"Không phải là diễn tập. Động đất đang xảy ra, nền đất đang chuyển động. Hãy bình tĩnh và sơ tán ngay lập tức! Tôi cũng đi đây" - một phóng viên kêu lên trước máy quay. Ông đang ghi hình trực tiếp tại cuộc diễn tập phòng chống động đất ở thủ đô Mexico City - Mexico ngày 19-9 (giờ địa phương) thì động đất thực sự xảy ra.
Hàng trăm người chết
Cũng như phóng viên trên, ông Ricardo Ramos ban đầu tưởng là diễn tập - sự kiện được tổ chức hằng năm vào ngày 19-9 tại nhiều thành phố trên khắp Mexico nhằm tưởng niệm gần 10.000 người thiệt mạng trong trận động đất cấp độ 8 vào năm 1985. Nhưng chỉ 2 giờ sau cuộc diễn tập năm nay, ác mộng đã thành hiện thực, theo đài CNN.
Trận động đất mạnh cấp độ 7,1 xảy ra vào khoảng 13 giờ 14 phút, tâm chấn gần thị trấn Raboso ở bang Puebla. Chỉ 11 ngày trước đó, một trận động đất cấp độ 8,1 đã làm rung chuyển ngoài khơi Mexico, khiến gần 100 người thiệt mạng.
Hàng chục tòa nhà đổ sập ở Mexico City. Ảnh: Reuters
Các bệnh nhân phải sơ tán. Ảnh: AP
Tính đến cuối ngày 20-9 (giờ Việt Nam), đã có 225 người thiệt mạng, trong đó gần phân nửa là tại Mexico City. Hàng chục tòa nhà đổ sập, các đường ống dẫn khí bị vỡ và hỏa hoạn nổ ra ở thủ đô lẫn nhiều thị trấn ở các bang Morelos, Puebla... Khoảng 4,6 triệu hộ gia đình, doanh nghiệp... bị mất điện.
Báo Guardian tường thuật bên ngoài một tòa nhà bị đổ sập trên đại lộ Amsterdam, bà Monica Saavdera nghẹn ngào nói về người mẹ 87 tuổi còn kẹt bên trong: "Tôi mong bà ấy đã ra đi rồi, chứ đừng còn sống dưới đống đổ nát. Đau đớn lắm...".
Giữa bầu không khí đặc quánh bụi và mùi khí gas rò rỉ, những người đầu tiên có mặt sau khi tòa nhà sụp xuống chỉ vài phút là một nhóm công nhân xây dựng làm việc gần đó. Họ nhanh chóng xông vào, dùng tay không nhấc gạch đá. Cư dân địa phương cũng kéo tới với xẻng, cưa.... và trưng dụng xe đẩy hàng trong siêu thị để chuyển đất đá.
Cứ cách vài phút lại có người hét lên "yên lặng, yên lặng" để những người cứu nạn nghiệp dư lắng tai nghe ngóng các âm thanh sống sót vọng lên từ bên dưới. Các bác sĩ và y tá sống gần đó vội vàng dựng trung tâm y tế dã chiến trước khi chiếc xe cứu thương đầu tiên tới được đại lộ Amsterdam.
Người cứu hộ, cả chuyên nghiệp lẫn nghiệp dư, chung tay cứu nạn nhân. Ảnh: Reuters
Những tấm bảng "Yên lặng" được giơ cao để nhân viên cứu hộ nghe được tiếng kêu cứu từ bên dưới đống đổ nát. Ảnh: AP
Giải cứu một người bị thương trong trận động đất ở Mexico City Ảnh: AP
Những người hùng vô danh
Không chỉ ở đại lộ Amsterdam, khung cảnh trên toàn Mexico City ngay sau động đất tóm gọn trong 2 từ "hỗn loạn". Xe cộ kẹt cứng trên đường trong khi hàng triệu người hoảng hốt chạy dọc ngang để về nhà hoặc tìm kiếm người thân. Ông Jorge Lopez chạy đua tới trường học của các con ở quận Roma, thở phào khi thấy chúng an toàn dù ngôi trường đã sụp đổ. "Ai cũng khóc, ai cũng sợ, còn bọn trẻ đang nắm chặt một sợi dây thừng" - ông kể lại.
Xe cứu hỏa, cứu thương vật lộn mở đường giữa tiếng còi hụ chát chúa. Trong khi đó, lực lượng cứu hộ điên cuồng đào bới tìm người sống sót giữa vùng đô thị rộng lớn có tới 20 triệu dân. Dù vậy, họ đã quá tải. Cũng như trong bi kịch năm 1985, những người dân bình thường đã đứng lên, nhận lấy về mình phần lớn trọng trách cứu hộ.
