Các "ông lớn" tìm cách chia Syria?

Trong lúc đặc phái viên LHQ về vấn đề Syria Staffan de Mistura chuẩn bị gặp các phái đoàn chính phủ và phe đối lập Syria, một trong những ý tưởng nhận được sự quan tâm lớn của các cường quốc thế giới ngay lúc này là khả năng liên bang hóa quốc gia đang bị chiến tranh tàn phá để chấm dứt xung đột.

Phát biểu với điều kiện giấu tên, một quan chức ngoại giao của Hội đồng Bảo an xác nhận không chỉ Nga mà một số nước phương Tây cũng đang bàn đến giải pháp áp dụng thể chế liên bang cho Syria. Khi đó, toàn vẹn lãnh thổ của Syria vẫn được duy trì dưới hình thức một nhà nước hợp nhất nhưng các chính quyền khu vực sẽ được trao quyền tự chủ lớn hơn.

Các cường quốc tin rằng liên bang hóa Syria có thể giúp chấm dứt xung đột. Ảnh: Reuters

Theo Reuters, ý tưởng trên đã đến tai đặc phái viên Mistura nhưng chưa nghe thấy động tĩnh gì từ người này. Ông Mistura hiện vẫn tất bật chuẩn bị tham gia vòng đàm phán hòa bình mới ở Geneva - Thụy Sĩ dù cả chỉnh phủ và phe đối lập Syria chưa xác nhận sẽ tham dự hòa đàm.

Trong cuộc phỏng vấn với đài Al Jazeera hôm 10-3, ông Mistura chỉ cho biết vấn đề người Syria từ chối liên bang hóa hoặc chia cắt đất nước có thể được mang ra thảo luận trong các cuộc đàm phán hòa bình sắp tới.

Tuần này, phe đối lập Syria được Ả Rập Saudi hậu thuẫn bác bỏ kế hoạch liên bang hóa đất nước hoặc bất cứ giải pháp nào có thể gây chia rẽ lãnh thổ. Điều phối viên của phe đối lập Riad Hijab tuyên bố họ sẵn sàng ủng hộ việc mở rộng chính phủ phi tập trung nhưng không chấp nhận liên bang hóa hoặc chia cắt đất nước.

Hồi tháng 9 năm ngoái, Tổng thống Syria Bashar al-Assad cũng không loại trừ ý tưởng liên bang hóa khi được hỏi về vấn đề này. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh bất kỳ thay đổi nào cũng phải là một kết quả của đối thoại giữa Syria và một cuộc trưng cầu dân ý để công bố những thay đổi hiến pháp cần thiết.

“Về phía chúng tôi, khi người dân Syria quyết định đi về một hướng, tự khắc chúng tôi sẽ đồng ý đi cùng họ” – ông Assad khẳng định.

Điểm mấu chốt trong các cuộc đàm phán về tình hình Syria từ trước đến nay là số phận Tổng thống Assad. Các nước phương Tây và vùng Vịnh Ả Rập kêu gọi ông Assad từ chức, sau đó chuyển giao quyền lực cho chính phủ chuyển tiếp. Tuy nhiên, những người ủng hộ ông Assad, gồm Nga và Iran, nói việc này nên để người dân Syria tự quyết định.