Ai cần ai?

 Thượng nghị sĩ Mỹ Amy Klobuchar nhấn mạnh trong bài viết đăng tải trên đài CNN, sử dụng kết quả khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew hồi cuối năm ngoái.

Bình luận của bà Klobuchar được đưa ra sau khi Tổng thống Donald Trump đảo ngược một số phần trong chính sách với Cuba của người tiền nhiệm Barack Obama. Đài truyền hình quốc gia Cuba nhấn mạnh chính phủ nước này "lên án các biện pháp thắt chặt cấm vận mới" song "vẫn sẵn lòng tiếp tục đối thoại và hợp tác", còn theo bà Klobuchar, bất bình là phản ứng của giới doanh nghiệp Mỹ.

Rất nhanh chóng, các nhóm trang trại Mỹ lên tiếng than thở rằng quay lưng - dù không hoàn toàn - với Cuba sẽ ảnh hưởng tới nguồn nông sản Mỹ xuất khẩu sang láng giềng vốn đang tăng vọt và đạt kim ngạch tổng cộng 221 triệu USD vào năm ngoái.

Dự án cảng nước sâu khổng lồ Mariel của Cuba có vốn đầu tư tới 1 tỉ USD Ảnh: LOS ANGELES TIMES

Thực ra, theo Reuters, thực phẩm không bị liệt vào danh sách cấm vận thương mại dài hơn 50 năm mà Mỹ áp đặt lên Cuba song những rắc rối trong giao dịch giữa 2 bên vẫn gây khó khăn và tốn kém cho các thỏa thuận. Kể từ khi ông Obama giảm bớt căng thẳng trong quan hệ với Havana, lượng bắp và đậu nành Mỹ xuất sang Cuba trong năm 2016 tăng tới 420% so với năm trước đó - đạt mức 268.360 tấn.

Dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ cho thấy trong 4 tháng đầu năm 2017, tổng lượng ngũ cốc và đậu nành Mỹ tới được Cuba là 142.860 tấn, tăng gần 50.000 tấn so với cùng kỳ năm ngoái. "Đang lúc ngành nông nghiệp gặp khó khăn, chúng tôi yêu cầu giới lãnh đạo ở Washington không cắt đứt các cơ hội thị trường của nông sản Mỹ" - ông Wesley Spurlock, Chủ tịch Hiệp hội Người trồng bắp quốc gia, nhấn mạnh.

Không chỉ nông nghiệp, theo nữ Thượng nghị sĩ Klobuchar, các công ty công nghệ, sản xuất và du lịch Mỹ cũng phải ngậm ngùi bị gạt ra bên lề thị trường 11 triệu dân chỉ nằm cách bờ biển Mỹ hơn 140 km. Ở Cuba hiện có hơn 500.000 doanh nghiệp có giấy phép và nhu cầu của họ rất nhiều, từ kết nối internet, máy tính đến linh kiện xe hơi... Chưa hết, dự kiến hơn 1 triệu người Mỹ du lịch Cuba trong năm tới và nhiều khả năng họ sẽ qua đêm trong khách sạn do người Tây Ban Nha làm chủ, ăn thức ăn nhập từ Trung Quốc.

"Nếu doanh nghiệp Mỹ bị cản trở, các nước khác sẽ tiến vào" - bà Klobuchar kết luận. Bà kể thêm về chuyến thăm Mariel, cảng biển mới của Cuba được thiết kế để đón các tàu lớn nhất thế giới. "Brazil đầu tư cho dự án 1 tỉ USD này và đổi lại, Cuba mua hơn 800 triệu USD hàng hóa và dịch vụ từ các nhà cung cấp Brazil. Các máy tính tại cảng nhập từ Trung Quốc" - nữ thượng nghị sĩ đại diện Minnesota, một trong những bang nông nghiệp lớn nhất của Mỹ, nêu chi tiết.

Engage Cuba - tổ chức bao gồm các nhà kinh tế, doanh nghiệp và chuyên gia - ước tính việc lật lại các chính sách của chính quyền Obama với Cuba có thể tước mất hơn 6 tỉ USD và hơn 12.000 việc làm khỏi nước Mỹ trong 4 năm tới. Thiệt hại nhiều khả năng lan từ kinh tế sang địa chính trị, mà theo trang Quartz thì "Mỹ cứng rắn với Cuba không khác nào tặng quà cho Nga".

Trong mấy năm gần đây, Nga xóa nợ hàng tỉ USD cho Cuba, đồng thời một lần nữa trở thành nhà cung cấp xăng dầu chính cho đảo quốc này. Hợp tác quân sự có thể là bước đi kế tiếp, bao gồm một căn cứ Nga ở sát nách Mỹ. "Nếu Nga và Cuba thiết lập quan hệ đồng minh về quân sự, an ninh Mỹ sẽ bị đe dọa. Rõ ràng, cách để Nga tăng cường ảnh hưởng ở bán cầu của chúng ta là hợp tác nhiều hơn với Cuba" - Thượng nghị sĩ Mỹ Patrick Leahy nhấn mạnh.

Không chỉ Nga, theo chuyên gia William Leogrande của Trường ĐH Mỹ, việc Mỹ "rời sân chơi Cuba" còn mở rộng cửa cho Trung Quốc.