Ở rất nhiều nơi, những đám đông trèo lên đống đổ nát, tạo thành những dòng người san sát, chuyền tay nhau gạch đá và hối hả kéo người sống sót ra. Cũng tình nguyện tham gia cứu hộ, bác sĩ Pedro Serrano gò người bò vào bên trong đống gạch vụn của ngôi trường tiểu học Enrique Rebsamen ở khu dân cư Coapa.
Ông chui được vào một lớp học nhưng đau lòng nhận ra các giáo viên và học sinh đều đã chết. Theo Reuters, Tổng thống Mexico Enrique Peña Nieto sau đó xác nhận 22 trẻ em và 2 người lớn tại trường đã thiệt mạng, khoảng 30 em và 12 người lớn khác mất tích.
Tìm kiếm người gặp nạn tại trường tiểu học Enrique Rebsamen. Ảnh: AP
Bất chấp màn đêm buông xuống, những phụ huynh tuyệt vọng tiếp tục cùng nhân viên cứu hộ tìm kiếm. "Người thân của Fatima Navarro đâu? Fatima còn sống!" - một người lính hét to giữa tiếng vỗ tay vui mừng.
Xen lẫn niềm vui sống sót là nỗi khắc khoải. Với đôi mắt đỏ hoe sau nhiều giờ chờ đợi, cô Adriana D‘Fargo nói giọng đứt quãng: "Họ kéo nhiều bé ra... nhưng con gái 7 tuổi của tôi chưa thấy đâu".
Tổng thống Nieto cam đoan lực lượng và thiết bị cứu hộ đang được triển khai tại các khu vực bị ảnh hưởng để tiếp tục tìm kiếm, hỗ trợ người gặp nạn xuyên đêm. Trên đường phố, chính quyền cùng người tình nguyện đã dựng lều tạm và phân phối thức ăn, nước uống, thuốc men...
Do nhiều khu vực ở Mexico City bị mất điện nên mọi việc diễn ra trong bóng tối hoặc dưới ánh sáng của đèn pin, máy phát điện.
Việc cứu hộ diễn ra trong ánh sáng yếu ớt. Ảnh: EPA
Ảnh: AP
Nhiều người dân ngủ trên đường phố. Ảnh: AP
Những trận động đất "bất thường"
Hai trận động đất mạnh đã làm rung chuyển Mexico trong tháng này. Trong đó, trận động đất cấp độ 7,1 hôm 19-9 xảy ra cùng ngày với trận động đất cấp độ 8 ở thủ đô Mexico City vào năm 1985.
Ông Ken Hudnut, chuyên gia tại Viện Công nghệ California (Caltech), cho biết 2 trận động đất mới nhất nêu trên (trận còn lại mạnh cấp độ 8,1 và xảy ra hôm 7-9) có liên quan về cơ chế bất chấp 2 tâm chấn cách nhau hơn 643 km - một ở gần TP Puebla và một ở ngoài khơi bờ biển bang Chiapas.
Ông Hudnut giải thích với đài KTLA rằng cả 2 cơn địa chấn đều xuất phát từ sức ép bên trong một mảng kiến tạo bị hút chìm, chứ không phải sức ép xảy ra khi 2 mảng kiến tạo dồn ép vào nhau. Mảng kiến tạo được nói đến ở trên là Cocos, chạy dọc bờ biển Mexico và trượt bên dưới mảng kiến tạo Bắc Mỹ. "Có điều gì đó bất thường đang xảy ra" - ông Hudnut nhận định và cho rằng thiệt hại do trận động đất hôm 19-9 là nghiêm trọng đáng kinh ngạc.
2 trận động đất ngày 7-9 và 19-9 có liên quan tới nhau? Ảnh: Daily Mail
Nhân viên cứu hộ chui vào khe hở tìm người gặp nạn. Ảnh: Reuters
Tổn thất nặng nề nêu trên liên quan nhiều đến lớp đất mềm của Mexico City, đóng vai trò khuếch đại rung chấn, khiến những trận động đất nhỏ dường như mạnh hơn nhiều so với thực tế.
Theo thống kê, từ năm 1900 đến nay, 34 trận động đất cấp độ 7 trở lên đã xảy ra bên trong khu vực có bán kính gần 500 km tính từ tâm chấn của trận động đất hôm 19-9.
Một lý do khiến Mexico thường xuyên hứng chịu động đất mạnh là nước này nằm phía trên 3 mảng kiến tạo lớn của trái đất - mảng Bắc Mỹ, mảng Cocos và mảng Thái Bình Dương, theo trang Business Insider. Động đất xảy ra bất cứ khi nào các mảng kiến tạo này đè hay ép chặt lên nhau.
Xuân Mai
và quét mã QR
Bình luận (0)