Giao tranh lan khắp Đông Ukraine

Người phát ngôn quân đội Ukraine Andriy Lysenko cáo buộc khoảng 700 lính Nga đã xâm nhập nước này trong ngày 19-1 để hỗ trợ phe ly khai. Một nguồn tin quân sự khác nói với Reuters rằng 25 xe tăng Nga đã vượt biên giới Ukraine gần vùng Luhansk.

Dân thường thương vong

Bộ Ngoại giao Ukraine ngày 18-1 cho biết đã kêu gọi Nga bảo đảm ngừng bắn ở miền Đông Ukraine kể từ ngày 19-1 và ký kết kế hoạch thực hiện thỏa thuận Minsk đã thông qua ngày 13-11-2014.

Trong công điện gửi Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cùng ngày, Tổng thống Nga Vladimir Putin lưu ý tình hình ở miền Đông Ukraine có nguy cơ phá hỏng khả năng giải quyết khủng hoảng một cách hòa bình trên cơ sở thỏa thuận Minsk. Tổng thống Putin còn tuyên bố Nga sẵn sàng cùng Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu kiểm soát ngừng bắn ở Donbass.

Cũng trong ngày 18-1, TP Donetsk gánh chịu pháo kích chưa từng có khiến nhiều thường dân thương vong. Nhà chức trách Ukraine khẳng định binh sĩ đã nhận lệnh tấn công ồ ạt ở miền Đông. Bộ Ngoại giao Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng tuyên bố hành động của quân đội Kiev có thể so sánh với “những vụ diệt chủng đẫm máu nhất lịch sử thế giới”, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế “chặn đứng những vụ giết người hàng loạt” ở Đông Ukraine.

Phó Tư lệnh Bộ Chỉ huy DPR Eduard Basurin cho biết các cuộc giao tranh giữa phe ly khai và quân chính phủ đang diễn ra trên mọi phòng tuyến. Theo hãng tin RIA Novosti ngày 19-1, trong vòng 1 ngày đêm qua, phe ly khai tổn thất 8 người và 37 người bị thương, trong khi lực lượng an ninh Ukraine có gần 200 người thương vong và mất 16 xe bọc thép.

Nhà lãnh đạo DPR, ông Alexander Zakharchenko, tuyên bố đã đẩy lui mọi nỗ lực giành lại sân bay Donetsk của quân chính phủ. Ông cho rằng Kiev lợi dụng ngừng bắn để tái trang bị lực lượng. Ngược lại, Kiev khẳng định quân ly khai bị tổn thất và rút khỏi sân bay, đồng thời nói chiến dịch đặc biệt ở sân bay Donetsk không vi phạm thỏa thuận Minsk.

Sân bay Donetsk bị tàn phá nặng nềẢnh: OBOZREVATEL

EU tiếp tục ép Nga

Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon hôm 19-1 bày tỏ lo ngại trước chiến sự gia tăng ở miền Đông Ukraine. Cùng ngày, ngoại trưởng 28 quốc gia Liên minh châu Âu (EU) đã họp bàn về quan hệ với Nga. Ủy viên đối ngoại EU, bà Federica Mogherini, nhấn mạnh khối này cần nghiên cứu khả năng giao thương với Liên minh Kinh tế Á - Âu (do Nga, Belarus và Kazakhstan thành lập, chính thức có hiệu lực hôm 31-12-2014 và mở rộng ngày 1-1-2015 với sự gia nhập của Armenia).

Dù vậy, EU khẳng định bất cứ bước đi nào như vậy đều phải gắn liền với việc thực hiện đầy đủ thỏa thuận Minsk. Về phía Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Duma quốc gia Alexei Pushkov cho rằng mục đích cuộc họp trên là gây ra làn sóng kích động mới và cuối cùng là lôi kéo EU vào cuộc chiến tranh lạnh chống Nga.

Kênh truyền hình Espreso (Ukraine) ngày 18-1 đưa tin Nghị viện châu Âu (EP) đe dọa siết chặt trừng phạt Nga bằng cách hạn chế sự chuyển đổi của đồng rúp. Phó Chủ tịch EP Richard Czarnecki cho rằng sự đe dọa này nghiêm trọng “không kém vũ khí nguyên tử”.

Trước đó, Ngân hàng Trung ương Nga (CBRF) tiết lộ hơn 151 tỉ USD “chảy” khỏi đất nước trong năm 2014, mức cao nhất 20 năm qua. CBRF cũng đã cách chức phó thống đốc thứ nhất phụ trách chính sách tiền tệ là bà Ksenia Yudaeva sau khi các biện pháp khẩn cấp của ngân hàng này không ngăn được đà sụt giá của đồng rúp.

Trong khi đất nước có nguy cơ trượt dài vào suy thoái, các nhà kinh tế Nga bày tỏ lo ngại Moscow thiếu những chính sách rõ ràng để đương đầu khủng hoảng. “Tôi đã đọc mọi văn kiện của chính phủ nhưng không hiểu mục đích của các chính sách kinh tế họ đưa ra” - ông Herman Gref, Tổng Giám đốc Sberbank và là cựu bộ trưởng kinh tế Nga, cho biết. Giáo sư kinh tế Nikolai Petrov cũng nhận định: “Có cảm tưởng nhà chức trách chẳng có một chiến lược chống khủng hoảng nào”.