Mạng nhện của Chu Vĩnh Khang

Chu Bân, con trai cả của ông Chu Vĩnh Khang, cựu ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Trung Quốc, từng giành được hàng ngàn hợp đồng bán thiết bị cho các công ty dầu khí nhà nước. Mẹ vợ Chu Bân, bà Chiêm Mẫn Lợi, nắm cổ phần trong các công ty đường ống khí đốt chạy từ tỉnh Tứ Xuyên đến đảo Hải Nam.

Em dâu ông Chu Vĩnh Khang, bà Chu Linh Anh, đầu tư vào các dự án khai thác mỏ, bất động sản và năng lượng khắp nước. Đây là 3 trong số những người thân của Chu Vĩnh Khang được xem đã hưởng lợi không ít từ địa vị và quyền lực của ông ta.

Theo cuộc điều tra của báo The New York Times (Mỹ), 3 nhân vật trên đang nắm giữ lượng cổ phần kiểm soát tại ít nhất 37 công ty đủ loại ở hơn 10 tỉnh, với giá trị ít nhất 1 tỉ nhân dân tệ (khoảng 3.387 tỉ đồng).

Trong số này, 17 công ty đầu tư vào lĩnh vực năng lượng thông qua các liên doanh với Tập đoàn Dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNPC), nơi ông Chu Vĩnh Khang từng lãnh đạo trong những năm 1990. Chín trong số 17 công ty nói trên đặt trụ sở ở tỉnh Tứ Xuyên, nơi ông Chu Vĩnh Khang làm bí thư Tỉnh ủy từ năm 1999 đến 2002.

Ông Andrew Wedeman, giáo sư về khoa học chính trị tại Trường ĐH bang Georgia (Mỹ), nhận định: “Nhờ mối quan hệ trong lĩnh vực năng lượng, đất đai và bộ máy an ninh, người thân của ông ta hiển nhiên là có được bất kỳ điều gì họ muốn”.

Số phận ông Chu Vĩnh Khang vẫn chưa rõ ràngẢnh: South China Morning Post

Trước đó không lâu, Reuters dẫn một số nguồn tin cho biết nhà chức trách Trung Quốc đã tịch thu tài sản của các thành viên gia đình,  người thân tín của ông Chu Vĩnh Khang với tổng giá trị lên đến ít nhất 90 tỉ nhân dân tệ. Ngoài ra, hơn 300 người thân cận, đồng minh và tay chân của ông Chu Vĩnh Khang đã bị bắt giam hoặc thẩm vấn trong vài tháng qua.

Bắc Kinh cho đến giờ vẫn chưa đưa ra thông tin chính thức nào liên quan đến số phận của ông Chu Vĩnh Khang hoặc cuộc điều tra nhằm vào ông, nếu có. Tuy nhiên, báo The New York Times hôm 20-4 cho biết một loạt người thân của ông Chu Vĩnh Khang đang bị điều tra vì những cáo buộc khác nhau. Theo người nhà họ Chu và các nhân chứng, vợ, con trai, em trai, em dâu, con dâu và ông sui của Chu Vĩnh Khang đã lần lượt bị bắt và đưa đi thẩm vấn trong những tháng gần đây.

Việc Chủ tịch Tập Cận Bình mở rộng cuộc điều tra nhằm vào người thân của ông Chu Vĩnh Khang phát đi tín hiệu thay đổi quy tắc bất thành văn lâu nay: Người nhà của các nhân vật cao cấp trong Đảng Cộng sản Trung Quốc, chính phủ có thể được hưởng lợi từ sự mở cửa của nền kinh tế.

Theo một số nhà phân tích, việc mạnh tay với Chu gia cho thấy ông Tập Cận Bình xem sự hưởng lợi nói trên đe dọa sự ổn định của đất nước vì đã khuyến khích nạn tham nhũng và gây hại đến hình ảnh, uy tín của Đảng. Ngoài ra, ông Tập Cận Bình còn hàm ý đã đến lúc các lãnh đạo cấp cao phải chịu trách nhiệm cho những hoạt động kinh doanh của người thân.