Trang The South China Morning Post ngày 8-12 dẫn nhận định của giới quan sát cho biết nguy cơ đối đầu giữa Trung Quốc và Mỹ về Đài Loan dường như sẽ gia tăng vào năm tới khi Đài Loan xích gần hơn bao giờ hết với Washington trong nỗ lực đối phó Bắc Kinh.
Tàu USS Stockdale của Hải quân Mỹ qua Eo biển Đài Loan hồi tháng 11. Ảnh: Reuters
Phát biểu tại một diễn đàn gần đây ở Bắc Kinh, các chuyên gia Trung Quốc về các vấn đề quân sự và ngoại giao nói rằng họ dự đoán biển Đông sẽ tiếp tục trở thành tâm điểm của mâu thuẫn địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc năm tới nhưng căng thẳng sẽ mở rộng ra Eo biển Đài Loan.
"Có khả năng Mỹ sẽ sử dụng các chính sách liên quan tới Đài Loan để đối đầu Trung Quốc mà Washington chưa từng sử dụng kể từ khi quan hệ Mỹ-Trung được thiết lập" - ông Wu Xinbo, giám đốc Trung tâm nghiên cứu Mỹ tại Trường ĐH Fudan, chia sẻ.
"Trung Quốc phải cân nhắc liệu có thực hiện hành động phủ đầu để ngăn chặn Mỹ hay có các biện pháp sau hành động của Mỹ"- ông Wu cảnh báo.
Hải quân Mỹ đã điều tàu qua eo biển Đài Loan, mới nhất là chuyến đi vào ngày 28-11 với các tàu USS Stockdale và USNS Pecos. Phía Washington khẳng định các hoạt động này nhằm chứng tỏ cam kết với một khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Ông Wang Hongguang, trung tướng quân đội về hưu và là cựu phó chỉ huy Vùng quân khu Nam Kinh, từng nói rằng nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn muốn thúc đẩy quan hệ thân thiết hơn với Mỹ và Washington đã thông qua các động thái kêu gọi gia tăng các trao đổi chính thức giữa hai bên.
Cũng theo lời ông Wang, Bắc Kinh cần gia tăng áp lực lên Đài Loan, giữa lúc Trung Quốc và Mỹ nhiều khả năng không tìm được tiếng nói chung về vấn đề này. "Trung Quốc phải chuẩn bị. Mỹ sẽ chỉ càng thêm quyết liệt về vấn đề Đài Loan nếu chúng ta không phản ứng mạnh mẽ"- ông Wang nhấn mạnh.
Vào tháng 12-2016, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm với bà Thái Anh Văn. Hành động này vấp phải sự cảnh báo từ Bắc Kinh rằng quan hệ Mỹ-Trung có thể bị tổn hại nếu Washington không tôn trọng chính sách "Một Trung Quốc".
Sau cuộc gặp giữa ông Trump với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Buenos Aires ngày 1-12, Bắc Kinh nói rằng Mỹ đã nhất trí tôn trọng chính sách "Một Trung Quốc", thế nhưng tuyên bố từ Washington không đả động tới vấn đề Đài Loan. Giới quan sát cho rằng chi tiết này có thể báo hiệu vấn đề Đài Loan tiếp tục là căng thẳng giữa hai nước.
Chuyên gia Chu Shin-min chuyên về các vấn đề đối ngoại tại Trường ĐH Chengchi ở Đài Loan nhận định căng thẳng quanh eo biển Đài Loan sẽ gia tăng năm 2019 khi bà Thái dường như không có ý định lùi bước trước sức ép từ Bắc Kinh.
Cùng chia sẻ quan điểm này, ông Zhu Feng – chuyên gia về quan hệ quốc tế của Trường ĐH Nam Kinh, cho rằng Mỹ sẽ không từ bỏ việc sử dụng Đài Loan như một quân bài trong cuộc "đọ sức" với Trung Quốc.
Tuy nhiên, chuyên gia quan hệ quốc tế Huang Jing tại Trường ĐH Ngôn ngữ và Văn hóa Bắc Kinh, cho rằng biển Đông vẫn là "mặt trận" chính giữa Trung Quốc và Mỹ.
"Mỹ có xu hướng sẽ hợp tác nhiều hơn với các bên tuyên bố chủ quyền khác ở biển Đông để đối trọng với Trung Quốc"- ông Huang nhận định.
Trong khi đó, ông Wu Xinbo cho rằng Trung Quốc nhiều khả năng sẽ gia tăng chặn các tàu và máy bay Mỹ đi qua biển Đông và một động thái như vậy sẽ dẫn tới nguy cơ tính toán sai lầm và xung đột quân sự lớn hơn.
Bình luận (0)