năng cao cấp như tổ chức hội nghị quốc tế, trung tâm kết nối hạ tầng, trung tâm phân tích dữ liệu du lịch và quản trị vùng. Khu vực Bình Dương trở thành cực phát triển của du lịch công nghiệp, đổi mới sáng tạo, phục vụ thị trường du lịch hội nghị (MICE) và du khách trẻ năng động. Các địa phương thuộc Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây không đơn thuần là điểm đến nghỉ dưỡng cuối tuần, mà cần phát triển du lịch biển đảo - chăm sóc sức khỏe - du lịch sinh thái và giáo dục môi trường" - TS Dương Đức Minh nói.
Dù có nhiều cơ hội bứt phá nhưng du lịch TP HCM vẫn đang đối mặt với những thách thức then chốt cần được tháo gỡ sớm để giữ vững lợi thế cạnh tranh
Các doanh nghiệp (DN) lữ hành cũng đồng tình với chiến lược xây dựng thương hiệu vùng. Theo đó, cần định vị TP HCM mới là "City - Beach - Craft Village", tức một trung tâm liên kết giữa đô thị hiện đại, biển xanh nghỉ dưỡng (Vũng Tàu) và làng nghề bản địa (Bình Dương). Đồng thời, gắn thương hiệu này với các chiến dịch quảng bá quốc tế và chuỗi sự kiện văn hóa - thể thao quy mô lớn, tạo ra "mùa cao điểm du lịch" quanh năm thay vì theo mùa như hiện nay.
"Hỗ trợ phát triển tour xanh, tour trải nghiệm sống cùng nghệ nhân làng nghề, chuỗi sản phẩm MICE liên vùng. Có thể cấp quỹ hỗ trợ thử nghiệm sản phẩm mới và truyền thông cho các tour đặc thù. Xây dựng cổng thông tin du lịch liên thông số hóa chung; kết nối hệ thống đặt vé - bản đồ du lịch - vận chuyển - phản hồi khách hàng - dữ liệu lưu trú trên một nền tảng thống nhất" - bà Đoàn Thị Thanh Trà, Phó Tổng giám đốc Công ty Dịch vụ Lữ hành Saigontourist, đề xuất.
Các DN kỳ vọng chính quyền thành phố sớm ban hành các cơ chế hỗ trợ thực chất về hạ tầng, chính sách thị thực, kinh tế ban đêm, sản phẩm mới và chuyển đổi số. Khi đó, TP HCM có thể bứt phá trở thành một trong những điểm đến dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về số lượng khách quốc tế, thời gian lưu trú và mức chi tiêu.
Bà Huỳnh Phan Phương Hoàng, Phó Tổng giám đốc Công ty Du lịch Vietravel, nhận định xu hướng chi phối mạnh nhất thời gian tới là du lịch trải nghiệm bản địa gắn với yếu tố xanh - bền vững, được hỗ trợ bởi công nghệ số. Khách quốc tế không chỉ muốn tham quan mà muốn sống như người bản địa, ưu tiên điểm đến xanh, sạch, an toàn và có trách nhiệm xã hội.
Để nắm bắt xu thế này, TP HCM cần tăng tốc chuyển đổi số trong du lịch với ứng dụng, bản đồ thông minh, thuyết minh đa ngôn ngữ; đồng thời xây dựng sản phẩm xanh bản địa ở cả trung tâm và vùng ven. Cần khuyến khích DN xanh hóa dịch vụ, giảm rác thải nhựa, phát thải carbon. Điều này sẽ giúp TP HCM vừa đáp ứng thị hiếu du khách, vừa khẳng định hình ảnh một điểm đến sống động, bền vững và hiện đại của khu vực.
Kết nối điểm đến theo logic trải nghiệm
Tuy nhiên, việc thiếu tính liên thông và tối ưu trong hạ tầng giao thông giữa các điểm đến đang tạo ra điểm nghẽn. Kết nối điểm đến không theo logic trải nghiệm, như khách đến khu trung tâm TP HCM, sau đó không có phương tiện thuận tiện để đi tiếp các khu thuộc Bình Dương hay Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây theo hành trình liền mạch.
Chưa kể, hạ tầng di chuyển và bãi đỗ cho đoàn khách, xe du lịch khó vào trung tâm, thiếu chỗ đỗ cho đoàn lớn; kết nối giữa các điểm tham quan, khu mua sắm, khách sạn còn rời rạc. Kinh tế đêm chưa được định hình rõ, thiếu khung giờ, khu vực và tiêu chuẩn để DN tự tin đầu tư. Sản phẩm đêm vì vậy chưa phong phú, thiếu tính biểu tượng.
