Mỹ biết Ukraine bắn MH17?

Viện dẫn các dữ liệu vệ tinh, giới chức tình báo cấp cao của Mỹ hôm 22-7 khẳng định chuyến bay MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines (MAS) nhiều khả năng bị tên lửa phòng không SA-11 của lực lượng ly khai Ukraine bắn hạ.

Phe ly khai “bắn nhầm”

Mặc dù nhấn mạnh Nga phải chịu trách nhiệm trong việc vũ trang cho quân ly khai ở Đông Ukraine nhưng các quan chức tình báo Mỹ thừa nhận không có bằng chứng trực tiếp nào cho thấy tên lửa đốn hạ MH17 xuất phát từ Nga cũng như chưa có căn cứ để khẳng định có người Nga tại bệ phóng hoặc nhóm người bắn quả tên lửa đó được đào tạo tại Nga.

“Cách giải thích hợp lý nhất là phe ly khai đã bắn nhầm. Có thể nhóm bắn tên lửa không được đào tạo tốt. Chúng ta từng chứng kiến nhiều vụ bắn nhầm trong quá khứ” - một quan chức nói.

Đội quân danh dự Ukraine đưa quan tài của các nạn nhân MH17 lên máy bay tới Hà Lan hôm 23-7

Ảnh: REUTERS

Cùng ngày, báo Corriere della Sera (Ý) dẫn lời một tay súng ly khai thừa nhận phe này đã bắn hạ MH17 khiến tất cả 298 người trên máy bay thiệt mạng.

“Chúng ta đã bắn hạ được một máy bay từ Kiev - các thủ lĩnh nói với chúng tôi như thế. Lúc bấy giờ chúng tôi nghĩ mình sẽ tiêu diệt các phi công định nhảy dù từ máy bay bị bắn nhưng chúng tôi chỉ phát hiện toàn thi thể thường dân, các mảnh thi thể cùng vali và túi xách” - tay súng cho biết từ nhà ga xe lửa ở TP Torez, nơi từng đậu đoàn tàu chở thi thể nạn nhân rời đi. Mặc dù từ chối tiết lộ danh tính song ảnh của tay súng 31 tuổi vốn là thợ mỏ này lại được đăng tải trong bài viết.

Các quan sát viên quốc tế cho hay buồng lái chiếc MH17 rơi tại khu vực do phe ly khai thân Nga kiểm soát không hiểu sao đã bị cưa làm đôi. Ông Michael Bociurkiw, phát ngôn viên của nhóm quan sát viên quốc tế thuộc Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE), nói thêm phần sau chiếc máy bay, một trong những phần còn nguyên vẹn lớn nhất, chắc chắn đã bị xâm nhập.

“Lực lượng ly khai đang cố phá hủy bằng chứng tại hiện trường. Điều này không khỏi đặt ra câu hỏi: Họ che giấu điều gì?” - ông Bociurkiw nhấn mạnh.

Nga chuyển dữ liệu cho EU

Ở hướng ngược lại, thông qua bài viết trên cổng thông tin độc lập consortiumnews.com, nhà báo kiêm nhà phân tích Mỹ Robert Perry tiết lộ các ảnh chụp từ vệ tinh của Mỹ cho thấy quân đội Ukraine đã bắn rơi MH17.

Vị nhà báo nổi tiếng với nhiều điều tra độc lập này khẳng định giới tình báo Mỹ đang nắm trong tay những hình ảnh trên nhưng thay vì sớm công bố, Washington lại liên tục đưa ra cáo buộc nhằm vào Nga và các tay súng ly khai Ukraine.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest tiếp tục chỉ trích phe ly khai Ukraine chưa có sự hợp tác thỏa đáng giữa lúc Tổng thống Nga Vladimir Putin lần đầu tiên tuyên bố sẽ dùng ảnh hưởng với lực lượng trên để hỗ trợ cuộc điều tra hôm 22-7.

Đại sứ Nga tại Liên minh châu Âu (EU) Vladimir Chizhov cho biết Moscow đã chuyển cho EU dữ liệu của Bộ Quốc phòng nước này về thảm kịch MH17 nhưng chưa được hồi âm. Trước đó, từ những dữ liệu trên, Bộ Quốc phòng Nga khẳng định vào thời điểm MH17 rơi, quân đội Ukraine có ít nhất 27 hệ thống phóng tên lửa Buk đóng ở Donetsk có khả năng bắn hạ máy bay bay ở tầm cao.

Sau nhiều ngày cô quạnh trên cánh đồng hoa hướng dương ở miền Đông Ukraine rồi đến những toa tàu đông lạnh trên chuyến tàu về TP Kharkov - Ukraine, hôm 23-7, những thi thể nạn nhân đầu tiên trên MH17 đã về đến Hà Lan để nhận dạng trong khi hộp đen máy bay được đưa sang Anh phân tích.

Thủ tướng Úc Tony Abbott nghi ngờ còn thi thể hành khách lẫn tại hiện trường trong khi các chuyên gia Hà Lan nói họ chỉ nhận được 200 thi thể, ít hơn con số mà phe ly khai cam kết bàn giao. Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte cho biết phải mất hàng tháng mới có thể nhận dạng được toàn bộ 298 hành khách xấu số.