Catalonia "đánh đố" Tây Ban Nha ngay trước hạn chót

Madrid đã đưa ra hạn chót là 9 giờ (theo giờ GMT) ngày 16-10 cho câu trả lời chính thức từ Catalonia, hy vọng nhận được thông báo rõ ràng hơn về việc liệu vùng này có muốn "chia tay" với Tây Ban Nha hay không.

Tuy nhiên, khi lá thư từ lãnh đạo Catalonia Carles Puigdemont tới tay chính quyền Tây Ban Nha chỉ 2 giờ trước hạn chót, nó không hề có bất cứ sự xác nhận rõ ràng nào như kỳ vọng.

Lãnh đạo Catalonia Carles Puigdemont dự lễ tưởng niệm cựu thủ hiến Catalonia, Lluis Companys tại Barcelona hôm 15-10. Ảnh: Reuters

Bức thư lặp lại đề nghị của ông Puigdemont muốn gặp Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy càng sớm càng tốt để thảo luận về tình hình ở Catalonia và yêu cầu tiến hành đối thoại trong 2 tháng tới, Reuters cho biết hôm 16-10.

Yêu cầu "làm rõ chuyện đi hay ở" ban đầu đến từ Thủ tướng Rajoy hồi tuần trước, sau khi ông Puigdemont đưa ra tuyên bố mơ hồ hôm 10-10 về việc tuyên bố độc lập, rồi hoãn lại, kêu gọi đối thoại với Madrid.

Không lâu sau lá thư từ Catalonia, chính phủ Tây Ban Nha tuyên bố chính quyền khu tự trị phải từ bỏ tuyên bố độc lập vào ngày 19-10. Nữ Phó Thủ tướng Soraya Saenz de Santamaria nói ông Puigdemont phải đưa ra câu trả lời rõ ràng vào ngày trên.

Trước đó, Madrid đã cự tuyệt đối thoại trước khi Catalonia rõ ràng quan điểm.

Tuần trước, Thủ tướng Tây Ban Nha đã nói với ông Puigdemont rằng nếu Catalonia tuyên bố độc lập vào ngày 16-10, ông sẽ cho thêm 3 ngày để điều chỉnh quyết định, tới 9 giờ ngày 19-9, theo giờ GMT.

Quyết định mới nhất nói trên từ Catalonia dường như càng khiến tình hình thêm rối rắm và giới quan sát sẽ hướng sự theo dõi tới phản ứng của Tây Ban Nha.

Nếu Catalonia tiếp tục dấm dứ với hạn chót sau cùng ngày 19-10, ông Rajoy đã nói rằng ông sẵn sàng khởi động Điều 155 của Hiến pháp Tây Ban Nha cho phép vị lãnh đạo này sa thải chính quyền khu vực và kêu gọi bầu cử mới.

Các chuyên gia phân tích cho rằng kịch bản này cũng có khả năng xảy ra.

"Nếu chính quyền Catalonia chọn cứng rắn, chúng ta có thể đón đợi việc Điều 155 bị kích hoạt (còn hơn 3 ngày nữa để điều này xảy ra, với hạn chót cuối cùng được ấn định ngày 19-10). Trong khi khó dự đoán được những diễn biến chính xác của kịch bản này, chúng ta phần nào có thể thấy trươc được một cuộc bầu cử khu vực mới sẽ được khởi động trong nỗ lực khôi phục cơ cấu thể chế bình thường" – nhà kinh tế Marco Protopapa thuộc hãng JPMorgan nhận định hồi tuần trước.