Phó Thái tử Mohammed bin Salman mô tả Ả Rập Saudi lệ thuộc quá nhiều vào dầu mỏ giống như một “con nghiện”. Trong một thông báo hôm 24-4 trên kênh tin Al-Arabiya, ông Salman cho biết kế hoạch “Tầm nhìn 2030” sẽ đảm bảo Riyadh có thể sống khỏe mà không cần tới doanh thu dầu mỏ vào năm 2020.
Một số cải cách được ông Salman tiết lộ, bao gồm: bán gần 5% cổ phiếu của Công ty Aramco (có tổng giá trị vốn hóa thị trường 2,5 ngàn tỉ USD); tăng vốn quỹ đầu tư công lên 2 ngàn tỉ USD từ 160 tỉ USD hiện tại; ra mắt hệ thống thị thực mới cho phép người Hồi giáo và Ả Rập nước ngoài có thể làm việc dài hạn tại Ả Rập Saudi; đa dạng hóa nền kinh tế (đầu tư khai thác khoáng sản, mở rộng sản xuất thiết bị quốc phòng để giải quyết việc làm…); đẩy mạnh tuyển dụng phụ nữ trong các lĩnh vực lao động…
“Tầm nhìn 2030” dự kiến cũng tăng doanh thu phi dầu mỏ của Ả Rập Saudi từ 43,6 tỉ USD hồi năm ngoái lên 160 tỉ USD vào năm 2020 và cán mốc 267 tỉ USD vào năm 2030. Việc tư nhân hóa một phần Công ty Aramco đóng vai trò trung tâm của kế hoạch. Ông Salman nói rằng Aramco sẽ được chuyển đổi thành một công ty năng lượng được định giá 2 ngàn tỉ - 3 ngàn tỉ USD. Ít nhất 5% cổ phiếu công ty sẽ được niêm yết trên sàn chứng khoán.
Trong khi đó, lĩnh vực giáo dục của Ả Rập Saudi trước đây tập trung nhiều vào giáo lý tôn giáo thì nay sẽ tích cực chuẩn bị hành trang cho sinh viên bước vào giai đoạn chuyển dịch cơ cấu kinh tế để giúp giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ.
Phó Thái tử Ả Rập Saudi cho rằng chỉ cần bán 1% cổ phiếu của Công ty Aramco cũng huy động được nguồn tiền khổng lồ, bỏ xa doanh thu của các công ty lớn như Facebook và Alibaba. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) gọi kế hoạch nói trên của Riyadh “đầy tham vọng” nhưng đồng thời cảnh báo để thực hiện trót lọt sẽ là một thách thức không nhỏ.
Năm 2015, hơn 70% doanh thu của Ả Rập Saudi đến từ dầu mỏ. Dầu sẽ không bị mất vị thế thống trị thị trường nhiên liệu trong vài năm tới nhưng về lâu dài, những nỗ lực về chống lại biến đổi khí hậu của quốc tế có thể ảnh hưởng đến nhu cầu dầu mỏ trong tương lai.
Vì vậy, Ả Rập Saudi cần ít phụ thuộc vào loại nhiên liệu này nhằm đảm bảo việc làm và thu nhập cho công dân mình, cũng như tạo ra doanh thu bền vững đối với chính phủ. Giá dầu hiện nay vẫn ít hơn một nửa so với mức đỉnh hồi tháng 6-2014. Tuy nhiên, ông Salman tuyên bố kế hoạch cải cách sẽ sớm “vào guồng” bất chấp giá cả trồi sụt như thế nào.
Doanh thu từ dầu mỏ lớn giúp Ả Rập Saudi hào phóng trợ cấp các tiện ích và dịch vụ cho người dân. Nhưng bắt đầu từ năm ngoái, một số tiện ích bị cắt giảm để đối phó với giá dầu lao dốc. Cuối tuần qua, Vua Salman sa thải Bộ trưởng Nước trong bối cảnh người dân phẫn nộ vì giá cả tiện ích leo thang.
và quét mã QR
Bình luận (0)