Giữ mạng sống bằng ECMO tách đôi

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Cảnh Chung, Khoa Hồi sức tích cực Trung tâm Điều trị người bệnh Covid-19 - Bệnh viện (BV) Quân y 175, cho biết việc giành lại sự sống từ tay tử thần cho nhiều người bệnh từ ECMO (tim, phổi nhân tạo) có thể xem là kỳ tích của các bác sĩ, bởi thông thường mỗi máy ECMO chỉ dùng cho một bệnh nhân trong một thời điểm.

Vì tính mạng người bệnh

Bác sĩ Nguyễn Cảnh Chung nhớ lại: "Thời điểm dịch Covid-19 bùng phát, bệnh nhân trở nặng nhập viện nhiều, trang thiết bị thiếu thốn, thời gian đầu tại trung tâm chỉ có 1 máy ECMO. Nếu cần phải can thiệp kỹ thuật ECMO cho cả 2 bệnh nhân, mà chỉ có 1 máy thì phải tính sao đây? Với lương tâm thầy thuốc, tôi suy nghĩ mãi để tìm giải pháp và nảy ra sáng kiến tách đôi ECMO".

Bác sĩ Chung đã báo cáo ban giám đốc BV ý tưởng này, nhanh chóng một cuộc hội chẩn khẩn giữa các chuyên gia từ Bộ Y tế, BV Chợ Rẫy, các kỹ sư diễn ra. Với sự tham vấn chuyên môn của các chuyên gia, các y - bác sĩ của Trung tâm Điều trị người bệnh Covid-19 - BV Quân y 175 đã thực hiện việc chưa từng có tiền lệ là đặt ECMO tách đôi cho 2 sản phụ mắc Covid-19.

Sau khi hội chẩn khẩn và tham vấn chuyên môn của các chuyên gia, các bác sĩ Bệnh viện Quân y 175 đã thực hiện ý tưởng tách đôi ECMO để kịp thời cứu 3 bệnh nhân Covid-19 nặng. (Ảnh do bệnh viện cung cấp)

"Khoảng thời gian áp dụng ECMO tách đôi là sự căng thẳng, hồi hộp của cả ê-kíp thực hiện. May mắn là sau đó các chỉ số của bệnh nhân dần diễn tiến tốt. Các chỉ số huyết động và ôxy hóa máu của cả 2 bệnh nhân cải thiện rõ rệt. Sau một thời gian điều trị, cả 2 sản phụ đã hồi phục và xuất viện, đoàn tụ với con và gia đình" - bác sĩ Chung cho hay.

Thượng tá - bác sĩ Vũ Đình Ân, Phó Giám đốc Trung tâm Điều trị người bệnh Covid-19 - BV Quân y 175, tâm sự: "Xuất phát từ nỗi trăn trở, lo lắng về tính mạng người bệnh cũng như sự thiếu thốn trang thiết bị, ý tưởng ECMO tách đôi là một kỳ tích phát sinh trong khó khăn, của tập thể y - bác sĩ vì tính mạng người bệnh".

ECMO di động

Theo các bác sĩ, ECMO được xem là giải pháp cuối cùng trong điều trị bệnh nhân Covid-19 nặng, nguy kịch. Thông thường, kỹ thuật này chỉ được tiến hành tại chỗ, ở những nơi có đủ điều kiện trang thiết bị, cơ sở vật chất, máy móc. Bác sĩ Vũ Đình Ân cho biết ngoài ECMO như đã biết, còn có mô hình ECMO di động - hình thức ECMO cấp cứu di động trong các tình huống khẩn cấp, can thiệp tại chỗ rồi mới chuyển viện - dành cho người bệnh nặng, nguy kịch, không đáp ứng thở máy.

Trong cao điểm dịch bệnh bùng phát vừa qua, Trung tâm Điều trị người bệnh Covid-19 - BV Quân y 175 đã chủ động đầu tư, trang bị mô hình ECMO di động với đội ngũ y - bác sĩ chuyên nghiệp. Trong suốt quá trình chuyển bệnh, hệ thống máy ECMO di động đi cùng bệnh nhân bảo đảm hoạt động ổn định liên tục vì chỉ một sự cố nhỏ là bệnh nhân sẽ tử vong ngay.

"Có thể nói, mô hình ECMO di động như là "vũ khí hạng nặng" giúp hồi sinh sự sống cho nhiều bệnh nhân Covid-19. Với mô hình này, Trung tâm Điều trị người bệnh Covid-19 - BV Quân y 175 đã hỗ trợ cứu sống 3 bệnh nhân từ các BV: FV, Trưng Vương và Hồi sức Covid-19" - bác sĩ Ân cho biết.

"Lúc dịch bệnh căng thẳng, mục tiêu của y - bác sĩ là ngăn chặn sự chuyển nặng, giảm thiểu nguy kịch để cứu nhiều bệnh nhân nhất có thể. Trong thời gian thành lập Trung tâm Điều trị người bệnh Covid-19 đến nay, tại đây đã thu dung, điều trị gần 3.000 bệnh nhân. Trong đó, 19 bệnh nhân được thực hiện ECMO (4 cặp ECMO tách đôi). Để làm được điều này các y - bác sĩ tại BV đã có nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật như: tách đôi ECMO, chia tách đường dẫn khí, lọc máu luân phiên…" - bác sĩ Ân nhấn mạnh.