Tâm điểm ngoại giao Ukraine tại Nhà Trắng

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ tiếp đón Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng trong ngày 18-8, tức 3 ngày sau khi diễn ra hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga ở bang Alaska.

Cuộc gặp tại Nhà Trắng diễn ra trong bối cảnh nhà lãnh đạo Mỹ từ bỏ nỗ lực thúc đẩy lệnh ngừng bắn lập tức tại Ukraine để chuyển sang theo đuổi một thỏa thuận hòa bình toàn diện. Trong bài viết trên mạng xã hội hôm 16-8, ông Donald Trump cho rằng cách tốt nhất để chấm dứt xung đột Nga - Ukraine là đi thẳng đến một thỏa thuận hòa bình.

Ukraine và các nước châu Âu hậu thuẫn Kiev trong nhiều tháng qua luôn nhấn mạnh ngừng bắn tạm thời là điều kiện tiên quyết cho hòa đàm. Theo đài RT, Nga tuy không hoàn toàn bác bỏ ý tưởng ngừng bắn nhưng lập luận điều này sẽ tạo cơ hội để Kiev tiếp nhận thêm vũ khí từ phương Tây và củng cố lại các đơn vị quân đội đã suy yếu.

Trước đó, trong cuộc trao đổi với các đồng minh châu Âu sau cuộc gặp ở Alaska, ông Donald Trump cho biết Tổng thống Vladimir Putin đã nhắc lại mong muốn kiểm soát 2 khu vực Donetsk và Lugansk tạo thành vùng Donbas. Tuy nhiên, ông Putin tỏ ra sẵn sàng xem xét khả năng chấm dứt tình trạng bế tắc tại 2 khu vực khác là Zaporizhzhia và Kherson bằng cách "đóng băng" tình hình dọc theo các chiến tuyến này. Tổng thống Zelensky cho đến giờ vẫn bác bỏ việc nhượng lại lãnh thổ ở vùng Donbas.

Sau hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga, vẫn chưa có gì rõ ràng về các bước tiếp theo, ngoài cam kết của ông Donald Trump sẽ có thêm các cuộc gặp. Bên cạnh cuộc gặp với ông Zelensky tại Nhà Trắng, theo trang Axios, ông Donald Trump còn muốn tổ chức hội nghị thượng đỉnh 3 bên với Nga và Ukraine, sớm nhất là trong ngày 22-8. 

Trong tuyên bố đưa ra hôm 16-8, các nhà lãnh đạo châu Âu cho biết họ sẵn sàng phối hợp với Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Zelensky hướng tới một hội nghị thượng đỉnh ba bên với sự hậu thuẫn của châu Âu.

Trong khi đó, truyền thông Nga dẫn lời ông Yuri Ushakov, cố vấn tổng thống Nga, cho biết chuyện tổ chức hội nghị thượng đỉnh 3 bên không được nêu ra tại Alaska. Nhận định về cuộc gặp này, Tổng thống Vladimir Putin hôm 16-8 nhấn mạnh Moscow và Washington có cùng quan điểm về sự cần thiết phải chấm dứt xung đột càng sớm càng tốt.

Theo ông Vladimir Putin, cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ diễn ra "đúng thời điểm và khá hữu ích", đưa "chúng ta đến gần hơn với những giải pháp cần thiết". Tại cuộc gặp, phía Nga một lần nữa trình bày lập trường và thảo luận về "nguồn gốc, nguyên nhân" của cuộc khủng hoảng tại Ukraine. Ông Putin nhấn mạnh chính việc loại bỏ những nguyên nhân gốc rễ này mới phải là nền tảng cho việc giải quyết cuộc xung đột.

Tâm điểm ngoại giao giờ đây chuyển sang cuộc hội đàm sắp tới giữa 2 nhà lãnh đạo Mỹ và Ukraine. Đây sẽ là lần đầu tiên ông Donald Trump tiếp ông Zelensky tại Nhà Trắng sau cuộc gặp căng thẳng giữa 2 nhà lãnh đạo này hồi tháng 2.

Trước thềm chuyến đi, ông Zelensky bày tỏ hy vọng 2 bên sẽ thảo luận tất cả chi tiết liên quan việc chấm dứt xung đột. Trong khi đó, ông Donald Trump cho rằng trách nhiệm giờ đây thuộc về ông Zelensky trong việc đạt được một thỏa thuận hòa bình. Theo trang Bloomberg, một số quan chức châu Âu lo ngại Tổng thống Mỹ sẽ gây sức ép buộc ông Zelensky nhượng bộ lãnh thổ để đạt được thỏa thuận.