Biến đổi khí hậu: Ai lừa dối ai ?

Mọi sự bắt đầu từ ngày 19-11. Trên các trang web blog có tin đồn  tin tặc đã ăn cắp được hơn 1.000 thư điện tử (e-mail) và 3.000 tài liệu khác liên quan tới nghiên cứu thay đổi khí hậu từ năm 1996 đến nay của CRU. tổng cộng dữ liệu bị đánh cắp lên tới 160 MB sau khi một máy chủ ở Nga  tải lên mạng các tài liệu bị đánh cắp và sau đó được phát tán rộng rãi trên internet.

Cụm từ “climategate” (bê bối khí hậu) xuất hiện từ đó và  nếu gõ vào công cụ tìm kiếm Google.com sẽ thấy nó xuất hiện hơn 9 triệu lần tính đến cuối tuần qua!

Điều tra

Tin tặc đã đột nhập vào máy chủ website RealClimate của CRU lúc 6 giờ 20 phút ngày 17-11 từ một địa chỉ IP liên kết với máy vi tính ở Thổ Nhĩ Kỳ. Ai đã làm chuyện này?  Theo Robert Graham, Giám đốc điều hành Công ty Tư vấn Errata Security: “80% đây là một người trong cộng đồng nghiên cứu khí hậu”.

Đáng chú ý là kèm theo thư điện tử bị đánh cắp có một lời thuyết minh ẩn danh bênh vực tin tặc với lý do khoa học khí hậu “quá quan trọng để cất giấu dưới tấm trải giường”. Ý muốn nói  cộng đồng khoa học đã giấu giếm những thông tin không có lợi cho thuyết con người là thủ phạm gây ra biến đổi khí hậu.

Nói cách khác, đây là những tài liệu mà một số nhà khoa học đa nghi cho là rất quan trọng. Theo họ, nó chứng minh rằng các dữ liệu đã bị xào nấu và yêu cầu có ngay một cuộc điều tra xem ai lừa dối ai trong vấn đề nghiên cứu khí hậu.

Ngày 3-12, UEA thông báo đã thành lập ban điều tra nội bộ độc lập do Sir Muir Russel, một cựu viên chức nhà nước, làm chủ tịch xem có hay không chuyện các nhà nghiên cứu ngụy tạo hoặc xóa bỏ các thông tin liên quan đến mối quan hệ giữa hoạt động con người và hiện tượng trái đất ấm lên.

Ngày 5-12, nhật báo Times cho biết Nha Khí tượng (Met Office) Anh sẽ rà soát lại những dữ liệu ghi nhận trong 160 năm qua. Việc phân tích dữ liệu sẽ mất đến ba năm và có kết luận  vào cuối năm 2012.

Tờ báo còn cho biết thêm cơ sở dữ liệu của Met Office là một trong ba nguồn thông tin chính để nhóm chuyên gia liên chính phủ về khí hậu của Liên Hiệp Quốc lấy làm cơ sở để phân tích ước lượng sự biến đổi khí hậu nguy hiểm cỡ nào đối với thế giới. Tuy nhiên, Chính phủ Anh đang cố gắng ngăn trở Met Office làm việc này vì chẳng khác nào tiếp tay cho những kẻ đa nghi.

Khí thải nhà máy là thủ phạm gây biến đổi khí hậu. Ảnh: AFP

Cảnh sát Anh Scotland Yard cũng đã vào cuộc để điều tra ai đã tổ chức vụ đột nhập máy chủ của website RealClimate của CRU và làm như vậy nhằm mục đích gì trong khi có tin vụ này nằm trong một âm mưu phá hoại hội nghị Copenhagen.

Chủ tịch Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc (IPCC) về phần mình cũng tuyên bố sẽ mở cuộc điều tra xem có chuyện bóp méo dữ liệu khoa học ở Anh về nguyên nhân hiệu ứng nhà kính như tác giả của một số thư điện tử tố cáo.

Phản ứng

Trường  UEA cho rằng cái cách phổ biến các tài liệu có chọn lọc trên mạng là có chủ ý phá hoại lòng tin của đa số các nhà nghiên cứu khí hậu trên thế giới, theo đó hoạt động của con người đã ảnh hưởng một cách nguy hiểm đến khí hậu thế giới.

Theo UEA, một số thư và tài liệu bị đánh cắp đã bị cắt xén trước khi đưa lên mạng, do đó không thể nói là “sự thật hoàn toàn”. Đó cũng là ý kiến của các nhà nghiên cứu ở CRU vì nó không phản ánh đúng cuộc trao đổi ý tưởng trung thực giữa các nhà khoa học.

Tại Mỹ, nơi có rất nhiều nhà khoa học khí hậu bài bác thuyết con người làm biến đổi khí hậu. Michael Mann, Giám đốc Trung tâm Khoa học hệ thống trái đất của Trường Đại học Pennsylvania State University, cho rằng toàn bộ sự việc là “một chiến dịch bôi bẩn được đạo diễn ở cấp cao để đánh lừa dư luận về bản chất của vấn đề biến đổi khí hậu”.

Thật hay giả?

Đây là một vụ xì-căng-đan thật hay giả ? Theo nhà báo Francois Cardinal viết trên nhật báo Canada La Presse, xì-căng-đan này không thể làm thay đổi thời cuộc.  Trong số mấy trăm thư điện tử mà các nhà khoa học ở CRU trao đổi với các đồng nghiệp trên toàn thế giới được tải lên mạng, có rất nhiều thư không liên quan đến khoa học.

11 thư rủ nhau đi uống bia, 11 thư khác hẹn nhau đi ăn trưa... Tất nhiên cũng có  thư  trao đổi nghiêm túc về nghiên cứu khí hậu. Có thư kết luận rằng nhiều dữ liệu khoa học đã bị làm xiếc và  hủy các số liệu thống kê (nhằm chứng minh con người là thủ phạm làm thay đổi khí hậu).

Vấn đề ở đây là nhiều thư bị cắt đầu cắt đuôi trước khi tải lên mạng.  Trường hợp của nhà khí hậu học Kevin E. Trenberth thuộc Trung tâm Nghiên cứu khí hậu quốc gia Mỹ là một dẫn chứng điển hình. Đoạn thư được đưa lên mạng viết: “Thực tế là chúng ta không đủ sức giải thích hiện tượng trái đất ấm lên hiện nay (...). Các dữ liệu chắc chắn là trật”. Đọc đoạn này, người xem  tin  rằng ông Trenberth thuộc phái nghi ngờ.

Tuy nhiên, đoạn văn trên đã bị tách ra khỏi nội dung chính, theo đó tiến sĩ Trenberth tin rằng hiện tượng trái đất ấm lên đang tiếp tục mặc dù có những biến đổi nhiệt độ bất thường. Ông chỉ lưu ý rằng các nhà khoa học chưa thể tính toán chính xác hiệu ứng của bức xạ trên đỉnh tầng  khí quyển, do đó chưa thể rút ra được nhữn.

Kỳ tới: Ông Gore bị đòi lại giải Oscar