Họp sát sườn Belarus, Nga, NATO biến Lithuania thành "pháo đài"

Reuters mô tả 16 thành viên NATO đã điều động tổng cộng khoảng 1.000 binh sĩ để bảo vệ hội nghị thượng đỉnh diễn ra vào 11 và 12-7 tại Vilnius, cách biên giới Belarus chỉ khoảng 32 km và cách Nga khoảng 151km. Belarus với Nga là đồng minh thân cận và cũng là đối thủ của liên minh quân sự do Mỹ dẫn dắt.

Nhiều đồng minh NATO còn cung cấp các hệ thống phòng không tiên tiến để đảm bảo an toàn cho hội nghị.

Đức đã triển khai 12 bệ phóng Patriot nhằm đánh chặn tên lửa đạn đạo, tên lửa hành trình hoặc máy bay chiến đấu. Riêng tại sân bay thủ đô Vilnius, 8 bệ phóng Patriot do Đức điều hành được triển khai kể từ sáng 7-7.

"Lithuania cũng như NATO đã đề nghị chúng tôi bảo vệ hội nghị và đây là câu trả lời" – ông Steffen Lieb, một chỉ huy của Đức, cho hay.

Hệ thống phòng không Patriot của Đức được triển khai tại sân bay Vilnius – Lithuania ngày 7-7-2023. Ảnh: REUTERS

Tây Ban Nha cũng triển khai hệ thống phòng không NASAMS. Pháp gửi pháo tự hành Caesar và máy bay quân sự, tương tự là Phần Lan và Đan Mạch. Anh và Pháp cũng hỗ trợ khả năng chống máy bay không người lái (UAV) tại Lithuania.

Ba Lan và Đức cử lực lượng đặc nhiệm cùng trực thăng tăng cường. Một số quốc gia khác triển khai các biện pháp để đối phó với nguy cơ xảy ra tấn công hóa học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân.

"Sẽ là vô trách nhiệm nếu bầu trời của chúng ta không được bảo vệ khi Tổng thống Joe Biden và các nhà lãnh đạo của 40 quốc gia chuẩn bị đến" - Tổng thống Lithuania Gitanas Nausea nhấn mạnh.

Lãnh đạo Lithuania cho rằng những nỗ lực này nhằm đảm bảo an toàn hàng không trong thời gian diễn ra hội nghị thượng đỉnh NATO. Nó cũng cho thấy khối cần khẩn trương thiết lập hệ thống phòng không thường trực ở các quốc gia vùng Baltic.

"Chúng tôi đang tính đến những gì sẽ xảy ra sau khi hội nghị thượng đỉnh kết thúc. Chúng tôi sẽ phối hợp với các đồng minh để tạo ra một lực lượng thường trực, luân phiên bảo vệ trên không" - ông Nauseda nói thêm.

Lính Biên phòng Lithuania tuần tra gần biên giới Belarus ngày 7-7-2023. Ảnh: Reuters Joe Biden

Không chỉ có vậy, trong thời gian diễn ra hội nghị thượng đỉnh NATO, việc kiểm soát biên giới Lithuania với Liên minh châu Âu (EU) cũng sẽ diễn ra nghiêm ngặt. Thị trưởng Vilnius đã đề nghị người dân đi nghỉ bên ngoài thành phố nếu họ muốn tránh hoạt động cá nhân bị gián đoạn, vì phần lớn trung tâm thủ đô sẽ bị đóng cửa.

Lithuania, Latvia và Estonia (thuộc vùng Baltic) đều trở thành thành viên của NATO và EU kể từ năm 2004. Các quốc gia này đều dành hơn 2% GDP cho quốc phòng. Nhưng ở khu vực với dân số chỉ khoảng 6 triệu người, khoản chi tiêu này chưa đủ để họ đầu tư vào máy bay chiến đấu, hệ thống phòng không hiện đại.

Việc thủ đô Vilnius biến thành "pháo đài" cũng diễn ra trong bối cảnh Lithuania thời gian qua đã tăng gấp 3 lần số lính biên phòng ở biên giới với Nga và Belarus. Latvia và Ba Lan cũng cử cảnh sát hỗ trợ tuần tra chung với phía Lithuania.