"Thiếu trung tâm - hub cho sự kiện - MICE - văn hóa đương đại khi siêu đô thị chưa có một trung tâm triển lãm, hội nghị lớn kết hợp không gian sáng tạo để tổ chức show, festival, hội chợ quốc tế…" - ông Trần Quang Duy, Giám đốc Công ty Dịch vụ Lữ hành Chim Cánh Cụt, nói.
Đặc biệt, những ngày qua, thông tin liên quan đến đề xuất chuyển toàn bộ chuyến bay quốc tế từ sân bay Tân Sơn Nhất về sân bay Long Thành - sau khi đi vào khai thác năm 2026, không chỉ thu hút sự quan tâm của người dân mà du khách và những người làm trong ngành du lịch cũng lo lắng.
Theo ông Thi Quốc Duy, Giám đốc Trung tâm Du lịch khách lẻ, Công ty BenThanh Tourist, băn khoăn đến giờ chưa thấy phương án nào về đầu tư, xây dựng tàu điện (tàu điện ngầm hay tàu điện nhanh) kết nối giữa TP HCM với sân bay Long Thành. "Ngay cả khi đi từ sân bay Tân Sơn Nhất về trung tâm thành phố cũng thiếu phương tiện công cộng hiệu quả, chủ yếu phải dùng taxi, lại dễ bị kẹt xe. Yêu cầu cấp thiết phải xây dựng một hệ thống kết nối giao thông riêng giữa các nhà ga và từ sân bay vào trung tâm. Thực tế, khoảng cách từ TP HCM đến sân bay Long Thành chỉ khoảng 40-50 km, không phải là quá xa. Đây là bài toán cấp bách TP HCM cần giải quyết khi bàn về quy hoạch giao thông kết nối với sân bay Long Thành" - ông Thi Quốc Duy cho biết.
Theo bà Đoàn Thị Thanh Trà, việc chưa có lộ trình cụ thể kết nối trong giai đoạn chuyển tiếp giữa hai sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành, các công ty lữ hành rất khó xây dựng sản phẩm tour hiệu quả. Sau mở rộng, TP HCM mới có diện tích hơn 6.772 km², dân số trên 14 triệu người nhưng hạ tầng giao thông nội - ngoại thành và liên vùng còn phụ thuộc vào đường bộ vốn đang quá tải. Khách du lịch tới TP HCM đang thiếu trải nghiệm di chuyển "xanh - nhanh - độc đáo" như tàu điện, tàu cao tốc, ca nô du lịch….
"Chi phí logistics cao, giao thông chưa thuận tiện, làm giảm hiệu quả khai thác các tuyến tour liên tỉnh kéo dài 5-7 ngày, kết hợp đô thị - biển - sinh thái - văn hóa. Vì vậy, cần ưu tiên kết nối bằng đường sông, tàu cao tốc, giúp khách du lịch di chuyển thuận tiện giữa các điểm đến của siêu đô thị. Cải thiện hệ thống xe buýt du lịch, bến đỗ, trạm nghỉ cho xe đoàn, làn riêng cho xe du lịch kết nối sân bay và điểm tham quan" - bà Thanh Trà kiến nghị.
Xác định nhóm sản phẩm trọng điểm
Theo bà Trần Thị Bảo Thu, Giám đốc Ban Tiếp thị và Truyền thông - Công ty Lữ hành Vietluxtour, TP HCM nên xác định nhóm sản phẩm trọng điểm để phục vụ cho các thị trường khách nội địa và quốc tế như kinh tế đêm trên sông Sài Gòn (ăn tối trên du thuyền, biểu diễn nghệ thuật, bar/club tour ven sông); du lịch nghỉ dưỡng - MICE kết hợp hội nghị, teambuilding, golf; du lịch biển đảo… là xu thế lớn, đặc biệt với đoàn khách DN từ thị trường châu Á… "Điểm chung của những sản phẩm này là tạo sự mới mẻ cho du lịch thành phố, từ đó du khách ở lại lâu hơn, chi tiêu cao hơn, và có câu chuyện để kể sau chuyến đi, cũng là một cách quảng bá hiệu quả" - bà nói.
Đồng thời, TP HCM cần nhanh chóng tạo "City Pass 24/48/72h" (thẻ du lịch) tích hợp di chuyển - điểm tham quan - show đêm, vừa thuận tiện vừa khuyến khích du khách gia tăng trải nghiệm, khám phá thành phố nhiều bản sắc và tăng chi tiêu nhiều hơn.
(Còn tiếp)
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 23-9
và quét mã QR
Bình luận (0)