Hiến gan: Bước khởi đầu lạc quan

Truyền thuyết dân gian có tích nàng Thoại Khanh tự cắt thịt ở tay mình nướng cho mẹ chồng ăn để vượt qua cơn đói làm chấn động trời xanh thì ngày nay cũng có một số câu chuyện đầy nước mắt về những người con hiến đi một phần cơ thể để cứu bậc sinh thành.

Níu giữ cha mẹ ở lại

Một trong những tấm gương hiếu thảo này là trường hợp 2 người con trai (37 tuổi và 32 tuổi) dành cho cha mẹ mình là bà L.T.P.M (66 tuổi, ngụ TP HCM) và ông H.T (60 tuổi, ngụ Bến Tre). Cách đây vài hôm, cả 2 người con đã hiến hơn 80% lá gan để quyết giữ cha mẹ ở lại cuộc đời.

Bà M. bị ung thư gan, xơ gan giai đoạn cuối, nhiễm viêm gan siêu vi C, u gan, tiểu ít, bụng trương cứng, phải hút ra từ 3 đến 4 lít dịch ổ bụng mỗi ngày và còn đối mặt với nguy cơ suy thận. Còn ông T. được chẩn đoán ung thư gan, xơ gan, nhiễm viêm gan siêu vi B, điều trị nội khoa không còn đáp ứng, nguy cơ tử vong cao. Trước tình hình nguy cấp đó, 2 người con đã quyết định hiến phần gan mình cho cha mẹ không chút đắn đo. Với sự hỗ trợ của chuyên gia Trung tâm Ghép gan - Bệnh viện (BV) Asan (Seoul - Hàn Quốc), các bác sĩ BV Chợ Rẫy đã thực hiện thành công 2 ca ghép gan, mỗi ca kéo dài hơn 10 giờ.

Ca ghép gan vừa được thực hiện tại Bệnh viện Chợ Rẫy

TS-BS Phạm Hữu Thiện Chí, Phó trưởng Khoa Ngoại Gan - Mật - Tụy BV Chợ Rẫy, cho biết ca bệnh của bà M. là khó nhất từ trước đến nay bởi khối u ung thư nằm ở vị trí rất hiểm, nếu cắt bỏ không khéo sẽ bị vỡ gây ung thư di căn; còn chậm có thể không ghép gan được.

Khẩn trương nhưng rất cẩn trọng, một cuộc hội chẩn xuyên quốc gia được tiến hành liên tục. Toàn bộ hồ sơ bệnh án, hình ảnh của bệnh nhân được chuyển qua Hàn Quốc để tham khảo ý kiến các chuyên gia, giáo sư ở đây, cuối cùng mới đi đến quyết định phẫu thuật ghép.

Sức khỏe 4 người đều ổn

Theo TS-BS Đoàn Tiến Mỹ, Trưởng Khoa Ngoại Gan - Mật - Tụy BV Chợ Rẫy, cập nhật tình hình sức khỏe mới nhất sau 3 ngày phẫu thuật, hiện cả 4 người đều tỉnh táo, đang được cách ly hồi sức và chăm sóc đặc biệt. Chức năng gan của người nhận đã hoạt động tốt. Cả 2 bệnh nhân không còn thở máy và có thể xuất viện trong thời gian sớm. Sau khi xuất viện, thời gian đầu mỗi tuần, các bệnh nhân được tái khám một lần.

“Đối với 2 trường hợp cho gan, thể tích phần gan còn lại của mỗi người là khoảng 38%. Tuy nhiên, sau đó gan sẽ tái sinh dần” - BS Mỹ cho biết.

Theo các chuyên gia gan - mật, bệnh nhân bị ung thư, xơ gan khi không còn đáp ứng với điều trị bằng thuốc thì ghép gan là giải pháp cuối cùng mới mong còn cơ hội sống. Hiện nay, y học trong nước có thể làm chủ được kỹ thuật ghép gan nhưng vấn đề nan giải là thiếu người hiến.

Cũng nên nhắc lại rằng khoảng 1 tháng trước đó, sau khi được một bệnh nhân chết não hiến tạng, các bác sĩ BV Chợ Rẫy đã đưa 2 bộ phận gan, tim từ TP HCM ra Hà Nội để các bác sĩ BV Việt Đức ghép thành công cho 2 bệnh nhân là Trần Văn H. (59 tuổi) và Nguyễn Văn H. (37 tuổi). Hiện cả hai đã hồi phục và xuất viện.

Người hiến gan có thể yên tâm

Theo Bộ Y tế, tỉ lệ người viêm gan ở nước ta chiếm khoảng 8%-15% dân số, 10% trong số này diễn tiến sang xơ gan, ung thư gan. Cả nước hiện có khoảng 1.500 người cần được ghép gan. Tuy nhiên, nhu cầu này không có nguồn đáp ứng.

Các chuyên gia cho biết lâu nay, do lo ngại ảnh hưởng đến sức khỏe, tuổi thọ sau khi hiến gan nên nhiều người không nghĩ đến việc hiến. Tuy nhiên, khoa học đã chứng minh gan sẽ tái sinh, nghĩa là khoảng một tuần sau khi hiến, thể tích gan sẽ tăng thêm khoảng 10%-20% và sau một năm sẽ đạt khoảng 80%-90% so với ban đầu. Vì thế, người cho gan có thể yên tâm.

TS-BS Phạm Thị Ngọc Thảo, Phó Giám đốc BV Chợ Rẫy, cho biết tính đến nay, BV đã thực hiện tổng cộng 6 ca ghép gan, trong đó có một ca ghép gan từ người cho chết não, 5 ca còn lại từ người cho còn sống. Ngoài một trường hợp tử vong, 5 bệnh nhân sau ghép đã trở lại cuộc sống bình thường. Cũng theo BS Thảo, hiện BV đang dần làm chủ kỹ thuật ghép gan sau khi được các đồng nghiệp Hàn Quốc chuyển giao kỹ thuật. Ngoài ghép thận đã được thực hiện thường quy, BV Chợ Rẫy cũng có những bước đi quan trọng nhằm triển khai thêm kỹ thuật ghép tim và ghép giác mạc. “Chúng tôi cử nhân sự đi học tập thế giới để hướng đến ghép đa tạng” - BS Thảo cho hay.

Theo TS-BS Dư Thị Ngọc Thu, Trưởng Đơn vị Điều phối ghép tạng BV Chợ Rẫy, tín hiệu đáng mừng là số người đăng ký cho tạng sau khi qua đời ngày càng tăng nhưng vẫn chưa thể đáp ứng nhu cầu. Nếu có được khoảng 10% dân số Việt Nam đăng ký hiến tạng khi chết não, chết tim thì mỗi ngày sẽ có khoảng 100 người hiến tạng” - bà Thu mong muốn.