Rạn nứt giữa Iraq và Mỹ trong cuộc chiến chống nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã được công khai khi giới chức Iraq tuyên bố họ sẽ tiếp tục chiến dịch tái chiếm TP Tikrit dù có hay không sự trợ giúp của Washington.
Đáng nói hơn nữa, các bộ tộc Shiite và Sunni được Iran hậu thuẫn đang tham gia chiến dịch này cùng quân đội Iraq trong khi liên minh do Mỹ đứng đầu vẫn đứng bên lề. Người phát ngôn Lầu Năm Góc, đại tá Steve Warren, giải thích Mỹ không yểm trợ trên không cho chiến dịch ở Tikrit đơn giản vì người Iraq không yêu cầu.
Tuy nhiên, bước vào chiến dịch giải phóng Tikrit mà không có sự hậu thuẫn của không lực liên quân cũng tức là các lực lượng vũ trang Iraq gặp thử thách lớn về khả năng sẵn sàng chiến đấu trong trường hợp khẩn cấp. Ngoài ra, bất kỳ chiến dịch nào nhằm tái chiếm các thành phố đông dân - trong đó có Mosul và Fallujah - sau này đều gần như dựa vào bộ binh để giảm thiểu thương vong cho thường dân.
Theo hãng tin AP, chiến dịch tái chiếm Tikrit được coi như cuộc tổng dượt cho trận kịch chiến giành lại Mosul, thành phố lớn thứ hai ở Iraq và là căn cứ lớn nhất của IS, dự kiến vào đầu tháng 4 tới. Dư luận đang chờ lời giải đáp cho vấn đề liệu tấn công trên bộ quy mô lớn có thể giành được thắng lợi nếu thiếu các đợt không kích của liên quân.
Các lực lượng Iraq tập trung ở tỉnh Salahuddin để tấn công vào Tikrit
Ảnh: REUTERS
Chứng kiến Iran đóng một vai trò nổi bật trong cuộc chiến chống IS ở Iraq, người Mỹ có lý do để lo ngại. Theo kênh Fox News, nhân vật chỉ huy cuộc tấn công vào Tikrit là vị tướng Iran đầy quyền lực Qasem Suleimani, tư lệnh lực lượng Quds tinh nhuệ thuộc Vệ binh Cách mạng Iran, cùng với sự trợ giúp của hàng chục cố vấn quân sự Iran.
Lâu nay, Iran vẫn có ảnh hưởng ở Iraq nhưng chưa bao giờ lại nhiều như thời gian qua. Giới chức Iraq đánh giá cao sự đáp ứng mau chóng của Iran trước yêu cầu cấp bách về vũ khí và trợ giúp ngoài mặt trận. Trong khi đó, họ chỉ trích liên quân quốc tế không giúp sức trên bộ.
Báo The New York Times chỉ ra một nghịch lý là dù lo ngại Tehran nhưng Tổng thống Barack Obama đang ngày càng dựa vào các tay súng Iran để kiềm chế bước tiến của IS tại Iraq và Syria để khỏi phải viện đến bộ binh Mỹ. Dù vậy, nhiều chuyên gia an ninh Mỹ nhận định sự can dự của Iran trong cuộc chiến chống IS ở Iraq sẽ kết thúc khi các cố vấn quân sự Mỹ hoàn tất công tác huấn luyện cho lực lượng vũ trang Iraq.
Ông Vali Nasr, Hiệu trưởng Trường Nghiên cứu quốc tế cấp cao thuộc Trường ĐH Johns Hopkins (Mỹ), nhận định: “Cách duy nhất để chính quyền ông Obama duy trì được chiến lược chống IS là ngấm ngầm chấp nhận để người Iran gánh vác phần lớn gánh nặng lẫn chiến thắng trong cuộc chiến trên bộ. Chiến lược Mỹ ở Iraq thành công cho đến giờ phần lớn là nhờ Iran”.
Trong một diễn biến khác, nghị sĩ Iraq Qasim Al-Araji hôm 5-3 đã tuyên bố đảng của ông, Tổ chức Badr, có trong tay bằng chứng quân đội Mỹ cung cấp vũ khí và trang thiết bị quân sự cho IS, đồng thời quả quyết họ sẵn sàng chia sẻ thông tin trên.
Đây không phải lần đầu tiên xuất hiện cáo buộc Mỹ trợ giúp về quân sự cho IS. Tháng 1 năm nay, Tổng Thư ký Tổ chức Badr, ông Hadi Al-Ameri, tố máy bay Mỹ thả vũ khí xuống tỉnh Salahuddin - Iraq do IS nắm quyền kiểm soát. Ngoài ra, theo kênh Press TV, cuộc nghiên cứu do một tổ chức ở London - Anh thực hiện cũng kết luận phiến quân IS đang sử dụng số lượng vũ khí đáng kể của Mỹ.
Mặt trận al-Nusra tổn thất lực lượng
Nhóm Mặt trận al-Nusra cho biết chỉ huy quân sự của họ, Abu Homam al-Shami, cùng 3 nhân vật cao cấp khác đã thiệt mạng trong một vụ không kích ở Syria hôm 5-3. Không lâu sau đó, giới truyền thông nhà nước Syria khẳng định quân đội đã tấn công các thủ lĩnh al-Nusra khi họ nhóm họp tại tỉnh Idlib ở miền Bắc nhưng không cho biết thêm chi tiết. Các nguồn tin cho Reuters biết cuộc không kích xảy ra tại thị trấn Salqin, gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Mặt trận al-Nusra và quân đội Syria đang giao tranh ác liệt gần TP Aleppo. Đây là một trong những nhóm phiến quân hùng mạnh nhất đang chiến đấu chống lại chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Lâu nay, Mặt trận al-Nusra vẫn được cho là có liên hệ với mạng lưới khủng bố Al-Qaeda nhưng gần đây có tin nhóm này cân nhắc cắt đứt mối quan hệ trên để nhận được sự hỗ trợ về vũ khí và tiền bạc từ các nước vùng Vịnh giàu có, trong đó có Qatar.
Trong khi đó, tại Nigeria, hàng chục tay súng nghi của nhóm Boko Haram vừa sát hại 68 người, trong đó có nhiều trẻ em, tại làng Njaba, cách thủ phủ Maiduguri của bang Borno 65 km về phía Nam. Theo lời kể của những người sống sót, toàn bộ ngôi làng bị thiêu rụi sau vụ tấn công vào rạng sáng 3-3.
Phương Võ
và quét mã QR
Bình luận (0)