Động thái này không những làm Tehran tức giận mà còn đẩy Washington vào thế bất đồng với những nước còn lại cùng ký kết thỏa thuận - Anh, Pháp, Đức, Nga, Trung Quốc. Đại diện Anh, Pháp và Đức phản ứng bằng các tuyên bố thỏa thuận trên là lợi ích an ninh quốc gia chung trong khi Liên minh châu Âu (EU) nhấn mạnh không quốc gia riêng lẻ nào được quyền chấm dứt thỏa thuận.
Những người ủng hộ cho rằng bước đi trên là cách tốt nhất để ngăn Iran có vũ khí hạt nhân. Trái lại, phe chỉ trích lập luận hành động của ông Donald Trump có thể khiến Mỹ bị cô lập, thúc đẩy Iran phát triển vũ khí hạt nhân và làm tăng nguy cơ xung đột quân sự. Nhiều thành viên Đảng Dân chủ còn lo ngại thái độ "căm ghét thỏa thuận" của Tổng thống Donald Trump có thể dẫn đến chiến tranh "ở Trung Đông và trên bán đảo Triều Tiên".
Tổng thống Donald Trump Ảnh: REUTERS
Tạp chí The Atlantic nhận định bước đi mới nhất của chính quyền Tổng thống Donald Trump về cơ bản không tác động trực tiếp hoặc tức thì đến thỏa thuận hạt nhân Iran, cũng như không đồng nghĩa Washington xé bỏ thỏa thuận. Thay vào đó, "trái bóng" được chuyền đến Quốc hội Mỹ và 3 kịch bản có thể xảy ra.
Một là Quốc hội Mỹ kết thúc thỏa thuận bằng cách thông qua dự luật tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Iran trong vòng 60 ngày sau đó. Nếu ông Donald Trump ký ban hành dự luật (một khả năng rất cao), thỏa thuận có nguy cơ đổ vỡ dù điều này còn phụ thuộc các cường quốc khác cùng ký thỏa thuận có theo chân Mỹ hay không.
Kịch bản thứ hai là Quốc hội Mỹ tìm cách cải thiện thỏa thuận hạt nhân Iran. Có lý do để tin rằng Quốc hội Mỹ sẽ không áp đặt lệnh trừng phạt mới lên Iran. Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson hôm 12-10 thừa nhận nếu trường hợp này xảy ra, nó sẽ không khác gì việc Washington "rút khỏi thỏa thuận". Ngay cả Tổng thống Donald Trump cũng không kêu gọi quốc hội tái khôi phục các biện pháp trừng phạt.
Theo ông Tillerson, ông chủ Nhà Trắng muốn Quốc hội sửa đổi luật để tự động kích hoạt các biện pháp trừng phạt một khi Tehran vi phạm bất kỳ điều khoản nào của thỏa thuận, liên quan đến chương trình hạt nhân và tên lửa. Sau đó, Mỹ sẽ rút khỏi thỏa thuận mà không cần hành động hoặc tranh luận tại quốc hội.
Kịch bản cuối cùng là Quốc hội Mỹ không làm gì cả, dẫn đến tâm trạng bất an trong lòng các đồng minh của Mỹ. Trong trường hợp này, các ngân hàng và công ty châu Âu có thể không muốn làm ăn với Iran, gây tổn hại kinh tế cũng như làm gia tăng sự chống đối của người dân Iran đối với thỏa thuận.
Bình luận (0)