Chờ lệnh tổng thống

Ông Hagel đã đề cập thông tin trên với nhóm nhà báo cùng đi với ông đến Malaysia sau khi một giới chức quốc phòng cho biết hải quân Mỹ sẽ mở rộng sự hiện diện ở Địa Trung Hải với một tàu chiến trang bị 4 tên lửa gắn đầu đạn hạt nhân tầm thấp. Tuy nhiên, ông từ chối đề cập những động thái cụ thể của Mỹ.

Ông Hagel nói Tổng thống Obama đã yêu cầu Bộ Quốc phòng đưa ra các lựa chọn về Syria, nơi một cuộc tấn công khí độc rành rành đã được ghi nhận, làm bùng nổ sức ép đòi chính quyền Mỹ phải can thiệp. “Bộ Quốc phòng có trách nhiệm cung cấp cho tổng thống các lựa chọn để đối phó với những tình huống xảy ra bất ngờ” - ông nói. Được hỏi liệu có thật không khi các báo cáo cho thấy rằng Mỹ đã di chuyển những tài sản của mình ở Syria, ông Hagel nói: “Tôi đã không nói điều đó. Tôi chỉ nói rằng chúng tôi luôn phải chuẩn bị khi trình cho tổng thống các lựa chọn”.

Một quan chức quốc phòng giấu tên cho báo The Guardian biết tàu khu trục USS Mahan đã kết thúc sứ mệnh án ngữ trên vùng biển chiến lược và quay lại căn cứ ở Norfork, bang Virginia nhưng chỉ huy Hạm đội 6 đã quyết định giữ con tàu lại trong vùng. Như đã thiết kế, các tàu chiến Mỹ có các loại vũ khí tấn công đa dạng, trong đó có tên lửa hành trình Tomahawk từng được tung ra trong trận đánh Libya năm 2011 như một phần của hành động quốc tế dẫn đến sự sụp đổ của chính quyền Gaddafi.

Giới chức cao cấp Mỹ đang cân nhắc các lựa chọn, từ gia tăng áp lực ngoại giao đến sử dụng vũ lực, bao gồm những cuộc tập kích bằng không quân vào các lực lượng của Tổng thống Bashar al-Assad. Ông Hagel tin rằng cộng đồng quốc tế đang phản ứng nhanh trong việc thu thập sự thật về những gì đã xảy ra. Nhưng ông cảnh báo nếu các lực lượng Assad quả thật đã dùng đến vũ khí hóa học để chống lại nhân dân của họ thì điều đó có thể châm ngòi cho một cuộc tấn công khác của Mỹ”. Vì vậy, theo ông Hagel, nên đánh giá nhanh những gì đã xảy ra và có những đáp trả thích hợp trong phạm vi hành động có trách nhiệm.

Vẫn một điệp khúc, chính phủ Syria phủ nhận trách nhiệm về cuộc tấn công (được tin là bằng vũ khí hóa học) ở ngoại ô Damascus hôm 21-8; và trong quá khứ Damascus từng tố cáo lực lượng nổi dậy sử dụng loại vũ khí này - một giọng điệu mà phương Tây bác bỏ. Được hỏi về khả năng hành động đơn phương, ông Hagel, cựu binh trong chiến tranh Việt Nam, người thay thế ông Leon Panetta, trả lời không chút dè dặt rằng “Mỹ sẽ không từ bỏ quyền hành động tối cao của mình nhưng Syria lại là một vấn đề quốc tế”.

Ông Hagel nghĩ rằng cộng đồng quốc tế nên và sẽ hành động phối hợp về những vấn đề thuộc loại này. Ông nói nếu tình báo và thực tế xác nhận vũ khí hóa học đã được sử dụng thì đó không chỉ là vấn đề của Mỹ mà là vấn đề của cộng đồng quốc tế.

Tính chất nóng bỏng của tình hình Syria đang thôi thúc mọi quyết định.