Mỹ: Dự luật trần nợ vượt ải Thượng viện nhờ thỏa thuận kỳ lạ

Tổng thống Biden dự kiến phê duyệt vào ngày 2-6 (giờ địa phương), chỉ 3 ngày trước khi Mỹ có nguy cơ vỡ nợ lần đầu tiên trong lịch sử.

Dự luật trần nợ mang tính thỏa hiệp đã được Thượng viện thông qua với 63 phiếu thuận và 36 phiếu chống, đủ sự ủng hộ từ các thành viên Đảng Dân chủ và Cộng hòa để vượt qua ngưỡng 60 phiếu cần thiết.

Dự luật ban đầu được thông qua là kết quả của sự thỏa hiệp giữa các đại diện của Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy và Tổng thống Biden. Trước khi đến Thượng viện, dự luật được Hạ viện thông qua tối 31-5 (giờ địa phương).

Cảnh sát đứng bên ngoài tòa nhà Quốc hội khi Thượng viện bỏ phiếu hôm 1-6. Ảnh: Reuters

Cuộc bỏ phiếu khép lại ngày thỏa thuận và bỏ phiếu chớp nhoáng tại Thượng viện, một cơ quan thông thường cần nhiều ngày chứ không phải chỉ vài giờ để cân nhắc và sửa đổi các dự luật của Hạ viện như lần này.

Tuy nhiên, đằng sau sự chóng vánh này là cả một quá trình vận động căng thẳng.

Thượng viện trước đó đã bỏ phiếu bác bỏ 11 đề xuất sửa đổi Dự luật Trách nhiệm Tài chính đã được Hạ viện thông qua, trước khi bỏ phiếu vòng cuối để thông qua dự luật.

Lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Thượng viên Chuck Schumer đã dành phần lớn thời gian trong ngày 1-6 (giờ địa phương) để thảo luận về một thỏa thuận với một nhóm các nghị sĩ Cộng hòa ở Thượng viện, những người yêu cầu ông cam kết hỗ trợ dự luật tài trợ quốc phòng bổ sung trước khi họ đồng ý đẩy nhanh dự luật trần nợ.

Dự luật trần nợ hiện tại của Hạ viện cung cấp 886 tỉ USD chi tiêu quốc phòng cho năm tài chính 2024, tăng 3% so với năm trước. Con số đó tăng lên 895 tỉ USD vào năm 2025, tức tăng 1%.

Nhưng Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Susan Collins cho rằng điều này là không thỏa đáng, lập luận rằng mức tăng 1% không theo kịp lạm phát, về mặt thực tế, đó là giảm ngân sách quân sự. Giải pháp sau đó được đưa ra dưới dạng tuyên bố chung hiếm hoi từ ông Schumer và Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Mitch McConnell.

Ông Schumer khẳng định: "Thỏa thuận trần nợ này không hạn chế khả năng của Thượng viện trong việc phân bổ quỹ bổ sung khẩn cấp để đảm bảo khả năng quân sự của Mỹ đủ để ngăn chặn Trung Quốc, Nga và các đối thủ khác, đồng thời đối phó với các mối đe dọa an ninh quốc gia đang diễn ra và ngày càng tăng. Mức trần nợ này cũng không hạn chế khả năng của Thượng viện trong việc phân bổ quỹ bổ sung khẩn cấp và ứng phó với các vấn đề quốc gia khác nhau, chẳng hạn như cứu trợ thiên tai, chống khủng hoảng thuốc giảm đau Fentanyl hoặc các vấn đề quan trọng khác của quốc gia".

Động lực đằng sau các cuộc bỏ phiếu nhanh chóng này là chỉ còn vài ngày đến thời điểm Mỹ đối mặt nguy cơ vỡ nợ vào ngày 5-6. Bộ trưởng Janet Yellen cho biết bà tin rằng chính phủ sẽ không thể đáp ứng nghĩa vụ trả nợ sau ngày 5-6 trừ khi Quốc hội bỏ phiếu thông qua dự luật trần nợ.