Tháng 8-2015, 35 chiến binh người Kurd đổ bệnh khi chiến đấu với IS tại TP Erbil, Tây Nam Iraq. Sau khi lấy mẫu xét nghiệm, Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) kết luận họ bị trúng khí mù tạt. Tuy nhiên, thông tin này không được công bố cho đến khi một nhà ngoại giao giấu tên tiết lộ với hãng tin Reuters hôm 15-2.
OPCW không cho biết ai sử dụng khí mù tạt nhưng nhà ngoại giao nói trên nói kết quả xét nghiệm xác nhận các tay súng IS đã dùng nó.
Đây được xem là trường hợp sử dụng vũ khí hóa học đầu tiên ở Iraq kể từ khi chế độ Tổng thống Saddam Hussein sụp đổ.
Tháng 10 năm ngoái, OPCW cũng xác nhận mù tạt được sử dụng ở Syria. Một quan chức OPCW cho biết hiểm họa này sẽ được đưa ra thảo luận trong cuộc họp tiếp theo của Hội đồng Điều hành OPCW gồm 41 thành viên trong vòng 1 tháng nữa.
Nếu IS quả thật đã sử dụng vũ khí hóa học, các chuyên gia vẫn chưa rõ họ lấy được loại vũ khí này từ đâu. Một nhà ngoại giao khác nói rằng nguồn dự trữ ở Syria có khá nhiều khí mù tạt và bọn chúng có thể lấy từ đây để chuyển sang nước láng giềng Iraq.
Điều đó có nghĩa là Damascus đã không công bố đầy đủ chương trình vũ khí hóa học của mình – vốn bị hủy bỏ dưới sự giám sát quốc tế từ năm 2013-2014. “Nếu Syria thực sự tiêu hủy vũ khí hóa học, đó chỉ là một phần được khai báo với OPCW và rõ ràng là không đầy đủ” – nhà ngoại giao nói với Reuters.
Các quan chức Syria trước đó bác bỏ cáo buộc nước này không tiêu hủy toàn bộ các kho vũ khí hóa học, trong đó có các khí sarin và mù tạt.
Chính phủ Syria đồng ý tiêu hủy kho vũ khí hóa học của mình sau vụ tấn công bằng khí độc sarin ở ngoại ô thủ đô Damascus vào năm 2013 khiến hàng trăm người thiệt mạng. Các nước phương Tây đổ lỗi cho chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad đứng sau vụ tấn công nhưng lãnh đạo Syria này đã phủ nhận.
Trong khi đó, kho vũ khí hóa học của Iraq đã bị tiêu hủy dưới thời cố tổng thống Saddam Hussein mặc dù quân đội Mỹ thỉnh thoảng vẫn tìm thấy đạn hóa học còn sót lại trong giai đoạn 2003-2011.
Chuyên gia Hamish de Bretton-Gordon về chiến tranh sinh hóa cho rằng IS đang phát triển vũ khí hóa học để chuẩn bị mở cuộc tấn công mới vì chúng có đủ nhân lực và vật liệu tại thành trì Mosul – Iraq.
Khí mù tạt từng được sử dụng hồi Thế chiến thứ nhất, nhẹ có thể gây bỏng mắt, da và đường hô hấp, nặng có thể dẫn đến tử vong.
Bình luận (0)