Sớm thay đổi diện mạo khu Nam TP HCM

Ban Quản lý (BQL) đầu tư và xây dựng khu đô thị mới Nam TP HCM (BQL khu Nam) cùng các sở, ngành đang tập trung công tác rà soát, tổng hợp, tham mưu cho UBND TP HCM việc xem xét thu hồi 12 dự án chậm triển khai theo chỉ đạo của Chính phủ.

20 năm chưa giải phóng xong mặt bằng

Dự án khu dân cư Intresco thuộc khu 6A khu đô thị mới Nam thành phố nằm trong danh sách 12 dự án Chính phủ chỉ đạo xem xét, thu hồi. Dự án có diện tích 6,9 ha được giao đất từ năm 2001 nhưng đến nay giải phóng mặt bằng chỉ đạt khoảng 64%.

Ngay vòng xoay khu dân cư Trung Sơn, theo con hẻm nhỏ dọc kênh Xáng, chúng tôi đi vào ấp 4B, xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh. Con đường nhỏ ngoằn ngoèo đầy "ổ gà" dẫn vào khu vực dự án Intresco. Hai bên đường nhỏ là hàng loạt sân bóng đá đã hoạt động từ lâu. Càng vào sâu thì đường càng xấu, hai bên là những khu đất hoang vắng với cây cỏ rậm rạp được che lại bằng tôn. Một số khu đất bỏ trống được tận dụng để tập kết đồ phế thải, rác thải vương vãi hai bên đường… Đi vào trong là hàng loạt căn nhà cấp 4 cũ kỹ, xuống cấp, lụp xụp với vách tôn mục, bạt cũ, ván gỗ…

Gia đình chị Lê Thị Lệ đã ở trọ nơi đây 21 năm. Hằng ngày, cứ từ 5 giờ sáng là chị mất hơn 20 phút vất vả đẩy xe bánh mì qua con đường nhỏ, gồ ghề để đến bán cho khách khu vực Bệnh viện Nam Sài Gòn. Theo chị Lệ, người dân ở đây nghe tin đất làm dự án từ lâu, những khu vực lân cận đã giải tỏa nhưng đến bây giờ vẫn chưa thấy dự án nào cả, nhiều người vẫn bám trụ. Khu trọ đã xuống cấp nhưng chủ nhà cũng không sửa chữa mà để ở tạm bợ, tới đâu hay tới đó vì sợ không biết lúc nào bị thu hồi đất.

Dọc trục đường Nguyễn Văn Linh, chúng tôi ghé khu đất làm dự án khu dân cư Thăng Long gần 25 ha (ấp 1A, xã Bình Hưng) đến nay giải phóng mặt bằng đạt 75%. Một khu đất rộng được quây tôn, bên trong là cỏ mọc um tùm. Do vướng quy hoạch dự án nên người dân không thể xây nhà mới, việc sửa chữa cũng gặp khó khăn…

Trục đường Nguyễn Văn Linh trên địa phận huyện Bình Chánh hướng ra Quốc lộ 1A còn hàng loạt dự án khác vẫn chưa bồi thường giải phóng mặt bằng xong. Bên cạnh một số nơi được đầu tư bài bản theo quy hoạch thì những khu đất trống mênh mông, xen cài là các khu dân cư cũ nát… nên hạ tầng đô thị khu Nam thành phố không được liên tục, kết nối. Hàng loạt cửa tiệm, bãi đậu xe, nhà xưởng… tạm bợ hai bên đường tạo nên sự nhếch nhác.

Hiện trạng khu vực này không như kỳ vọng của người dân về một khu đô thị hiện đại, thay thế vùng trũng phía Nam thành phố cách đây hơn 20 năm.

Xem xét thu hồi dự án "ôm đất"

Kết luận số 2889 năm 2011 của Thanh tra Chính phủ về việc chấp hành pháp luật trong công tác quy hoạch sử dụng đất, xây dựng và quản lý sử dụng đất tại TP HCM đã chỉ ra thiếu sót về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất, trong đó có khu Nam thành phố. Do thành phố chưa thực hiện xong kết luận thanh tra nên năm 2020, Thanh tra Chính phủ được chỉ đạo chủ trì tổ công tác liên ngành rà soát, báo cáo Chính phủ tình hình thực hiện. Năm 2021, từ báo cáo rà soát, kiến nghị của tổ công tác, Chính phủ đã giao UBND TP HCM chịu trách nhiệm xem xét thu hồi 12 dự án giao đất từ năm 1999 đến 2003 tại khu Nam thành phố.

Theo Thanh tra Chính phủ, UBND TP HCM đã ra quyết định giao đất tạm thời chưa đúng quy định; hầu hết các dự án đều vi phạm về thủ tục đầu tư; các dự án chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng, chưa đầu tư xây dựng… UBND TP HCM đã giao các đơn vị, sở, ngành liên quan cùng BQL khu Nam rà soát, báo cáo và tham mưu thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc xem xét thu hồi 12 dự án.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Dương Thành Công, Phó trưởng BQL khu Nam, cho biết thực hiện chỉ đạo của UBND TP HCM, các sở, ngành cho ý kiến và giao BQL khu Nam tổng hợp để báo cáo, tham mưu lên thành phố thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc xem xét thu hồi 12 dự án. Thời điểm trước đây, đa phần các dự án được giao đất tạm để doanh nghiệp giải phóng mặt bằng. Đến nay, cơ bản tiến độ giải phóng mặt bằng đạt 52% - 97%. "Hiện BQL khu Nam vẫn đang rà soát, tổng hợp ý kiến của các sở, ngành để báo cáo, đề xuất, tham mưu cho thành phố. Việc này thành phố chỉ đạo gấp nên phải tranh thủ làm nhanh. Các sở, ngành rà soát về vấn đề pháp lý của các dự án rất kỹ" - ông Công chia sẻ.

Khi được hỏi về đề xuất thu hồi 12 dự án, lựa chọn nhà đầu tư khác để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, triển khai dự án để hoàn thiện hạ tầng đô thị khu Nam, ông Dương Thành Công cho rằng việc này tùy thuộc từng hồ sơ, dự án cụ thể. Mỗi dự án có đặc điểm riêng và trên cơ sở quy định pháp luật sẽ có đề xuất phù hợp là doanh nghiệp có được tiếp tục thực hiện dự án hay bị thu hồi.