Anh điều tàu ngầm ép Iran

Thủ tướng Anh Theresa May chủ trì phiên họp an ninh khẩn cấp trong ngày 22-7 (giờ địa phương) để thảo luận cách đối phó sự việc Iran bắt giữ tàu chở dầu Stena Impero treo cờ Anh ở eo biển Hormuz hôm 19-7. Đây là cuộc họp khẩn cấp thứ ba kể từ khi Iran bắt giữ tàu Stena Impero. Cuộc họp thảo luận về cách bảo đảm vận chuyển trong khu vực nhạy cảm này, điều rất quan trọng đối với nguồn cung dầu của thế giới.

Giới chức Iran quả quyết việc bắt giữ tàu chở dầu của Anh là một phản ứng chính đáng đối với vai trò của Anh trong hành động ngăn chặn một tàu Iran 2 tuần trước đó ngoài khơi Gibraltar, một lãnh thổ hải ngoại của Anh. Trái lại, Anh tuyên bố 2 sự cố này không thể so sánh với nhau được, đồng thời khẳng định rằng Anh đã hành động hợp pháp ngoài khơi Gibraltar để ngăn chặn các chuyến hàng dầu bất hợp pháp chở tới Syria vi phạm lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU), còn Iran vi phạm luật hàng hải quốc tế bằng cách buộc Stena Impero thay đổi hướng đi và đến Iran.

Tàu ngầm hạt nhân tối tân lớp Astute của Hải quân Anh đã được điều động đến khu vực vùng Vịnh Ảnh: PA

Vụ bắt giữ tàu Anh diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Iran xuất phát từ quyết định rút Mỹ ra khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran của Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi năm ngoái và khôi phục các lệnh trừng phạt đối với Iran. Để ngăn ngừa các sự cố khác, hiện không có tàu treo cờ Anh nào đến vịnh Ba Tư và 8 tàu mang cờ Anh đã neo đậu ở đó sau khuyến cáo tránh eo biển Hormuz của chính phủ.

Theo hãng tin AP, Anh đang xem xét một số phương án để tăng áp lực kinh tế và ngoại giao đối với Iran nhưng các quan chức cho biết các hoạt động quân sự hiện chưa được xem xét vào thời điểm này. Anh cũng đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ các đồng minh chủ chốt ở châu Âu trong nỗ lực giữ eo biển Hormuz luôn mở cửa.

Một ngày trước đó, Bộ Quốc phòng Anh cho biết đang xem xét một loạt phương án đáp trả Iran. Một nguồn tin hải quân hoàng gia Anh xác nhận một tàu ngầm tối tân lớp Astute đã được điều động đến khu vực vùng Vịnh thu thập thông tin tình báo để bảo vệ các chuyến tàu Anh và quốc tế. Theo trang Expess, nó sẽ tập trung chú ý vào cảng Bandar Abbas của Iran và đội tàu ngầm được gọi là tàu ngầm hạng trung đang ngày càng gia tăng mối đe dọa đối với vận tải quốc tế dọc theo eo biển Hormuz.

Trong khi đó, tại Tehran, khoảng 160 nhà lập pháp đã ban hành tuyên bố chung hôm 21-7 ca ngợi việc đánh chặn con tàu mang cờ Anh của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran. Ngoài ra, kênh Press TV của Iran cho biết nước này đã mở cuộc điều tra sau khi bắt giữ tàu Anh với cáo buộc không đáp ứng với cuộc gọi gặp nạn và tắt bộ tiếp sóng sau khi đâm vào một chiếc thuyền đánh cá.

Cũng theo kênh Press TV, Nga cho rằng lập luận của Iran về việc bắt giữ tàu chở dầu treo cờ Anh ở eo biển Hormuz có sức thuyết phục hơn so với London. "Các lý lẽ được phía Iran viện dẫn để giải thích hành động của họ có sức thuyết phục hơn nhiều so với các tham chiếu mơ hồ theo luật trừng phạt của EU đã được nhà chức trách Gibraltar sử dụng, với sự ủng hộ của Anh tại thời điểm bắt giữ một tàu chở dầu Iran treo cờ Panama" - Thứ trưởng Ngoại giao Nga, ông Sergei Ryabkov, nhấn mạnh.